Vanaf vandaag loop je niet zomaar meer de telefoonwinkel uit met een hagelnieuwe iPhone of Galaxy S8 bij je abonnement.
Consumenten moeten bij een smartphone die duurder is dan 250 euro eerst aan kunnen tonen dat ze de maandelijkse aflossing kunnen betalen.
Per 1 mei moeten telecombedrijven namelijk voldoen aan de strengere wetgeving voor kredietverstrekkers. De ‘gratis’ smartphone bij je abonnement wordt voortaan gezien als lening.
Een lening betekent dat je een schuld hebt. En dan kom je al snel uit bij het Bureau Kredietregistratie (BKR) in Tiel.
Is het toestel duurder dan 250 euro en wil je dat afbetalen in meer dan drie maandelijkse termijnen, dan krijg je een BKR-registratie. Dat kan ertoe leiden dat de maximale hypotheek die je kunt krijgen met duizenden euro’s omlaag gaat.
Daarnaast neemt het telecombedrijf een inkomens- en lastentoets af om vast te stellen of de koper kredietwaardig is.
Hoe gaat dat precies in z'n werk? We vroegen het aan de vier telecomproviders met een eigen netwerk: KPN, VodafoneZiggo, T-Mobile en Tele2.
Gegevens invullen
Het telecombedrijf is verplicht om een inkomenstoets af te nemen, waarbij je je gezinssamenstelling, netto maandinkomen, woonlasten en overige leningen door moet geven. Je hoeft daarvoor geen loonstrookje of andere documenten mee te nemen. De aanbieder gaat ervan uit dat je de toets naar waarheid invult. Wel moet je net als voorheen een identiteitsbewijs overleggen.
"We maken gebruik van een blind rekenmodel waarbij de klant de gegevens zelf in kan toetsen zonder dat de medewerker van KPN die ziet", laat een KPN-woordvoerder weten. "De klant mag natuurlijk wel zijn gegevens opnoemen zodat de medewerker dit voor hem of haar invult. Dit is de keuze van de klant."
Bij Vodafone kan de klant thuis de inkomenstoets invullen in een digitale omgeving van Vodafone. "Deze toets wordt drie weken bewaard en kan vervolgens door de medewerker worden opgeroepen", aldus Vodafone. "De medewerker ziet echter niet de door de klant ingevulde gegevens."
Naar waarheid invullen
Uit een ingewikkelde berekening blijkt of de klant kredietwaardig is of niet. Hoe dat precies uitpakt voor een student, alleenstaande ouder of gepensioneerde is nog onduidelijk.
Liegen over je inkomen en lasten kan; dat is je eigen verantwoordelijkheid. Maar als de provider ontdekt dat je de toets niet naar waarheid hebt ingevuld is het krediet direct opeisbaar. Dat betekent dat je het totaalbedrag van de telefoon meteen moet betalen.
De provider heeft natuurlijk meer checks ingebouwd. Zo kunnen ze bij het afsluiten van een abonnement in hun eigen administratie controleren of je achterstallige betalingen hebt. Loop je achter bij de maandelijkse aflossingen, dan kun je geen nieuw contract afsluiten.
Ook checken de bedrijven bij het BKR of je schulden hebt.
Alternatieven
Als je via internet een abonnement afsluit, moet je ook aan een inkomenstoets voldoen. Het proces is niet anders dan in de winkel.
Als je niet kredietwaardig genoeg bent, resten er enkele opties:
- Verhoog de aanbetaling, zodat het bedrag per maand lager is
- Kies een goedkoper toestel zodat het bedrag per maand lager is
- Betaal het toestel in één keer
- Alleen een sim-only abonnement zonder toestel
Kortom, het zou goed kunnen dat de budgetsmartphones in populariteit stijgen de komende maanden. Want je moet eerst aantonen dat je een iPhone 7 of Galaxy S8 kunt betalen als je die bij een abonnement aanschaft.