Al een paar jaar zet het Israëlische bedrijf Sodastream zich neer als een duurzame frisdrankproducent. Door consumenten zelf een apparaat te geven waarmee ze bruisend water kunnen maken, zou een gezin ruim tienduizend plastic flessen minder per vijf jaar verbruiken.
En dat idee slaat aan bij consumenten. In 2017 boekte het een recordwinst van 59 miljoen euro op een omzet van 434 miljoen euro. Sindsdien groeit het bedrijf nog steeds hard. Afgelopen zomer werd het frisdrankenbedrijf overgenomen door PepsiCo voor ruim 3 miljard dollar.
Toch zag ik zelf de noodzaak van zo’n apparaat nooit zo. Thuis drink ik zelden frisdrank en al helemaal geen Spa Rood, dus waarom zou ik tientallen euro’s uitgeven om het zelf te kunnen maken?
Desondanks besloot ik er een maand geleden een te kopen. Tijdens een feestje zette een vriendin een fles met het bruisende water op tafel, en ik vond het veel lekkerder dan normaal water. En water is ook nog eens een gezonde keuze.
Maar ik vond het moeilijk om in te schatten hoe duur een Sodastream precies is. Je schaft immers niet alleen het apparaat aan, maar ook de cilinders waar het koolzuur uit komt. En die moet je ook nog eens regelmatig vervangen.
Daarnaast ontdekte ik in de Blokker dat er een hoop verschillende versies van de Sodastream zijn, en het was me totaal onduidelijk wat het verschil daartussen precies is en welke ik het beste kon kopen. En dat terwijl het prijsverschil wel groot is.
Daarom heb ik hieronder op een rij gezet wat precies de voor- en nadelen van de Sodastream zijn, hoe hij werkt en hoeveel geld het ongeveer kost om regelmatig zelf bruisend water te maken.
Bij het kopen van een Sodastream kun je het zo gek maken als je zelf wilt.

Het goedkoopste model, de Sodastream Cool, kost rond de 50 euro, afhankelijk van bij welke winkel je ’m koopt. Maar je kunt ook een toestel kopen voor ruim 170 euro. Wat het verschil is? In eerste instantie was dat mij totaal onduidelijk, ze maken allemaal bruisend water.
In de Blokker was ik er al vrij snel uit dat ik niet het goedkoopste model wilde. Ik vond hem minder mooi dan de andere modellen en hij voelde goedkoper en kwetsbaarder aan. Die van 170 euro vond ik ook wat overdreven – hij ziet er luxer uit, maar werkt verder hetzelfde als de andere apparaten. Ik koos daarom voor de Sodastream Spirit: die ziet er mooi uit en is tegelijkertijd nog relatief betaalbaar.
Er is overigens ook een elektrische variant, de Sodastream Spirit One Touch, maar die kost bij de Blokker 130 euro. Het voordeel is dat je niet zelf hoeft in te schatten hoe vaak je op de knop hoeft te drukken om de juiste hoeveelheid bruis in je water te krijgen; dat doet het apparaat voor je. Maar in het dagelijks gebruik merk ik dat het doseren van het koolzuur helemaal niet moeilijk is, en ik vond het juist een nadeel dat hij elektrisch is: ik heb al zoveel elektrische apparaten in m'n keuken staan.
In het pakket zaten het apparaat zelf, een koolzuurcilinder en drie plastic flessen. Het apparaat is supersimpel in gebruik...

Het apparaat is ontzettend simpel in gebruik. Je vult de fles tot het streepje met kraanwater, klikt ’m in de Sodastream en drukt een paar keer op de knop bovenop. Als je één keer drukt is het water licht bruisend, bij vijf keer zit er echt ontzettend veel prik in. Ik druk meestal drie keer op de knop.
... maar heeft wel een paar grote nadelen. Ten eerste: de flessen.

Eén groot nadeel van de Sodastream: de flessen. Omdat ze van plastic zijn en niet te warm mogen worden, mag je ze niet in de vaatwasser doen. Met de hand afwassen is ook lastig omdat ze alleen met de dop bovenop open kunnen. Je moet er dus een speciale afwasborstel voor kopen.
Ik begrijp niet helemaal waarom ze de flessen niet gewoon zo hebben gemaakt dat ze aan de onderkant ook open te draaien zijn, zodat je ze makkelijker schoon kunt krijgen.
Daarnaast kunnen de flessen erg slecht tegen hitte, ontdekte ik tijdens het afwassen. Nadat ik met warm water had afgewassen, zag ik dat de fles al vervormd was. Vervelend, want Sodastream raadt aan om de fles dan meteen te vervangen.
Sodastream zegt zelf een duurzaam product te willen maken, maar een plastic fles maken die al zo snel vervormt en dan vervangen moet worden, lijkt mij het tegenovergestelde van duurzaam. Ik snap niet waarom er niet bij alle Sodastream-apparaten glazen flessen zitten.
Een ander nadeel: de smaakjes van Sodastream zullen voor sommige mensen niet helemaal voldoen.

Omdat je bruisend water niet direct frisdrank kunt noemen, levert Sodastream ook smaakjes. Die kun je voor 5 euro kopen en je maakt er tot 9 liter drank mee.
Ik heb de twee bovenstaande smaken uitgeprobeerd: Cola Light en de alcoholvrije Pink Mojito. Als je erg gewend bent aan echte (Coca-)Cola light, zal deze smaak denk ik niet voldoen. Hij laat zich nog het beste vergelijken met de smaak van cola-lolly's. Op zich lekker en ik zal de siroop ook zeker nog een keer kopen, maar als je echte cola verwacht, valt dit nogal tegen. De Pink Mojito smaakt totaal niet naar een alcoholvrije cocktail, maar gewoon naar limonadesiroop.
Overigens kun je ook prima normale limonadesiroop kopen om bij het bruisende water te doen. Het is net zo lekker en een stuk goedkoper.
Dan de prijs: haal je de kosten van de Sodastream er eigenlijk uit? Dat hangt ervan af hoeveel frisdrank je normaal gesproken drinkt.

Mijn eerste indruk is dat het vrij moeilijk is om de investering in de Sodastream eruit te halen. Hoewel ik, voordat ik de Sodastream had, zelden bruisend water dronk, creëert aanbod duidelijk zijn eigen vraag: op dit moment maak ik meestal één fles per dag, soms meer. In het weekend twee of drie. Met de eerste koolzuurcilinder heb ik ongeveer een maand gedaan, dus ik denk dat ik er net 60 liter bruisend water mee heb kunnen maken – precies zoals Sodastream voorspelt.
Voor 13 euro ruil je je oude cilinder in voor een nieuwe bij de Blokker. Dat betekent dat een liter bruisend water ongeveer 22 eurocent kost – als je alleen naar de kosten van de cilinder kijkt. Bij de Albert Heijn koop je voor 40 cent anderhalve liter bruisend water, dus dat betekent dat je met de Sodastream 10 cent per liter goedkoper uit bent.
Reken je de kosten van het apparaat mee, dan duurt het een poosje voordat je de investering eruit hebt. Als je de goedkoopste van 49,99 euro hebt gekocht, moet je bijna 500 liter bruisend water drinken. Met één fles per dag doe je daar ongeveer anderhalf jaar over. Maar de vraag is natuurlijk of je ook zo veel bruisend water zou drinken als je de Sodastream niet zou hebben.
Toch is het gemak en de duurzaamheid ook wat waard. Je hoeft niet meer met zware flessen te zeulen en je bespaart een hoop plastic. Althans, als je de flessen op de juiste temperatuur afwast.