Het ministerie van Financiën en De Nederlandsche Bank (DNB) reageerden te laat en niet daadkrachtig genoeg op de problemen bij SNS Reaal. Mede daardoor ontstond bijna een jaar geleden een situatie waarin nationalisatie van de bank en verzekeraar de laatst overgebleven optie was. Die conclusie trekt een commissie die de gang van zaken in opdracht van minister van Financiën Jeroen Dijsselbloem heeft onderzocht.

De commissie verwijt DNB dat die onvoldoende kritisch was over de snelle opeenvolging van acquisities bij SNS tussen 2006 en 2008, met name die van Bouwfonds Property Finance en Zwitserleven. De toezichthouder had in moeten zien dat die overnames slecht waren voor het risicoprofiel en de kapitaalpositie van de bank. Commissielid en oud-staatsraad Rein Jan Hoekstra sprak van een ,,giftige cocktail” die SNS uiteindelijk fataal werd.

Het ministerie van Financiën heeft kansen laten liggen om een broodnodige herstructurering af te dwingen toen SNS in 2008 staatssteun kreeg. In plaats daarvan kreeg het financiële concern slechts een bonusverbod opgelegd. De verantwoordelijkheid voor de veranderingen die nodig waren, werd in de eerste plaats bij de bestuurders en commissarissen van SNS gelegd. Pas vanaf eind 2011 namen DNB en Financiën zelf meer initiatief.

Alerter

Minister van Financiën Jeroen Dijsselbloem, die overigens volgens de commissie zelf ,,adequaat” heeft gehandeld, erkende dat zijn departement eerder en harder had moeten ingrijpen. ,,Dan was het waarschijnlijk anders gegaan”, zei hij. De bewindsman voegde daar wel aan toe dat het ministerie en DNB inmiddels ,,veel alerter en veel scherper” zijn. DNB liet weten de aanbevelingen in het rapport te bestuderen en gaf nog geen inhoudelijke reactie.

De Tweede Kamer was eensgezind in zijn harde kritiek op DNB en Financiën. Die hebben steken laten vallen in hun toezicht op SNS, oordeelden zowel coalitie- als oppositiepartijen. De Kamer zal binnenkort een debat voeren met Dijsselbloem over het rapport van de evaluatiecommissie.

Volgens de Vereniging van Effectenbezitters (VEB) liegen de conclusies van de evaluatiecommissie er niet om. De belangenvereniging gaat bekijken of er aanleiding is om DNB medeaansprakelijk te stellen voor de schade die beleggers hebben geleden.

Dit artikel is oorspronkelijk verschenen op z24.nl