Forum voor Democratie van lijsttrekker Thierry Baudet is deze verkiezingen één van de politieke nieuwkomers.
De partij profileert zich behoorlijk EU-kritisch; Forum voor Democratie wil een bindend referendum over de euro en het EU-lidmaatschap. Maar het liefst wil Baudet – net als de Britten – gewoon weg uit de EU.
Forum voor Democratie lijkt voor een nieuwe partij redelijk goed te scoren met de eurokritische plannen. Volgens de Peilingwijzer, waarin diverse peilingen worden samengevoegd, kan de partij rekenen op 0 tot 2 zetels. Baudet zelf rekent op zeker 5 zetels.
Business Insider sprak met Baudet om hem te vragen hoe serieus zijn plannen voor een vertrek uit de EU zijn.
In jullie verkiezingsprogramma wordt gesteld dat “de EU grenzeloos is uitgedijd en verworden tot een volstrekt ondemocratische moloch”. Op welke manier is de EU precies ondemocratisch?
“De Europese Unie neemt allerlei beslissingen over ons waar wijzelf en ons parlement helemaal niets meer over te zeggen hebben."
Gebeurt dat niet via het Europees Parlement en de Europese ministers?
"Dan zit je dus met de regeringsleiders en afgevaardigden van 27 andere landen. De Nederlandse stem wordt wel heel klein zo."
De prijs van samenwerking, zullen voorstanders zeggen.
"Nee, dat hoeft helemaal niet. Je kunt ook prima samenwerken via bijvoorbeeld de Europese Vrijhandelsassociatie. Dat is wat wij willen."
"De kern is dat de Europese Unie een misverstand is. De bevolking van Europa is altijd voorgehouden dat het een normale samenwerking zou zijn, met hier en daar wat afspraken - that’s it. Zo wordt de Europese Unie ook uitgelegd door D66’ers. Maar de Europese Unie is in feite een machine om een federale staat van Europa te creëren. Via de munt, via de open grenzen, via de eindeloze harmonisatierichtlijnen. De EU is erop gericht om een staat naar Amerikaans model af te dwingen."
Vind je een vertrek uit de EU geen paardenmiddel?
"Nee, helemaal niet. Dit is precies wat we willen. We kunnen via vrijhandelsafspraken krijgen wat we eigenlijk altijd al wilden. Ik doe dit al tien jaar, driemaal per week. Het is steeds duidelijker wat de kern van het probleem is: de Europese Unie is een misverstand. Het is een apparaat om de duimschroeven geleidelijk aan aan te draaien om men te dwingen tot een politieke unie. Als je dat niet wil, moet je er gewoon uit."
Een van de belangrijkste punten in jullie programma is het referendum over de open grenzen, het EU-lidmaatschap en de euro. Waarom is dat nodig volgens jullie?
"De euro is desastreus voor zowel Noord- als Zuid-Europa. Wij concurreren nu onvoldoende op kwaliteit, tegelijkertijd is het Zuiden überhaupt niet in staat om te concurreren omdat het te duur is. Je moet landen gewoon hun eigen munt gunnen."
"Het is ook prima als een land een ander immigratiebeleid wil voeren. Het is een misverstand dat we groter en sterker zijn als alles groter en gecentraliseerd is. Juist de verschillen in Europa bepalen onze kracht."
Tegelijkertijd staan jullie wel open voor de Europese Economische Ruimte (EER), zoals Noorwegen. Die constructie komt ook met vrijheid van verkeer, goederen en personen, net als de EU. Dat kan ik niet helemaal rijmen.
"Je moet een transitie aangeven. Veel mensen vinden de gedachte van een vertrek uit de Europese Unie erg beangstigend - hoe geven we vorm aan dit nieuwe Europese verband. Die zorg neem je weg door eerst in de EER te gaan."
Als de Brexit één ding duidelijk heeft gemaakt, is dat de EU niet akkoord zal gaan met een ‘zachte’ Nexit. De andere landen zullen niet akkoord gaan met een deal waarbij je in de interne markt blijft, maar wel je grenzen kunt sluiten wanneer je wilt.
"Lid worden van de EER is een duidelijke Nexit. Maar wat mij betreft is dit geen eindstation. We doen het heel geleidelijk. Eerst vertrekken we naar de EER, daarna stappen we bijvoorbeeld over op de Europese Vrijhandelsassociatie."
"Als we bijvoorbeeld uit de euro zouden vertrekken, moet je de gulden direct koppelen aan de euro. Critici zullen dan zeggen dat het geen verschil maakt of je wel of geen euro hebt, maar vervolgens kun je langzaamaan een bandbreedte aangeven."
"De EU stelt bovendien dat je niet kunt handelen zonder handelsverdragen. Maar we handelen al heel veel met China en met de VS. Zonder dit soort handelsverdragen."
Nederlandse ondernemers zien hun orders nu al teruglopen door de Brexit. De Rabobank voorspelt een economische krimp van 10 tot 15 procent bij het uiteenvallen van de Europese Unie.
"Al dit economische geneuzel is bangmakerij en slaat nergens op. Het gaat hartstikke goed met Engeland, ze hebben een goed halfjaar gedraaid. Maar de vraag is ook wat we willen als land. Willen we een vrij, democratisch land zijn?"
"Ja, we zullen op bepaalde gebieden iets minder, en op andere gebieden weer iets meer verdienen. Het zal iets teruglopen. Maar het is ook een fundamentele vraag. Willen we onderdeel zijn van een of ander conglomeraat van landen, of willen we een vrij land zijn?"
Stel, er komt een referendum. En stel, Nederland stemt tégen een vertrek uit de EU. Wat dan?
"Dan leggen wij ons neer bij dat besluit, maar blijven we wel ons standpunt verkondigen. En we kunnen een paar jaar later altijd weer een referendum houden. Ik ga ervan uit dat Nederland binnen vijf jaar uit de Europese Unie is vertrokken."