De reductie van de stikstofuitstoot met 50% in Nederland moet een wettelijke verplichting worden.
De adviescommissie onder leiding van Johan Remkes pleit voor een harde verplichting in de periode tot 2030.
Tegelijk moet er een overheidsfonds komen dat bedrijven helpt die geraakt worden door de strengere verplichtingen met betrekking tot de uitstoot van stikstof.
De stikstofuitstoot in Nederland moet in 2030 zijn gehalveerd en het kabinet moet “serieus werk maken” van natuurherstel. Die doelen mogen geen vrijblijvend streven meer zijn, maar moeten wettelijk worden vastgelegd. Dat stelt het Adviescollege Stikstofproblematiek voor in zijn eindadvies aan het kabinet.
Het college onder leiding van Johan Remkes heeft maandenlang onderzoek gedaan naar de uitstoot van ammoniak (NH3) en stikstofoxiden (NOx). De natuur ondervindt daar schade van en de Raad van State verwees het stelsel waarmee de overheid de stikstofuitstoot reguleerde vorig jaar naar de prullenbak, omdat het veel te vrijblijvend was.
Halvering uitstoot stikstof in 2030
Remkes benadrukt dat de vermindering van 50 procent en het uitvoeren van maatregelen die de natuur herstellen “moeten worden gezien als een resultaatverplichting”.
Om de doelen te bereiken, zal onder meer het mestbeleid voor de landbouw op de schop moeten. Wat de commissie betreft moet ook in alle andere sectoren stikstofuitstoot halveren, dus ook de industrie, energiebedrijven en de mobiliteitssector.
Voor 2040 moet de stikstofuitstoot zodanig zijn afgenomen dat alle Natura 2000-gebieden onder de kritische grens zijn gekomen, zegt Remkes. Boven die grens heeft de stikstofneerslag een nadelig effect op beschermde natuur.
De plannen van minister Corola Schouten (Landbouw) moeten ervoor zorgen dat in 2030 nog maximaal de helft van die gebieden een stikstofneerslag van boven de kritische waarde kent.
Overheidsfonds om bedrijven te helpen met reductie stikstofuitstoot
Om alle maatregelen te kunnen financieren, moet een begrotingsfonds worden opgericht met voldoende geld tot 2040. Omdat de bouw een erg harde klap oploopt, "terwijl de bijdrage van de bouwsector aan de stikstofemissies beperkt is", is een behoorlijke investering in die sector noodzakelijk. "Ook omdat deze sector juist nu van groot belang is voor het weer op gang krijgen van de economie", zegt Remkes over het economisch herstel na de coronacrisis.
Hij adviseert daarom voor tijdelijke emissies tijdens bouwwerkzaamheden voldoende stikstofruimte beschikbaar te stellen. Dat kan wat hem betreft op basis van "een goed onderbouwde drempelwaarde".
De coronacrisis heeft de stikstofproblemen niet opgelost, aldus Remkes. De uitstoot van ammoniak uit de landbouw is bijvoorbeeld niet afgenomen in de afgelopen weken. Remkes: "Als de economie straks weer op gang komt, is het van belang dat stikstof de ontwikkelingen niet onnodig hindert."
Verantwoordelijk minister Schouten nam het rapport van het adviescollege maandag in ontvangst.