SNS Reaal is vrijdag genationaliseerd. De operatie kost de staat 3,7 miljard euro. De tegoeden van spaarders een verzekerden zijn veilig gesteld.

Dat heeft het ministerie van Financiën vrijdag bekendgemaakt.

Door de verliezen bij vastgoedonderdeel Property Finance raakte SNS zo diep in
de problemen, dat de staat moest ingrijpen. Een redding met een injectie van
privaat kapitaal bleek niet haalbaar.

Minister van Financiën Jeroen Dijselbloem gaf vrijdag tijdens een
persconferentie aan dat andere banken, aandeelhouders en achtergestelde
obligatiehouders meebetalen aan de redding.

SNS Reaal was de facto failliet

“Een onafhankelijke waardering van de vastgoedportefeuille maakte
duidelijk dat de problemen nog veel groter waren dan gedacht”, aldus
Dijsselbloem.

"Private partijen die bewust risico hebben genomen in SNS laat ik zoveel
mogelijk meebetalen, binnen de grenzen van de financiële stabiliteit. Ook
achtergestelde obligatiehouders betalen mee."

Hiermee ziet Dijsselbloem af van de optie om ook gewone obligatiehouders te
laten meebetalen. In de toelichting op het onteigeningsbesluit stelt de
minister dat dit op korte termijn mogelijk te veel negatieve gevolgen zou
hebben voor andere banken.

Dijsselbloem benadrukte dat de oplossing om SNS Reaal door een private partij
te laten overnemen, te riskant bleek.

"De private oplossing liet te veel risico's bij de staat. Er werden te
weinig verliezen genomen. De verhouding in zeggenschap was daarbij voor de
staat niet voordelig. Ook de mogelijke upside was niet voordelig voor ons.
Alles bij elkaar zou de uitkomst voor de staat niet goed zijn."

Begrotingstekort 0,6 procent hoger

Dijsselbloem gaf aan dat de totale kosten van de nationalisatie voor de staat
3,7 miljard bedragen. Hierdoor loopt de staatsschuld met 1,6 procent op en
dit heeft ook een negatieve invloed op het begrotingstekort, van 0,6
procentpunt in 2013.

Het bedrag van 3,7 miljard euro bestaat voor 2,2 miljard euro uit een
kapitaalinjectie voor het eigen vermogen, er wordt 800 miljoen euro
afgeschreven op eerdere staatssteun en 700 miljoen gereserveerd voor het
apart zetten van de rotte vastgoedportefeuille. Ook verschaft de staat voor
1,1 miljard leningen aan SNS Reaal en voor 5 miljard euro garanties.

"Zowel deze tegenvaller als de meevaller van de telecomveiling worden
meegenomen in de nieuwe ramingen van het CPB. In maart neemt het kabinet een
besluit over wat dat bij elkaar betekent voor de begroting 2013", zei
Dijsselbloem.

Onzeker is dus nog of het kabinet extra moet bezuinigen, als bijvoorbeeld het
begrotingstekort volgens de nieuwe ramingen van het Centraal Planbureau dit
jaar boven de Europese norm van drie procent uitkomt.

Andere banken hoeven door de nationalisatie niet bij te dragen aan het veilig
stellen van spaartegoeden, via het depositogarantiestelsel. Maar ze krijgen
van de minister wel een extra heffing opgelegd van in totaal 1 miljard euro.

Vastgoed SNS 2,4 miljard afgewaardeerd

Bij de achilleshiel van SNS, de commerciële vastgoedleningen die door de
problemen op de kantorenmarkt in Nederland en daarbuiten problematisch zijn
geworden, grijpt de staat rigoureus in.

"We zijn gaan zitten op een afwaardering van het vastgoed met 2,4 miljard
euro. In het voorstel van het private equity-fonds zou het genomen verlies
veel kleiner zijn. Voor de toekomst: we kijken naar onderdelen. Op termijn
moet SNS Reaal weer afgestoten worden", stelde Dijsselbloem.

