Shell’s nieuwe topman Ben van Beurden wil met de stofkam door het miljardenbedrijf heen.

Energiegigant Shell schokte beleggers medio januari met een forse winstwaarschuwing. Donderdag gaf de nieuwe topman, Ben van Beurden, in Londen tekst en uitleg.

Shell investeerde de afgelopen jaren volop in nieuwe olie- en gasbronnen. “Maar misschien zijn we iets te ver voor onszelf uitgerend. We moeten onze focus aanscherpen”, gaf Van Beurden aan bij zijn eerste presentatie als bestuursvoorzitter van de Brits-Nederlandse multinational.  Die ging de vlot Engels sprekende Delftse ingenieur, symbolisch gekleed met lichtgele das verwijzend naar het Shell-logo, soepel af. Mede omdat Van Beurden niet schroomde om op Shell’s eigen tekortkomingen te wijzen.

Zie ook dit artikel voor een overzicht van de prestaties van het bedrijf: Shell in de penarie, 7 grafieken.

Bedrijfsonderdelen onder de loep

De Nederlander die Shell de komende jaren aanstuurt, heeft één mantra: alle relevante bouwstenen van het bedrijf onder de loep nemen en strenger dan voorheen beoordelen: is de activiteit competitief en winstgevend genoeg? Wat zijn de groeivooruitzichten en hoeveel geld moet ernaar toe? Zijn er twijfels, dan moet stoppen of verkopen een serieuze optie zijn.

Illustratief was Van Beurdens onverholen ergernis over de prestaties bij proefboringen naar nieuwe olie- en gasbronnen afgelopen jaar. Dat leverde veel te weinig succes op. "Ik wel geen droge bronnen" (Engels tekst: dry holes), stelde de nieuwe topman. De forse afschrijvingen op mislukte boringen, waren namelijk mede verantwoordelijk voor de forse winstdip in de laatste drie maanden van 2013.

Daarnaast had Shell, net als concurrenten, last van lage winstmarges bij het verwerken van ruwe olie tot motorbrandstoffen en andere producten.  Op wereldschaal is er een overcapaciteit aan raffinaderijen, waarbij relatief hoge ruweolieprijzen en een minder sterke vraag naar motorbrandstoffen in het crisisjaar 2013 voor margedruk zorgden.

Gasbesluit Groningen raakt productie Shell

Op korte termijn voorziet Shell nog wat meer tegenwind. Zo wordt de productie van olie en gas in het eerste kwartaal van 2014 negatief bëinvloed door een aantal factoren. Onder meer de kabinetsbeslissing om de gasproductie in Groningen terug te schroeven raakt Shell als mede-aandeelhouder van de NAM.

Financieel bestuurder Simon Henry gaf donderdag aan dat Shell hierdoor 60 duizend vaten olie-equivalent per dag minder produceert in het eerste kwartaal van 2014, vergeleken met een jaar eerder. Onder meer door onderhoudswerkzaamheden en het verlies van een licentie, rekent het bedrijf in totaal op een productie die 265 duizend vaten per dag lager is in de eerste maanden van dit jaar. Op een dagproductie die wereldwijd rond de drie miljoen vaten per dag ligt, tikt dat behoorlijk aan.

Verkooprondje van 15 miljard dollar

Voor de komende twee jaar wil topman Van Beurden afscheid nemen van olie- en gasactiviteiten die voor zo'n 15 miljard dollar in de boeken staan. Dat lijkt veel, maar valt de hoogste baas van Shell wel mee. Voor Shell gaat het om minder dan 10 procent van de bedrijfsportefeuille.

Ook moet het investeringsniveau op een lager pitje. Voor 2014 gaan de totale investeringen, inclusief overnames en dergelijke, naar 37 miljard dollar. Dat is zo'n 9 miljard dollar minder dan afgelopen jaar.

Daarnaast moeten nieuwe projecten die in 2014 productieklaar zijn, meer geld naar het bedrijf brengen. Zo kan Shell beleggers dit jaar toch blij maken met een hogere winstuitkering. Zie ook: Shell paait beleggers met hoger dividend, na winstalarm.

Dit artikel is oorspronkelijk verschenen op z24.nl