ANALYSE – Groot nieuws in medialand dinsdagochtend: de Belgische uitgever DPG Media koopt de Nederlandse activiteiten van het Finse Sanoma. Daarmee krijgt de eigenaar van het AD, de Volkskrant en Het Parool nog een groot nieuwsmerk in handen, namelijk nieuwssite Nu.nl.
De Belgen verstevigen met de aankoop hun positie in het Nederlandse medialandschap, dat sowieso wordt gedomineerd door onze zuiderburen. De Telegraaf Media Groep (TMG) en NRC zijn immers in handen van het Belgische Mediahuis.
Opvallend is wie er andermaal achter het net vist. Mediatycoon John de Mol grijpt ook naast Nu.nl, de grootste nieuwssite van Nederland, nadat hij eerder De Telegraaf aan zijn neus voorbij zag gaan.
De Mol heeft hoog spel gespeeld om Nu.nl in handen te krijgen, maar blijft uiteindelijk zitten met persbureau ANP als troostprijs. De vraag is hoeveel hij daar straks nog aan heeft.
Feit is immers dat alle grote algemene nieuwssites buiten zijn bereik liggen: dat geldt per definitie voor de publieke omroep, met de NOS als grote speler. Maar daarnaast heb je De Telegraaf en RTL Nieuws. En DPG Media brengt AD.nl en Nu.nl onder één dak.
Het wordt hiermee uiterst lastig voor De Mol om de strijd met deze spelers aan te gaan met een algemeen online nieuwsmerk. Hoe heeft het zo kunnen lopen?
Bitter overnamegevecht om De Telegraaf
Na jaren van consolidatie staan er in 2017 nog twee belangrijke stukken op het schaakbord: De Telegraaf als onderdeel van de Telegraaf Media Groep en Nu.nl in de portefeuille van Sanoma. Meerdere partijen azen op de prominente nieuwsmerken.
De Telegraaf is de eerste prooi die voor de leeuwen wordt gegooid. Het is John de Mol er veel aan gelegen de krant in handen te krijgen. Hij wil een "nieuw Nederlands multimediabedrijf" bouwen. Talpa heeft radiozenders, tv-zenders en digitale titels in het portfolio, maar een eigen nieuwsvoorziening ontbreekt nog.
Het is De Mol een jaar eerder gelukt om radiozenders Sky Radio en Veronica los te weken bij TMG en toe te voegen aan zijn media-imperium. Maar De Mol slaagt er niet in om De Telegraaf ook te bemachtigen. De familie Van Puijenbroek, grootaandeelhouder het TMG-concern, geeft de voorkeur aan het Vlaamse Mediahuis. Zo wordt de krant uiteindelijk eind 2017 ingelijfd bij de nieuwe Belgische familie na een bitter overnamegevecht.
Persbureau ANP als breekijzer
In 2018 richt De Mol zijn vizier op Nu.nl, dat eigendom is van Sanoma. Er gaan al enkele jaren geruchten dat de Finse uitgever zijn Nederlandse activiteiten wil verkopen.
De Mol is geïnteresseerd, ook al ontkent hij een officieel bod te hebben neergelegd. Maar de mediamagnaat komt er niet uit met de Finnen. Naar verluidt is zijn bod te laag.
Wel koopt hij niet veel later persbureau ANP. Daarmee heeft hij in theorie een mooi breekijzer in handen. ANP is namelijk een van de belangrijkste leveranciers van berichten en foto's voor Nu.nl en andere grote nieuwsmerken, waaronder die van DPG Media.
Afnemers van ANP bibberen. Draait De Mol de duimschroeven aan? Om de druk verder op te voeren, claimt De Mol eind vorig jaar een eigen nieuwsmerk en nieuwsapp te willen lanceren.
De Mol vist ook naast Nu.nl
Het spel loopt heel anders dan De Mol inschat. Nu.nl maakt begin deze maand doodleuk bekend het ANP-contract niet te verlengen. Dat betekent meer eigen nieuws maken, maar ook geen contractuele verplichtingen en de bijbehorende kosten.
Met deze gedurfde stap zet Sanoma in een klap De Mols persbureau op een zijspoor. En geeft en passant antwoord op de vaak gestelde vraag: 'Kan een groot nieuwsmerk inmiddels niet zonder ANP?' Het antwoord is blijkbaar: 'Ja, dat kan.'
Enkele dagen later blijkt hoe de situatie voor Talpa er echt voor staat: ook Nu.nl gaat aan De Mol voorbij. Volkskrant-eigenaar DPG kaapt het nieuwsmerk voor de neus van de Nederlandse media-ondernemer weg.
Markt voor algemeen nieuws zit op slot
Talpa zit nu zonder groot nieuwsmerk en zal allicht weer zelf proberen iets op te zetten. De vraag die hierbij vooral speelt is: wat wordt de rol van ANP? Als Nu.nl zonder deze persdienst kan, dan ligt het zeker voor de hand dat DPG Media gaat kijken of Nu.nl zelf als nieuwsdienst kan fungeren voor de Volkskrant, Het Parool, Trouw en AD.
Wat betreft de overname van Nu.nl en de bladen van Sanoma zullen de mededingingsautoriteiten nog wel het een en ander te zeggen hebben over de vergaande consolidatie in het medialandschap. Het is echter de vraag of die veel roet in het eten zullen gooien.
Met de aanwezigheid van RTL, de publieke omroep NOS en De Telegraaf zal DPG Media kunnen aanvoeren dat er nog genoeg concurrentie over is, ook al komen het AD en Nu.nl onder één dak. Tegelijk maken deze dominante spelers het lastig voor De Mol om nog in te breken op de markt voor algemeen nieuws.