Er is een grote transformatie gaande in de robotica dankzij een nieuwe vorm van artificial intelligence (AI) ook bekend als ‘spatial intelligence’. Grote Amerikaanse durfinvesteerders zoals Khosla Ventures, Andreessen Horowitz en General Catalyst zijn er vol op ingesprongen en hebben in meerdere startups in deze tak van sport geïnvesteerd.

De startups maken robots die dankzij de integratie van de ruimtelijke intelligentie efficiënter kunnen navigeren en ook makkelijker kunnen reageren op de omgeving. Dat betekent vervolgens ook dat deze robots complexe taken met grote precisie kunnen uitvoeren en beslissingen zouden kunnen maken op basis van signalen uit de omgeving.

Dat is een groot verschil met de robots die we al decennia in gebruik hebben. Deze zijn doorgaans niet bepaald intelligent en voeren herhalende taken uit in gecontroleerde omgevingen.

De nieuwe robots zouden, om een simpel voorbeeld te noemen, eenvoudig een deksel op een pot kunnen draaien. Met traditionele robots zouden er meerdere machines nodig kunnen zijn: één die geprogrammeerd is om de pot te pakken, een die de dop plaatst en een die hem aandraait. De robots zouden problemen kunnen ondervinden als er ergens in dat proces iets fout gaat met de pot, de deksel of de plaatsing van een van beide.

Met spatial intelligence zou je tegen een robot kunnen zeggen dat hij een deksel op een pot moet draaien. De machine zou de taak interpreteren en zichzelf leren hoe hij een dop op een pot moet draaien door bijvoorbeeld een mens te bestuderen die dit doet, of video's op youtube op te zoeken. Vervolgens zou de robot met deze nieuwe kennis zijn taak uitvoeren.

"De komst van large language models is een belangrijke doorbraak geweest in het trainen van robots, en de markt is immens", zegt bestuursvoorzitter Howard Morgan van B Capital Group.

Hij legt uit dat als ruimtelijke intelligentie wordt doorontwikkeld, robots zichzelf nieuwe dingen kunnen leren waardoor ze meerdere taken kunnen uitvoeren. Dit in tegenstelling een gespecialiseerde machine ontwerpt die slechts één taak kan uitvoeren.

"Het is voor het eerst dat een robot met de onvoorspelbaarheid van het leven kan omgaan. Iets waar deze machines in het verleden helemaal niet geschikt voor waren", zegt investeerder Max Rimple van durfinvesteerder General Catalyst. "Artificial intelligence is een belangrijke sleutel waardoor robots nu ook ingezet kunnen worden voor taken waarvan men dacht dat ze nooit door robots uitgevoerd konden worden."

Voldoende trainingsdata uitdaging voor ontwikkelen ruimtelijke intelligentie bij robots

De nieuwe technologie is nog verre van perfect en diverse investeerders wisten Business Insider te vertellen dat de grootste uitdaging mogelijk het verzamelen van voldoende data is om robots überhaupt een beter ruimtelijk inzicht te geven.

Zogenoemde large language models (LLMs) zoals OpenAI's ChatGPT worden getraind op gigantische hoeveelheden tekst, maar zijn veel minder data om spatial intelligence te trainen.

"Het grootste knelpunt om een bedrijf op te zetten dat een basismodel voor robotica maakt, vergelijkbaar aan wat OpenAI doet, is het vinden van een soortgelijke hoeveelheid trainingsdata", zegt durfinvesteerder Erin Price-Wright van a16z.

"Data is veel schaarser. De grootste dataset die ooit gepubliceerd is, is minuscuul in vergelijking met de mogelijkheid om het hele internet te scrapen", legt ze uit.

Toch zijn durfinvesteerders positief. Ze zien spatial intelligence als een enorme sprong voorwaarts in de robotica, waar al geprofiteerd wordt van de AI-hype. Startups in deze sector hebben dan ook aanzienlijke investeringen binnen weten te halen. Dit jaar staat de teller op een totaal van 4,2 miljard dollar, blijkt uit data van Crunchbase.

Kanu Gulati, partner bij Khosla Ventures, zegt dat ze veel startups ziet die het dataprobleem van ruimtelijke intelligentie op creatieve manieren proberen op te lossen. Iets wat volgens haar goed is in de race om een uiteindelijk compleet model te creëren.

"De meeste bedrijven moeten een X aantal robots hebben die op een kosteneffectieve manier data uit de echte wereld verzamelen. Dan wordt er een vliegwieleffect gecreëerd", zegt ze.

Met dat idee hebben Gulati en Khosla geïnvesteerd in startups die werken aan de bouw van intelligente robots met verschillende toepassingen in verschillende sectoren. Tot hun portfolio behoren de logistieke startups Waabi (autonoom vrachtvervoer) en Vayu (last-mile delivery bots die gebruik maken van fietspaden), maar ook de climate tech startup Zorbi (autonome kassen) en FieldAI (hardware-agnostische software voor elk type robot).

CEO en oprichter Lior Susan van durfinvesteerder Eclipse Ventures gokt erop dat de uitdaging van het bouwen van AI-modellen met ruimtelijk inzicht meer zal opbrengen in de toekomst.

"Je ziet de opkomst van startups in generatieve-AI die een hoop rekenkracht inkopen, maar die nog geen verdienmodel hebben", zegt Susan. "Ik denk dat er geld verdiend gaat worden door de mensen die de unieke datasets van de echte wereld met elkaar gaan koppelen terwijl ze gebruikmaken van AI."

Big tech begint zich er ook mee te bemoeien

Grotere techbedrijven beginnen zich ook bezig te houden met robotica met ruimtelijke intelligentie. OpenAI heeft zijn onderzoeksgroep voor robotica nieuw leven ingeblazen en Hugging Face, een bekend platform dat mensen in AI met elkaar verbindt. startte deze lente ook een programma rondom robotica.

Physical Intelligence, een bedrijf dat robots met AI bouwt die in te zetten zijn voor meerdere taken, haalde in maart geld op bij OpenAI, Khosla, Lux Capital, Sequoia Capital en Thrive Capital.

Figure, dat hetzelfde soort robots bouwt, haalde dit voorjaar 675 miljoen dollar op bij Microsoft, OpenAI, Nvidia en Jeff Bezos. Via zijn venture-investeringstak leidde Nvidia in mei ook de financieringsronde voor Carbon Robotics, dat AI-lasers gebruikt om onkruid op boerderijen te doden.

"De volgende generatie AI moet fysiek zijn", zei CEO Jensen Huang van Nvidia, vorige maand op de Computex-conferentie in Taipei. "De meeste AI van vandaag begrijpt de natuurkundige wetten niet. Om beelden, video's, 3D-graphics en veel natuurkundige fenomenen te kunnen genereren, hebben we AI's nodig die natuurkundige wetten begrijpen."

LEES OOK: AI-bedrijven zijn naarstig op zoek naar trainingsdata, maar lopen steeds vaker tegen rechtszaken over auteursrecht aan