Pijnlijk voor belastingbetaler

Dijsselbloem erkende vrijdag dat het toezicht op banken en de mogelijkheden om
probleeminstellingen aan te pakken, nog niet optimaal geregeld zijn.

Door de afgelopen jaar aangenomen interventiewet kon de staat bij SNS
weliswaar sneller overgaan tot onteigening van aandeelhouders. Maar het
scheiden van gezonde onderdelen van rotte delen van de bank, zonder
volledige nationalisatie, is niet gelukt.

"De noodzaak van dit type ingrijpen moet in de toekomst voorkomen worden",
aldus Dijsselbloem. "Ik wil dat banken in de toekomst veel beter te
scheiden zijn. Verder moeten instellingen hun balansen zo snel mogelijk
versterken. Ook moeten banken vaart maken met living wills. Ik wil
dat in de toekomst alle partijen, ook niet-achtergestelde obligatiehouders,
zoveel mogelijk meebetalen. Ik zet mij daarvoor in in Europa."

De minister gaf aan dat het zeker de intentie is, om het geld dat in SNS Reaal
wordt gestoken terug te krijgen. "We hebben geen zekerheden, maar er is
wel de tijd genomen om de bank helemaal door te lichten en de problemen heel
goed in beeld te krijgen. We hebben daardoor meer dan in het verleden het
idee dat dit het dan ook is."

Spaarders SNS veilig

DNB-directeur Jan Sijbrand gaf vrijdag bij de persconferentie aan dat belangen
van spaarders en verzekerden zijn veilig gesteld. "SNS Reaal kon niet
voldoen aan de deadline van donderdagavond 18.00 uur die wij hadden gesteld
om met een private oplossing te komen. Daarop hebben wij de minister
geadviseerd tot nationalisatie over te gaan."

"Er zijn 1,6 miljoen spaarrekeningen bij SNS en 1 miljoen gewone
rekeningen. Dat geld blijft gewoon beschikbaar voor rekeninghouders."
In totaal hebben die een tegoed van ongeveer 36,4 miljard euro bij de bank
uitstaan.

Volgens Sijbrand gaven de laatste taxaties van de vastgoedproblemen aan dat de
vermogensbuffers van SNS Reaal eigenlijk al waren verdampt.

Zorgelijk was verder dat er sinds medio januari iedere dag uitstroom van
spaargeld was "afhankelijk van het nieuws", aldus Sijbrand. In
totaal is er tussen 16 en 24 januari 1,4 miljard euro aan spaargeld bij SNS
Reaal uitgestroomd.

Top SNS Reaal weg

Topman Ronald Latenstein, financieel directeur Ference Lamp en voorzitter van
de raad van commissarissen Rob Zwartendijk zijn afgetreden bij SNS Reaal.
Zij ,,willen en kunnen geen verantwoordelijkheid nemen voor het
nationalisatiescenario'', gaf SNS vrijdag aan.

Hiermee geven de inmiddels ex-bestuurders van SNS Reaal aan dat zij liever een
oplossing met een private geldschieter hadden gehad. Maar zowel De
Nederlandsche Bank als de minister vonden de risico's die de staat daarbij
liep te groot.

Gerard van Olphen, financieel directeur bij verzekaraar Achmea, wordt de
nieuwe bestuursvoorzitter SNS Reaal, zo maakte het ministerie van Financiën
bekend. Van Olphen werkt tot 2002 ook bij SNS Reaal.

Maurice Oostendorp, sinds 2009 financieel bestuurder bij zorgverzekeraar UVIT,
treedt ook toe als bestuurder bij SNS Reaal.

Oud ABN-Amro bankier Piero Overmars wordt tijdelijk president-commissaris. Hij
was al commissaris bij SNS Reaal.

Dit artikel is oorspronkelijk verschenen op z24.nl