- De hypotheekrente is sinds januari behoorlijk gestegen.
- Hoewel de hypotheekrente vanuit historisch perspectief nog laag is, zorgt de stijging ervan wel voor bepaalde bewegingen op de markt.
- We bespreken hier drie effecten van de stijging van de hypotheekrente.
- Lees ook: Dit doet de stijging van de hypotheekrente met maximale hypotheek: stel dat samen €75.000 verdient kan bijna €20.000 minder lenen
De sterke stijging op de hypotheekmarkt zorgt voor een aantal bewegingen op de huizenmarkt, zo blijkt uit gegevens van Hypotheken Data Netwerk (HDN), een leverancier van hypotheeksoftware.
Hoewel de hypotheekrentes in historisch perspectief nog altijd laag zijn, hebben deze sinds begin dit jaar wel een behoorlijke opmars gemaakt.
Eind januari lag de gemiddelde rente voor 10 jaar vast zonder NHG-verzekering nog op 1,5 procent. Die is nu gestegen naar 3,35 procent, zo laat de onderstaande grafiek zien die ook de gemiddelde rente voor 20 jaar vast zonder NHG toont.
Te zien is dat de hypotheekrente vooral vanaf januari sterk is opgelopen.
Dat kan verschillende gevolgen hebben. Een hogere rente betekent bijvoorbeeld een lagere maximale hypotheek voor huizenkopers en hogere maandlasten.
Ook huiseigenaren kunnen te maken krijgen met hogere maandlasten als ze de rente opnieuw moeten vastzetten en de actuele rente boven hun contractrente is uitgekomen. En wie bijvoorbeeld wil lenen voor een verbouwing, kan dat wellicht beter nu doen dan later, als mogelijk de rente verder is gestegen.
Kortom: de stijging van de hypotheekrente brengt een aantal effecten met zich mee. We nemen hier de bewegingen door die HDN op de markt op ziet.
1. Piek in hypotheekaanvragen door oversluiters
In februari en maart piekte het aantal hypotheekaanvragen naar "ongekende hoogte", meldt HDN. Februari telde bijvoorbeeld ruim 72.000 aanvragen. Volgens HDN kwam dit omdat mensen vanwege de oplopende rente zo snel mogelijk hun hypotheek wilden oversluiten naar een zo laag mogelijke rente.
Inmiddels is de stijging van de hypotheekrente weer iets afgevlakt en dat is terug te zien in het aantal hypotheekaanvragen waarvan er 42.000 werden gedaan in mei. HDN meldt dat oversluiters hun slag inmiddels hebben geslagen. Het zijn nu de verbouwers die aan kop gaan in aantal hypotheekaanvragen.
2. Kortere rentevaste periode
Door de lage hypotheekrentes kregen mensen de neiging hun hypotheek langer vast te zetten. Zo werd 20 jaar vast populairder dan 10 jaar vast. Maar nu de rentes weer oplopen, wordt weer vaker voor kortere rentevaste periodes gekozen.
Volgens HDN bedroeg de gemiddelde rentevaste periode in mei 2021 - de gemiddelde hypotheekrente was toen rond de 1 procent- 19,9 jaar, waarbij 57 procent van de leningdelen 20 jaar was vastgezet.
In mei 2022 is de gemiddelde rentevaste periode gedaald naar 17,2 jaar en wordt nog maar 39 procent van de leningdelen voor 20 jaar vastgezet. Hoe langer de rentevaste periode, hoe hoger de rente en dus ook de maandlasten. Daarom kan het aantrekkelijk zijn om voor 10 jaar te kiezen in plaats van 20 jaar.
3. Gemiddelde hypotheeksom daalt
Het valt HDN op dat bij verschillende soorten klanten de gemiddelde hypotheeksom is gedaald. Gepensioneerden die vaak oversluiten, vroegen 18 procent minder hypotheek aan: het bedrag is gedaald van 172.000 euro in mei vorig jaar naar 140.000 euro in mei 2022. De gemiddelde hypotheeksom van de oversluiters daalde met 13 procent naar 213.801 euro.
Ondertussen is de hypotheeksom van starters juist gestegen met 6 procent naar 291.000 euro, terwijl de hypotheeksom van doorstromers gelijk bleef of licht daalde. HDN concludeert hieruit dat doorstromers minder bereid zijn te (over)bieden.