De komende maanden doen miljoenen Nederlanders hun belastingaangifte over 2018. Door daarbij slim gebruik te maken van aftrekposten, kun je aardig wat geld besparen.

Wie goed voor anderen zorgt, wordt hierin tegemoetgekomen door de overheid. Giften aan goede doelen gelden bijvoorbeeld als een interessante aftrekpost, al geldt hiervoor wel een drempel en een maximum. Wil je je giften volledig aftrekken, dan kun je een periodieke gift overwegen.

Het is ook opletten geblazen als je bent gescheiden en partneralimentatie betaalt. Je mag dit bedrag aftrekken van je inkomen, maar voor de overige kosten gelden restricties.

Zo is jouw deel van het eigenwoningforfait voor het huis waarin je ex-partner is achtergebleven maar beperkte tijd aftrekbaar in box 1, en mag je eventuele advocaatkosten die je hebt gemaakt om de hoogte van de alimentatie vast te stellen niet opvoeren als aftrekpost. Betaalde kinderalimentatie kun je sinds twee jaar niet meer aftrekken als schuld in box 3 (vermogen).

We lopen de belangrijkste fiscale aftrekposten voor familiezaken in de belastingaangifte even na in dit tweede deel van de jaarlijkse serie van Business Insider.

Betaalde partneralimentatie

Ben je uit elkaar gegaan, dan mag je de kosten voor partneralimentatie en andere onderhoudsverplichtingen als aftrekpost opvoeren. Het is daarbij niet relevant of de regeling via de rechter of langs informele weg tot stand is gekomen, zolang deze maar door beide partijen is vastgelegd. In bepaalde situaties is ook een afkoopsom van alimentatie aan je ex-echtgenoot aftrekbaar.

Woonde je ex-partner afgelopen jaar in het huis waarvan jij (mede-)eigenaar was, dan mag je ook het eigenwoningforfait (een woonbelasting) dat jij hebt aangegeven voor (jouw deel van) het huis aftrekken als alimentatie.

Zijn jullie al langer dan twee jaar uit elkaar en ben je nog steeds mede-eigenaar van het huis? Dan moet je de waarde van jouw deel van de woning en de bijbehorende schuld aangeven in box 3 (sparen en beleggen). In dat geval is toch een deel van het bedrag van het eigenwoningforfait als alimentatie aftrekbaar.

De kosten voor een advocaat en een juridische procedure om de alimentatie vast te stellen, aan te passen of stop te zetten, zijn níét aftrekbaar. Dat geldt ook voor pensioenrechten die jouw pensioenfonds direct uitkeert aan je ex-partner.

Ontvangen partneralimentatie

Ben jij de ontvangende partij, dan mag je de kosten die je hebt gemaakt om de alimentatie of afkoopsom te krijgen (of houden) wél aftrekken. Denk hierbij niet alleen aan het honorarium van de advocaat, maar ook aan bijvoorbeeld incassokosten, telefoonkosten en postzegels.

De ontvangen alimentatie moet je op je aangiftebiljet opgeven als inkomen.

Kinderalimentatie

Betaalde kinderalimentatie is sinds enkele jaren niet meer aftrekbaar als schuld in box 3.

Over ontvangen kinderalimentatie hoef je geen belasting te betalen. Je hoeft dit dus niet aan te geven.

Kinderopvang

Wie zijn kind laat opvangen door een kinderdagverblijf of geregistreerde gastouder, heeft recht op kinderopvangtoeslag. De hoogte van dit bedrag hangt onder andere af van je inkomen, het afgenomen aantal opvanguren en het aantal kinderen dat opvang geniet.

Je hebt per kind in totaal recht op maximaal 230 uur per maand aan kinderopvangtoeslag. Heb je meer kinderen die gebruik maken van kinderopvang, dan krijg je voor het kind met de meeste opvanguren de laagste vergoeding.

