Yellen voorspelt financiële ramp als schuldenlimiet VS niet verhoogd wordt

De Amerikaanse dollar fungeert al decennia als de reservemunt in de wereld, die ook buiten de VS volop gebruikt wordt door overheden en banken. Het vertrouwen in de dollar is direct gekoppeld aan vertrouwen in de financiële slagkracht van de Amerikaanse overheid.

Als het Amerikaanse Congres in de komende weken echter niet tot een akkoord komt om het wettelijk vastgelegde schuldenplafond van de federale overheid te verhogen, is de schade voor de dollar niet te overzien. Daarvoor waarschuwde minister van Financiën Janet Yellen dinsdag.

Republikeinen en Democraten stevenen ruziënd af op de deadline van 18 oktober. Dan moet een beslissing worden genomen om de schuldenlimiet van de overheid te fixeren op het huidige niveau, of verder te verhogen. Aanpassing van het schuldenplafond is tot nog toe 78 keer gebeurd sinds 1960.

Als het intense gekibbel tussen Democratische en Republikeinse Partij aanhoudt en er niet op tijd een overeenkomst gesloten wordt, komt de Amerikaanse regering in serieuze problemen.

Zo'n uitkomst zou "een financiële crisis en economische recessie" veroorzaken en de kracht van de dollar blijvend aantasten, zei Yellen recent in een speech die ze gaf in de Senaat. "Ik kan niets bedenken dat schadelijker is voor de positie van de dollar dan het niet verhogen van het schuldplafond."

Het zou daarnaast ook grote invloed hebben op het leven van de gewone Amerikaan. Beleggers zullen namelijk een hoger rendement op staatsobligaties eisen, wat de rentetarieven fors zal opdrijven en dus de kosten van leningen, zoals hypotheken en creditcards, zal doen stijgen, aldus Yellen.

Er wordt alleen weinig vooruitgang geboekt in de onderhandelingen over een oplossing. De Republikeinen hebben gezegd de Democraten niet te steunen bij een verhoging van het limiet, omdat hen dat de ruimte zou bieden onverantwoord veel overheidsgeld uit te geven de komende jaren.

Maar de Democraten zeggen dat het verhogen van het schuldenplafond alleen nodig is om de uitgaven van de afgelopen vier jaar, onder president Donald Trump, af te betalen. Hij zou volgens hen duizenden miljarden aan de overheidsschuld hebben toegevoegd.

Het is niet de eerste keer dat Yellen de partijen waarschuwt over de naderende deadline voor het afbetalen van de overheidsschulden. Voordat Yellen dinsdag de vertegenwoordigers in de Senaat toesprak over het nijpende probleem, stuurde ze de wetgevers al een brief waarin ze de deadline voor een beslissing op 18 oktober vastzette.

Op 20 september schreef ze ook al een column in The Wall Street Journal waarin ze inging op de schade die wanbetaling door de overheid kan aanrichten. Als het plafond niet wordt verhoogd, zou dat resulteren in een "economische catastrofe" met schadelijke gevolgen voor de hele Amerikaanse economie, schreef ze. 

"We zouden voor onbepaalde tijd vertragingen kunnen zien in de uitbetaling van essentiële salarissen en subsidies. Bijna 50 miljoen senioren zouden daardoor een tijd lang geen sociale zekerheid meer ontvangen. Het leger zal onbetaald blijven en miljoenen gezinnen die afhankelijk zijn van de maandelijkse kinderbijslag kunnen in de problemen komen."

Yellen ging in haar column niet in op de gevolgen die dit wereldwijd zou kunnen veroorzaken, maar een verlies aan vertrouwen in de dollar als reservevaluta zou het mondiale financiële systeem een klap kunnen geven.

Democraten hebben nog een paar opties om de schuldlimiet zonder steun van de Republikeinen te verhogen. Een overgangsmaatregel - waarvoor de steun van alle 50 Democraten in de Senaat nodig is - zou een tijdelijke oplossing kunnen bieden en het Congres kostbare tijd kunnen geven om tot een akkoord te komen.

Lees ook: 5 demografische trends die de komende decennia bepalen: Europa en China krimpen, de VS blijft supermacht door bevolkingsgroei