Helemaal verrassend is het niet, maar Shell telt volgend jaar mogelijk geen
enkele Nederlander in de bestuurstop.

Toen afgelopen oktober bekend werd dat de huidige topman Jeroen van der
Veer volgend jaar wordt opgevolgd door de Zwitser Peter Voser, benadrukte de
vertrekkende Nederlander dat het energieconcern niet naar nationaliteit
kijkt: "We kiezen onze mensen uit op hun capaciteiten, ervaring en
prestaties."

Bloedgroepen
De internationale instelling van Van der Veer markeert een breuk met de
twintigste eeuw, waarin de Koninklijke/Shell Groep onmiskenbaar Nederlandse
en Britse bloedgroepen kende. De bestuursvoorzitter, die fungeerde als een
soort primus inter pares, moest afwisselend een Brit of een Nederlander
zijn.

Donderdag werd bekend dat de tweede Nederlander in de huidige Raad van
Bestuur, Rob Routs, per 1 januari wordt opgevolgd door de Amerikaan Mark
Williams. Daarmee bestaat de Shell-top volgend jaar uit de Zwitser Peter
Voser, de Amerikanen Mark Williiams en Linda Cook, en de Brit Malcolm
Brinded.

Enige kans voor het Nederlandse smaldeel binnen Shell is wellicht de positie
van financieel bestuurder, die momenteel bekleed wordt door topman-in-spe
Voser. Shell zoekt een opvolger van Voser als financieel topman, maar houdt
nog open of daarvoor een nieuwe bestuurder wordt aangetrokken, dan wel dat
er een herschikking plaats vindt bij de vier bestuurders die nu zijn
aangewezen.

Voor de Nederlanders binnen Shell is de benoeming van Akzo Nobel-topman Hans
Wijers als commissaris een schrale troost. Want binnen het toezichthoudende
gremium telt vooral de positie van de machtige president-commissaris. En die
wordt sinds 2006 bekleed door de Finse oud-Nokia topman Jorma Ollila.

Nederlandse coup
Dat Nederlanders minder in de melk te brokkelen zouden krijgen in de
Shell-top zat er al een tijdje aan te komen. Juist, omdat het schandaal rond
de opgeblazen oliereserves uit 2004 aanleiding was geweest voor een
Nederlandse coup.

De affaire rond het gesjoemel met oliereserves was vooral pijnlijk voor de
toenmalige Britse topman, Phil Watts, die in maart 2004 noodgedwongen moest
plaats maken voor Jeroen van der Veer. De Nederlanders binnen Shell trokken
echter meer naar zich toe.

Naast Van der Veer werd oud ING-topman Aad Jacobs in 2004 benoemd als
president-commissaris bij het concern. Bovendien werd besloten dat Shell
weliswaar juridisch Brits werd, maar dat het hoofdkantoor en de daarbij
behorende werkgelegenheid naar Nederland ging.

Shell Internationaal
De internationalisatie van Shell kreeg pas echt vorm vanaf 2006, toen de Fin
Ollilla Jacobs opvolgde als chairman. In de nieuwe structuur die
Shell na de reservecrisis invoerde, kreeg deze zware president-commissaris
relatief veel invloed.

Met het vertrek van Van der Veer en Routs uit de uitvoerende top, is de
vanzelfsprekendheid dat Nederlanders een plaatsje kunnen opeisen in de
hoogste regionen bij Shell, helemaal verdwenen. Vraag voor de toekomst is:
levert het middenkader van Shell genoeg Nederlands talent om de Hollandse
leemte op te vullen?

Dit artikel is oorspronkelijk verschenen op z24.nl