Voor de uurprijs geldt wel een maximum. Gaat je kind naar een kinderdagverblijf, dan bedraagt de maximale uurprijs waarover je in 2018 een tegemoetkoming kreeg 7,45 euro. Voor buitenschoolse opvang lag de grens op 6,95 euro. Het maximale uurtarief voor gastouderopvang (zowel dagopvang als buitenschoolse opvang) bedroeg 5,91 euro. Heb je meer betaald dan deze maximumtarieven, dan is het bedrag boven die grens voor eigen rekening.

Opvang door een au pair valt buiten de kinderopvangtoeslag: deze kosten moet je volledig zelf betalen. Dit geldt ook voor tussenschoolse opvang en opvang door familie of vrienden.

Kindgebonden budget

Wie minderjarige kinderen heeft en onder een bepaalde inkomens- en vermogensgrens zit, maakt aanspraak op het kindgebonden budget. Dat is een tegemoetkoming in de kosten voor de zorg voor de kinderen.

Heb je recht op kindgebonden budget, dan word je hier doorgaans automatisch over ingeseind door de Belastingdienst. De inkomensgrens voor deze tegemoetkoming hangt af van het aantal kinderen. Ook de hoogte van je vermogen is van belang: is dat te hoog, dan vis je achter het net. Deze vermogensgrens lag in 2018 op 113.415 voor ouders zonder toeslagpartner en 143.415 euro voor ouders met toeslagpartner.

Giften

Met een schenking aan een goed doel maak je niet alleen een ander blij, maar ook jezelf. Donaties zijn namelijk fiscaal aftrekbaar van je inkomen in box 1, mits het goede doel door de Belastingdienst officieel is erkend als Algemeen Nut Beogende Instelling (ANBI) en je in ruil voor je gift geen tegenprestatie hebt ontvangen.

Alleen giften die hoger zijn dan 1 procent van je drempelinkomen, met een minimum van 60 euro, zijn aftrekbaar. Elke euro daarboven mag je aftrekken. Deze drempel geldt niet voor elke donatie afzonderlijk: je mag alle giften aan goede doelen bij elkaar optellen. Er geldt voor giften ook een bovengrens: je mag niet meer aftrekken dan 10 procent van je drempelinkomen.

Van een drempel of maximum is geen sprake als je een periodieke gift doet (zie verderop).

Werk je als vrijwilliger bij een ANBI, dan maak je aanspraak op een vrijwilligersvergoeding, maar zie je van dit geld af, dan mag je deze gemiste vergoeding aftrekken als gift. Ook niet-gedeclareerde kosten die je als vrijwilliger voor het goede doel hebt gemaakt, mag je meetellen als gift.

Doe je een gift aan een culturele ANBI, dan mag je bij de berekening van deze aftrekpost deze gift met 25 procent verhogen, met een maximum van 1.250 euro per jaar.

Periodieke giften

Er geldt geen drempel en maximumaftrek voor periodieke giften aan ANBI's. Voorwaarde is wel dat je je minimaal vijf jaar aan een jaarlijkse donatie committeert en dat schriftelijk vastlegt. Dit hoeft niet bij een notaris; een schenkingsovereenkomst volstaat ook.

Lees meer: Zo check je of een collectant geen oplichter is – en 5 andere vragen over giften aan goede doelen

Schenken aan je kind of iemand anders

Heb je een schenking ontvangen en ben je hierover belasting verschuldigd, dan moet je hierover apart aangifte doen. Dat staat los van de inkomstenbelasting.

Voor schenkingen geldt een vrijstelling. De hoogte hiervan hangt af van de relatie tussen schenker en ontvanger. Voor bepaalde situaties (bijvoorbeeld als de opbrengst naar een eigen woning gaat) geldt een verhoogde schenkingsvrijstelling. De tarieven over 2018 vind je in dit artikel.

Erven

Ook de aangifte voor de erfbelasting staat los van de aangifte voor de inkomstenbelasting, dus daar gaan we in dit artikel niet dieper op in. Net als bij schenkingen heb je recht op een vrijstelling.

Wist je trouwens dat je de kosten voor een uitvaart of crematie mag aftrekken van de erfenis? Wel moet je van op dit bedrag eventuele uitkeringen van een uitvaartverzekering in mindering brengen.

Lees meer over slimme aftrekposten voor de aangifte 2018: