Ruim een week geleden vatte een Tesla Model S plotseling vlam in een parkeergarage in Shanghai. Niemand raakte gewond, maar de Tesla nam wel een paar andere auto’s mee in de vlammenzee.
Het duurde niet lang voor Chinezen massaal en meedogenloos op het voorval reageerden. “Tesla’s zouden verboden moeten worden in parkeergarages, net zoals de Samsung Note 7 werd verboden in vliegtuigen”, schreef iemand op het populaire Chinese microblogplatform Weibo.
In een andere post op hetzelfde platform schreef iemand: “Eigenaren van oude Tesla’s in China moeten een verklaring krijgen. We kunnen waterlekkage, matig vakmanschap, willekeurige prijsschommelingen en versleten banden nog wel verduren. Maar Tesla bedreigt nu onze veiligheid: dat kunnen we niet toestaan.”
De Californische fabrikant van elektrische auto’s begon in januari met de bouw van een fabriek in Shanghai, gefinancierd met een lening van 500 miljoen dollar (445 miljoen euro) van een consortium van Chinese banken. Er moeten dit jaar nog auto’s van de band rollen – al wordt daar door analisten aan getwijfeld.
Dit alles geeft wel aan hoe belangrijk het voor Tesla is om in China succesvol te zijn, zeker met tegenvallende cijfers in Europa en de VS. China ontwikkelt zich tot een enorme markt voor elektrische voertuigen.
"Zolang het een buitenlands merk is en mensen niet té erg overstuur raken, staat de overheid het toe dat burgers klagen op social media", zegt Tu Le, een consultant en oprichter van Sino Auto Insights, tegen Business Insider.
Over de brand in de parkeergarage voegt hij toe: "Als de Chinese overheid het gevoel heeft dat de veiligheid in het geding komt, of dat ze Tesla onder druk kunnen zetten, dan doen ze er misschien iets mee. Maar ik geloof dat ze op dit moment denken dat het om een incident gaat."
Chinese staatsmedia openen aanval op Tesla
Incident of niet, de brand in Shanghai heeft staatsmedia aanleiding gegeven om de aanval op Tesla te openen. Een paar dagen na de brand publiceerde de krant Global Times twee verhalen over Tesla's aanwezigheid in China: eentje over de verkopen van Tesla's aan plaatselijke bedrijven en eentje over de bouw van de gigafabriek in Shanghai.
Verkoop aan lokale bedrijven – hotels, taxibedrijven – is altijd belangrijk geweest voor Tesla's succes in China. Anne Stevenson-Yang van investeringsfirma J Capital Research schreef in 2016: "Tesla, met zijn status van glamourmerk in China, lijkt vooral zaken te doen met bedrijven, niet met individuen... Tesla lanceerde de Model S in China in april 2014 en haalde ruim 15 procent van zijn totale omzet dat jaar uit China. De meeste kopers, zo bleek, gebruikten hun Tesla's voor commerciële doeleinden. Vastgoedontwikkelaars en hotels parkeerden de auto's op de stoep, bijna als rekwisieten, om rijkdom uit te stralen naar potentiële kopers."
Tesla-fabriek in Shanghai
En dan is er dus nog de fabriek in Shanghai. Tesla's plannen voor de oplevering dit jaar worden door financiële analisten met een korreltje zout genomen. En nu krijgt Tesla ook van de Global Times de wind van voren. De Chinese krant berichtte zondag op basis van experts dat "het hoge bouwtempo tot problemen kan leiden, zoals een tekort aan materiaal of een te korte testperiode.
Auto-expert Tu Le sluit zich daarbij aan. "Tesla benadert de bouw van die fabriek heel agressief. Ze koersen weer af op dezelfde 'productiehel'. De kans is groot dat ze oude fouten herhalen en onderschatten wat er komt kijken bij de uitbreiding naar een nieuw land."
Voor een groot deel blijft het imago van Tesla in China, net als elders, afhankelijk van de status van zijn flamboyante CEO. "Zolang Chinezen Elon Musk bewonderen als 'innovatieve leider', zit Tesla wel goed", aldus Le. "Ik zou de meningen over hem in de gaten houden."