- Het omvallen van de Amerikaanse Silicon Valley Bank is volgens sommige beursexperts een teken dat de ‘superzeepbel’ op financiële markten eindelijk gaat knappen.
- Analisten zijn het erover eens dat renteverhogingen van de Amerikaanse centrale bank een directe rol spelen bij de financiële problemen van Silicon Valley Bank.
- “Het is niet overdreven om te stellen dat dit exemplarisch is voor de gevolgen van een beleid waarbij rentes voor langere tijd op een hoger niveau komen”, zegt een analist van Deutsche Bank.
- Lees ook: Omgevallen Silicon Valley Bank beheerde veel startuptegoeden in de VS – duizenden ondernemingen in onzekerheid over financiële situatie
Het omvallen van de Amerikaanse Silicon Valley Bank, die vooral financiering verleende aan startups in de techsector en durfinvesteerders, is volgens sommige beursexperts geen geïsoleerd fenomeen. Het zou een teken zijn dat de “superzeepbel” op financiële markten eindelijk aan het knappen is, nu rentes op een structureel hoger niveau belanden.
De afgelopen decennia werden gekenmerkt door aanhoudende dalingen van rentes, waardoor lenen voor bedrijven en consumenten steeds goedkoper werd. Maar met de omslag van de inflatie in 2022, zijn ook rentetarieven hard gestegen en lijken we in een nieuw tijdperk terecht te komen. Dat heeft gevolgen voor banken, maar ook voor huizenprijzen en de aandelenmarkt.
De spectaculaire instorting van Silicon Valley Bank (SVB) in de Verenigde Staten heeft inmiddels geleid tot ingrijpen van de Amerikaanse overheid. De bank had voor ongeveer 175 miljard dollar aan tegoeden van klanten die niet meer bereikbaar waren, maar de Amerikaanse overheid heeft zondag beloofd hiervoor garant te staan. Dit in een poging om een bredere financiële crisis in de kiem te smoren.
“Wat gebeurt er als je terecht komt in een cyclus van snelle renteverhogingen, terwijl één van de grootste techzeepbellen aan het leeglopen is, en de rentemarkt signalen geeft van zwaar economisch weer?”, schreven analisten van Deutsche Bank afgelopen vrijdag in een rapport.
"Dan krijg je dingen zoals SVB Financial die op één dag 60 procent van z'n beurswaarde verloor. Het is niet overdreven om te stellen dat dit exemplarisch is voor de gevolgen van een beleid waarbij rentes voor langere tijd op een hoger niveau komen", aldus de analisten.
De problemen bij Silicon Valley Bank hebben mede te maken met forse waardeverliezen op beleggingen in obligaties. Bij obligaties beweegt de koers tegengesteld aan de marktrente. Als de rente stijgt, daalt zodoende de waarde van de obligatie. Voor beleggers zorgen rentestijgingen er dus voor dat een beleggingsportefeuille van obligaties minder waard kan worden.
Voor banken kan dit problematisch zijn, als klanten geld opvragen en een bank bijvoorbeeld obligatiebeleggingen moet verkopen om genoeg liquide middelen te hebben voor het uitbetalen van klanten. Dit is een van de redenen dat er acute problemen zijn ontstaan bij Silicon Valley Bank.
De forse stijging van rentes kan op deze manier bij financiële instellingen en bedrijven voor problemen zorgen.
In bredere zin wordt voor bedrijven investeren met geleend geld duurder als rentes stijgen. Dat raakt onder meer jonge techbedrijven die financiering nodig hebben voor investeringen die pas verder in de toekomst winst gaan opleveren.
'Zeepbel die door centrale bank is gecreëerd, gaat leeglopen'
Volgens topbelegger Jeremy Grantham van vermogensbeheerder GMO ligt er bij dit alles een grote verantwoordelijkheid bij centrale banken.
In zijn optiek heeft de Amerikaanse Federal Reserve het afgelopen decennium een grote financiële zeepbel opgeblazen, door lenen telkens goedkoper te maken en rentes te verlagen. De omslag van dat beleid is begin 2022 ingezet. Dit zorgt er volgens Grantham voor dat de Fed ook verantwoordelijk is voor het knappen van de zeepbel.
Grantham leverde de afgelopen week forse kritiek op wat hij ziet als een beleid van het creëren van financiële zeepbellen door centrale banken. "Ze hebben beleid gevoerd dat heeft geleid tot opgeblazen prijzen van diverse beleggingen met spectaculaire zeepbellen tot gevolg. Dergelijke zeepbellen hebben de neiging om te knappen, simpelweg vanwege de extreme overwaardering en daar betalen we een hoge prijs voor."
Andere financiële experts wijzen er ook op dat de snelle renteverhogingen van de Amerikaanse centrale bank een risico vormen voor de beurs. Volgens macrostrateeg Mohamed El-Erian is het risico op een beurscrash toegenomen. Beleggingsstrategen van zakenbank Morgan Stanley houden rekening met een beurscrash die aandelenmarkten 20 procent tot 30 procent lager zet.
De analisten van Deutsche Bank waarschuwen in hun rapport van afgelopen vrijdag dat er altijd "iets breekt" tijdens een periode van snel stijgende rentes. "De vraag is of dit [het omvallen van Silicon Valley Bank, red.] een hobbeltje is, of het begin van iets groters. Het zou in ieder geval opmerkelijk zijn als de huidige cyclus van 'boom' en 'bust' niet méér slachtoffers gaat eisen. De recessie moet immers nog komen."