"Bouwen zit in onze genen," zegt Mark Harbers, wethouder Economie in
Rotterdam. "Dat heeft te maken met het feit dat we de hele stad opnieuw
hebben moeten opbouwen. In eerste instantie stond daarbij vooral bij de
kwantiteit voorop, maar dat is de laatste jaren aan het veranderen. Sinds
kort komen we ook toe aan kwaliteit."
In het winkelgebied komt een kubusachtig gebouw te staan, ontworpen
door Rem Koolhaas. Op Katendrecht komt een cruiseschip te liggen dat dienst
gaat doen als congrescentrum. Tevens wordt daar een nieuw Chinees
handelscentrum gebouwd, het zogenoemde European China Centre. En op
verschillende plekken verrijzen enorme wolkenkrabbers (zie slideshow).
Maar dat is nog niet alles. Drie ontwikkelingen in de stad zijn volgens
wethouder Harbers "echt uniek" in Europa. Hij heeft het dan over
de nieuwe mega-Kuip die vlak naast het huidige stadion komt, de nieuwbouw
van het Erasmus Medisch Centrum en het nieuwe station voor de
hogesnelheidslijn.
Uniek is dat ze echt in de stad komen. De meeste andere steden hebben daar
geen ruimte voor. Dat de HSL straks in de binnenstad stopt, maakt Rotterdam
tot een fantastische internationale vestigingsplaats, zegt hij. "We
zitten straks 30 minuten van Antwerpen en 19 minuten van Schiphol. Bovendien
zijn we goed te bereiken vanaf de ring."
Rondom het nieuwe Centraal Station komt Rotterdam Central District, een
zakendistrict waar behalve grote bedrijven vooral ook kleinere moeten komen.
Het nieuwe internationale hoofdkantoor van Marlies Dekkers wordt er geopend.
ING en Unilever zitten er al en blijven er ook zitten.
Het totale gebied krijgt een kantooroppervlakte van 300.000 m2. De helft
hiervan moet gevuld worden door bedrijven van buiten Rotterdam, 10 procent
door firma's van buiten Nederland. Rond 2015 moet het district klaar zijn,
maar het zal nog wel tot 2020 duren voordat de sfeer helemaal goed is.
In totaal investeren private partijen momenteel 3 miljard euro in de
ontwikkeling van de binnenstad in Rotterdam. De gemeente betaalt 500
miljoen.
Amsterdam is ondertussen nog altijd van plan bovenop een zogenoemd dok
over de A10, tientallen kantoren, woningen en winkels te bouwen. Op deze
manier moet er 1 miljoen m2 vloeroppervlakte bijkomen. De kosten voor het
bouwrijp maken van dit gebied, het maken van het dok en het leggen van de
infrastructuur bedragen zo'n vier miljard euro. Deels te betalen door de
gemeente en deels door private investeerders.
Die private investeerders gingen onlangs echter niet akkoord met een
financieringsplan van de gemeente. De Amsterdamse wethouder Maarten van
Poelgeest van Ruimtelijke Ordening en Grondzaken zegt zich hier echter geen
zorgen om te maken. "Het is allemaal minder dramatisch dan het wordt
voorgesteld. We lopen nu tegen het einde van een besluitvormingsproces, met
als gevolg dat iedereen nog even wat probeert. Ergens in oktober verwachten
we nu een nieuw voorstel klaar te hebben."
Verderop aan de Zuidas speelt ook nog het een en ander. Het Symphony-project
staat centraal in een rechtszaak over vastgoedfraude. Als gevolg hiervan
trok Joop van den Ende zich terug uit het investeringsbedrijf Living City,
dat een ander een project zou ontwikkelen.
Volgens Van Poelgeest is dit laatste voor de gemeente echter alleen maar mooi. "Wij
werden geconfronteerd met een partij die vanwege onderlinge onenigheid noch
bouwde, noch betaalde. Nu konden wij het ontwikkelrecht terugtrekken en
kunnen we dit gaan uitgeven aan een partij die wel gaat bouwen." Wie
dit zal zijn, is nog onduidelijk.
Maar volgens Van Poelgeest staan geïnteresseerden nog altijd in de rij als er
een stukje te ontwikkelen grond vrijvalt. "De positie van de Zuidas is
uniek," zegt hij. "We hebben het hier niet voor niks over de
duurste grond van Nederland." Van imagoschade merkt hij niks, zegt hij.
Of Rotterdam hier stiekem toch garen bij spint? "Ach nee,"
reageert de Rotterdamse wethouder Harbers, "we zijn geen concurrenten
van elkaar. Amsterdam richt zich meer op financiële en juridische
dienstverlening. Wij focussen ons naast zakelijke dienstverlening gericht op
de haven, op de creatieve industrie. Daarnaast hebben wij grote ambities op
medisch gebied. Een hoop van de activiteiten in Rotterdam en Amsterdam zijn
dus complementair aan elkaar," zegt hij.
"Nee, Rotterdam en Amsterdam zijn geen concurrenten van elkaar,"
zegt ook Dorine Manson, directeur Economische Zaken bij de gemeente
Amsterdam. "Rotterdam is een heel ander type economie. De stad is erg
afhankelijk van de haven. De Amsterdamse structuur is toch wat meer divers.
Wij kennen vijf peilers: haven en luchtvaart, ICT en nieuwe media, creatieve
industrie, zakelijk financieel en juridisch en toerisme en congressen. Dat
maakt ons wat minder kwetsbaar," aldus Manson.
"Bovendien zitten in Rotterdam en ook Utrecht, meer nationaal
georiënteerde hoofdkantoren en in Amsterdam toch meer die van grote
internationaal georiënteerde bedrijven. Die willen dichtbij Schiphol zitten.
Dat de Zuidas straks 7 minuten van Schiphol ligt, maakt dat heel veel
internationale bedrijven zich aan de Zuidas willen vestigen." Om het
verblijf van expats in Nederland beter te faciliteren, opende Amsterdam deze
week zelfs een heus expatcentrum.
Rotterdam aan de andere kant heeft geen illusie Amsterdam ooit in te
halen, maar steekt haar ambitie niet onder stoelen of banken. "Het is
goed voor Nederland als er straks twee of drie absolute topcentra zijn,"
zo zegt Harbers. Hij heeft het dan over de Zuidas, eventueel Schiphol én
Rotterdam Central District.
Dit artikel is oorspronkelijk verschenen op z24.nl