Het verzekeren van onbelemmerde toegang voor experts van het rampgebied waar vlucht MH17 is neergestort, blijft voor problemen zorgen. Minister Frans Timmermans van Buitenlandse Zaken is maandag opnieuw in Oekraïne.
In Kiev gaat Timmermans samen met zijn Australische collega Julie Bishop met de Oekraïense autoriteiten praten over toegang tot het rampgebied. Ze willen het parlement zover te krijgen dat ze al op dinsdag een besluit nemen over een grote politiemissie in het gebied waar het toestel van Malaysia Airlines neerstortte.
Het Oekraïense parlement wil eigenlijk donderdag praten over de missie van Nederland en Australië, die erop is gericht menselijke resten en persoonlijke bezittingen terug te halen. ,,Dat vinden we te laat”, aldus Bishop in een interview met de krant Herald Sun.
Zaterdag werd al bekend dat er wordt onderhandeld over een grootschalige missie in het rampgebied. Nederland kondigde aan dat er vele tientallen, mogelijk zelfs honderden politiemensen, marechaussees en forensische experts aan die missie zullen deelnemen als Oekraïne instemt.
Rutte: geen militaire missie naar Oekraïne
Het kabinet ziet af van een militaire missie naar het rampgebied in het oosten van Oekraïne. De risico’s om betrokken te raken bij het conflict zijn te groot. Daardoor komt de doelstelling om stoffelijke overschotten en bezittingen terug te halen niet dichterbij, zo zei minister-president Mark Rutte zondag na afloop van een extra ministerraad.
Nederland kiest ervoor de huidige ongewapende missie stap voor stap uit te breiden met 60 man van het Landelijk Team Forensische Opsporing (LTFO) en 60 marechaussees. Als dat nodig is, kunnen er nog eens 100 marechaussees bijkomen. Nu zijn al 40 marechaussees in Oekraïne en 23 onderzoekers. Australië stelt nog 50 politiemensen beschikbaar en houdt er 100 achter de hand. Maleisië heeft ook nog 68 man politie toegezegd.
De missie zal hoogstens 3 weken duren, maar kan eerder worden beëindigd als de situatie te onveilig wordt of als het werk klaar is.
Rutte stelde dat in een situatie waarbij militairen vlakbij de Russische grens te maken krijgen met zwaarbewapende separatisten een militair overwicht niet te verkrijgen is. "Dat is niet realistisch, zelfs niet met een massale inzet van militairen. Een militaire operatie sluit wel aan bij het gevoel, maar draagt niet bij aan het realiseren van onze prioriteiten." Door op de huidige voet verder te gaan, kan escalatie worden voorkomen.
Tweede Kamer steunt kabinet
De Tweede Kamer staat achter het besluit van het kabinet. De VVD toont begrip voor de afweging dat het risico om bij het conflict betrokken te raken te groot is. Ook de PvdA stemt in met het besluit.
VVD-Kamerlid Han ten Broeke deelt de afweging van het kabinet dat een bewapende missie het hoofddoel niet dichterbij zal brengen: het bergen van stoffelijke overschotten en persoonlijke bezittingen. Wachten op een grotere missie die het gebied zou kunnen afgrendelen kost te veel tijd. Dat vindt hij niet acceptabel. De VVD heeft nog wel vragen over de veiligheid van de onderzoekers en marechaussees die in het gebied aan het werk gaan.
PvdA-Kamerlid Michiel Servaes noemt het ,,geen eenvoudig, maar wel een wijs besluit" van het kabinet om geen militaire missie naar Oekraïne te sturen. ,,Je moet voorkomen dat je betrokken raakt bij een complex militair conflict met alle risico's van dien." Stoffelijke resten en bezittingen van slachtoffers moeten volgens Servaes ,,zo snel als verantwoordelijk is" geborgen worden, ,,met zoveel mensen als kan."
Vragen over veiligheid Oekraïne
Andere Kamerfracties hebben nog vragen over de veiligheid. D66 plaatst vraagtekens bij het sturen van nog meer onbewapende politiemensen en marechaussees. D66-Kamerlid Sjoerd Sjoerdsma vraagt zich af wat het kabinet bedoelt met de 'significante risico's' die de Nederlanders daar lopen. Daarom wil zijn partij graag nader geïnformeerd worden over de veiligheidssituatie in Oost-Oekraïne.
Het CDA wacht met een echte reactie op een briefing die het kabinet nog aan de Tweede Kamer zou geven. De partij is ook bezorgd en heeft eveneens veel vragen.
Gert-Jan Segers van de ChristenUnie spreekt van een ,,verstandige keus van het kabinet om het grote risico op escalatie te vermijden en goed om nu alles op alles te zetten om alle slachtoffers zo snel mogelijk uit het gebied te halen.'' Dat is en blijft de eerste prioriteit, zegt hij. Maar: ,,Ik maak me wel zorgen over de veiligheid van onze mensen nu gevechten oplaaien en er ook ongeregelde groepen separatisten in de buurt zijn. En het is ronduit frustrerend dat degelijk onderzoek naar de toedracht en de schuldigen steeds moeilijker wordt."
Dit artikel is oorspronkelijk verschenen op z24.nl