- De arbeidsmarkt is nog altijd uitermate krap en dat is goed nieuws voor werkzoekenden. Zij hebben de banen voor het uitkiezen.
- Wel dreigt een recessie, waardoor de kaarten opeens anders geschud kunnen zijn.
- Carrièrecoaches geven advies over hoe je tijdens economisch zware tijden je baan behoudt en hoe je van baan kunt wisselen.
- Lees ook: 5 manieren om te bepalen of je moet wisselen van baan
Nog altijd is de krapte op de arbeidsmarkt in Nederland zeer hoog. In het tweede kwartaal van dit jaar stonden er voor iedere honderd werklozen liefst 143 vacatures open, blijkt uit de meest recente cijfers van het Bureau voor de Statistiek (CBS). Eind juni waren er in totaal 467 duizend onvervulde vacatures.
Toch is dat niet het hele verhaal. Er lijkt namelijk zwaar economisch weer op komst. Veel economen vrezen voor een recessie. Voor bedrijven kan dit betekenen dat er gereorganiseerd moet worden. In het ergste geval ligt een faillissement op de loer.
Werknemers die hierbij in de gevarenzone zitten, moeten hun manier van denken over werk veranderen, om hun carrière de juiste kant op te sturen in tijden van een dreigende recessie.
Insider sprak hierover met carrièrecoaches. Zij geven 6 tips om je baan te behouden of een betere te vinden – zelfs wanneer dit aanvoelt als een riskante onderneming in economisch gure tijden.
1. Bereid je goed voor
Als een bedrijf "op de rand van financiële nood" balanceert in zo'n recessie, dan kunnen pas aangenomen werknemers hun baan ook snel weer kwijtraken, zegt docent management Aurelie Cnop van de ESCP Business School.
Carrièrecoach John Lees heeft als algemeen advies dat je het beste "18 maanden vooruit kunt plannen" als een recessie dreigt, zodat je de ergste gevolgen ervan kunt afwenden. "Anticiperen op verandering en beweging is altijd een goed idee, in plaats van dat je vastloopt."
Maar hoe dan precies? Als je verwacht dat je bedrijf negatieve veranderingen zal ondergaan, is het volgens Lees belangrijk om je "marktbewustzijn" te vergroten. Werk je LinkedIn-profiel dus bij en zorg ervoor dat je cv goed op orde is.
Ook belangrijk hierbij is dat je jezelf onmisbaar maakt, zegt Traci Wilk van het bedrijf The Learning Experience en voormalig hr-directeur bij Starbucks. "Ik zou zeggen dat je dit als een kans moet zien, waarbij je zegt: 'Oké, ik merk dat het bedrijf in de nesten zou kunnen zitten. Ik zal daarom de komende paar maanden laten zien hoe onmisbaar ik ben, hoe goed ik kan samenwerken en hoe optimistisch en innovatief ik ben."
2. Beëindig je baan niet overhaast
Het lijkt zo aantrekkelijk: stoppen met je werk als je je er niet senang meer bij voelt. Toch kunnen de effecten van een zogenoemde 'werkloosheidsdepressie' erger zijn. "Ik heb nog nooit mensen geadviseerd om zomaar hun baan te beëindigen", zegt Lees.
"De reden dat het makkelijker is om werk te vinden wanneer je nog een baan hebt, is dat je dan competenter bent", zegt de carrièrecoach. Het psychologische effect dat werkloos zijn op je heeft, is volgens hem "niet geweldig" voor mensen die de volgende stap op de arbeidsmarkt willen maken.
Volgens voormalig hr-directeur Wilk is het niet handig om problemen die spelen op het bordje van je manager te leggen. Probeer je manager liever van mogelijke oplossingen te voorzien. Dat is constructiever en zo laat je je manager ook meteen zien wat je in huis hebt.
"Dat is wat leiders in hun organisaties willen horen, dat werknemers naar hen toekomen en zeggen: 'Ik wil meer doen dan ik nu doe. Hoe kan ik helpen?"
3. Blijf positiviteit uitstralen
Maar hoe maak je jezelf onmisbaar? Deels heeft dat te maken met je houding en (dus) met hoe leiders jou zien, denkt Wilk.
En dan helpt het om een beetje positiviteit uit te stralen. Denk hierbij aan pro-actief meedenken, behulpzaam zijn en optimistisch tegen de organisatie aankijken, zegt ze. "Je wil mensen om je heen en in je team die niet klagen over wat er gebeurt, maar die ondanks de huidige omstandigheden zeggen: 'Ik wil me nog steeds nuttig maken.'"
4. Netwerken helpt, als je van plan bent te stoppen
Als je besloten hebt dat je de hengel uit gaat zetten naar nieuw werk, is je netwerk daarvoor essentieel. Wil je je kansen op leuk, nieuw werk vergroten, dan is het bijvoorbeeld handig om goede relaties op je huidige werk op te bouwen en binnen je kennissen- en vriendenkring te zoeken.
Heb je buiten je werk om weinig tijd om te zoeken naar nieuwe uitdagingen, dan kan het volgens Wilk helpen om je zoektocht naar werk "op projectbasis" te managen - netwerken is daar onderdeel van.
Ze zegt: "Zie het als een kans waarbij je jezelf omringt met succesvolle mensen. Misschien doet iemand niet precies het werk dat jij wil doen, maar wil je zo'n iemand evenaren. Luister naar hun verhalen en wees geïnteresseerd, want iedere kans die ik heb gehad komt doordat ik iemand kende in mijn netwerk."
5. Wees flexibel met je eisen
Een beetje flexibel zijn doet nooit kwaad als je werk zoekt tijdens een recessie.
Het moge dan belangrijk zijn om een lijst te hebben met "niet-onderhandelbare" punten, maar te veel eisen beperken je volgens Wilk in je zoektocht.
Je beperkt je bijvoorbeeld door alleen werk in je eigen stad te zoeken, alleen parttime te willen werken of alleen te zoeken naar functies waarbij je bijna nooit op kantoor hoeft te verschijnen.
6. Kijk waar het wel goed gaat
Zelfs tijdens een recessie zijn er organisaties en industrieën die groeien en bloeien, terwijl de rest van de markt op de blaren zit.
"Nadat ik mensen door verschillende recessies heb begeleid, kan ik wel zeggen dat een van de beste tips is om het geld te volgen", zegt carrièrecoach Lees. "Ga naar organisaties waar je baan zal draaien om het bewerkstelligen van positieve verandering." Het managen van een krimpende organisatie kan volgens Lees wel degelijk goed op je cv staan, maar "het is een behoorlijk ontmoedigend iets om te doen". "Jezelf in een rol duwen waarbij dingen groeien en budgetten toenemen, dat is een heel andere ervaring."