Shell is geen oliebedrijf, vindt topman Ben van Beurden

De coronacrisis, die onder meer de vraag naar olie drukt, bemoeilijkt de duurzaamheidsslag waar olie- en gasreus Shell voor staat.

Dat zei topman Ben van Beurden in een interview met Bloomberg Green. Hij stipte daarin ook de noodzaak van verduurzaming aan, maar wijst tegelijkertijd op de imagoproblemen en andere uitdagingen.

Sinds de crisis het openbare leven goeddeels stillegde is de vraag naar olie gekelderd. Door het overaanbod en de prijzenoorlog tussen grote producenten Rusland en Saudi-Arabië zakten de olieprijzen stevig in. Op een gegeven moment zakte de waarde op de termijnmarkt onder nul.

De daling werd door Shell, dat onder normale omstandigheden tot 2,7 miljoen vaten per dag oppompt, duidelijk gevoeld. Voor het eerst sinds de Tweede Wereldoorlog zag Shell zich genoodzaakt in het dividend te snijden.

Verder waarschuwden critici voor de grote schuldenlast waar Shell mee kampt na de overname van gasreus BG. Met die deal was een bedrag van 53 miljard dollar gemoeid.

Lees meer: 3 redenen waarom Shell fors betaalt voor de mega-overname van gasproducent BG

De huidige situatie op de markten maakt de noodzaak duidelijk van het opnieuw vaststellen van de identiteit van het 113 jaar oude bedrijf. Van Beurden zegt vooral moeite te hebben met het etiket oliebedrijf dat op Shell wordt geplakt.

"Dat u aan ons refereert als een oliebedrijf is symptomatisch voor de problemen waar we voor staan", zegt Van Beurden tegen de interviewer. "We proberen ons niet-oliegerelateerde deel sneller te laten groeien dat het oliedeel."

De duurzame doelen van Shell: zijn ze haalbaar of niet?

Het doel van Shell is om de uitstoot tegen 2050 netto naar nul te hebben gebracht, ook bij klanten die gebruikmaken van de producten van Shell. Dat kan ofwel door het verlagen van de uitstoot, of door compensatie door bijvoorbeeld het aanplanten van bossen.

De milieu-activistische aandeelhouder Follow This is echter kritisch over de doelstellingen van de energiereus. Volgens de club van energiejournalist Mark van Baal kan Shell niet garanderen dat het bedrijf in 2030 minder CO2 uitstoot dan in 2019 en dat het bedrijf in 2030 minder investeert in fossiele brandstoffen dan in hernieuwbare brandstoffen. 

Tijdens de aandeelhoudersvergadering in mei diende de activistische belegger Follow This traditiegetrouw een klimaatresolutie in. Die werd door een ruime meerderheid verworpen, net als in het verleden.

De initiatiefnemers van de klimaatresolutie putten hoop uit het feit dat het aantal voor-stemmen groter was dan enkele jaren geleden. “Het is Shell niet gelukt beleggers in slaap te sussen met een nieuwe vrijblijvende ambitie voor 2050”, reageerde Van Baal. De grotere steun voor zijn plannen noemt hij “een overwinning voor het klimaat”.

Shell kan volgens Van Beurden een kernrol spelen in de energietransitie

Naast Shell hebben ook branchegenoten BP, Repsol en Total een duurzame ambitie uitgesproken. Een en ander kan leiden tot een andere manier van zakendoen. Zo kan het gebeuren dat alleen nog olie en gas wordt verkocht aan bedrijven die de middelen hebben om de uitstoot te elimineren of te compenseren.

Het stoort Van Beurden dat Shell wordt gezien als een onwelkome speler in de sector en in de maatschappij als geheel. Dat stempel doet volgens hem geen recht aan het bedrijf en de dingen die worden gedaan. "Ik denk dat wij een kernrol kunnen spelen in de energietransitie", aldus de Shell-baas.

Hij pleit verder voor een aanpak van de klimaatopgave op grote schaal, ook met hulp van overheden.

De situatie na de coronacrisis wordt volgens de Shell-baas wezenlijk anders dan ervoor. De houdingen worden anders en ook de vraagpatronen zullen verschillen, aldus Van Beurden.

Aan de andere kant benadrukt hij dat alle technologisch-economische uitdagingen van de energietransitie er nog steeds zijn. Dan gaat het onder meer om de extra vraag naar energie. Daar is volgens hem nog veel uitzoekwerk te verrichten.

Lees het volledige interview met Shell-topman Ben van Beurden bij Bloomberg Green.