Voordat de beurs op het Damrak woensdag opent, presenteert Tomtom zijn cijfers
over het afgelopen kwartaal. Florissant zullen deze niet zijn.

Omzet omlaag
Consumenten laten elektronica als navigatieapparaten voorlopig op de plank
liggen. Winkels werken liever eerst voorraden weg, voordat ze nieuwe Tomtoms
bestellen. De verwachting van analisten is dat de omzet over het eerste
kwartaal ruwweg de helft is van de laatste drie maanden van 2008.

Marges verdwenen
Niet alleen verkoopt het bedrijf minder apparaten, Tomtom verdient ook nog
eens minder op ieder product. In 2008 zijn de prijzen al met ongeveer een
kwart gedaald. Mogelijk komt morgen het bericht dat marges zelfs negatief
zijn geweest de afgelopen paar maanden. Analisten verwachten in elk geval
dat Tomtom morgen een kwartaalverlies bekend zal maken.

Reserves
Een bedrijf met veel vet op de botten, kan de algehele malheur van het moment
wellicht gewoon uitzitten. Zo klonk Tomtoms Amerikaanse concurrent Garmin
eind februari positief. "Financieel staat we er goed voor. We
hebben bijna een miljard dollar in kas en geen schulden", verklaarde
Garmin-CFO Kevin Rauckman tegenover Z24.

Het grote verschil tussen Garmin en Tomtom is Tele Atlas. Beide
navigatiemakers waren in 2007 in de race voor de overname van die
Nederlandse kaartenmaker. Tomtom trok aan het langste eind, maar moest wel
bijna 1,6 miljard euro lenen voor de koop.

Vertrouwen kan verdwijnen
Hoewel de schuld aan een groep banken langzaam is afgebouwd, zal nog steeds
ruim een miljard euro open staan. Hoe winstgevender een bedrijf, des te meer
vertrouwen zullen geldschieters hebben dat de schuld wordt afgelost. Die
fiducie kan wel eens snel verdwijnen als Tomtom geen stappen onderneemt.

Schuld en winst
Om een idee te geven van de verhouding tussen schuld en winst, is in de
grafiek hieronder de uitstaande schuld gedeeld door de kwartaal-ebitda (de
winst voor rente, belastingen, afschrijvingen en amortisatie) van Tomtom.
Hoe hoger het turquoise streepje, des te zwaarder de schuld is ten opzichte
van het bedrijfsresultaat. Een bedrijf met een kleine winst en veel geleend
geld - en dus een hoog streepje - kan problemen krijgen met het terugbetalen
van de schuld.

De schuld drukte in het laatste kwartaal van 2008 relatief een stuk zwaarder
op Tomtom dan aan het eind van het derde kwartaal. Ideaal zou een daling van
deze verhouding - een veel lager turquoise streepje - zijn. Mocht Tomtom
woensdag inderdaad met een kwartaalverlies komen, dan stijgt de verhouding
echter oneindig hard.

Bankconvenant
Wat Tomtom exact met de geldschietende banken heeft afgesproken, het
zogeheten convenant, is niet bekend. Meestal beoordelen banken de verhouding
tussen schuld en 'kale' winst op jaarbasis. In 2008 lag die verhouding op
3,47: de schuld was drie en een half keer zo groot als de winst.

Afgaande op de gemiddelde analistenvoorspelling voor 2009 - een jaar dat
overigens extreem lastig te voorspellen is - komt de verhouding eind dit
jaar op 4,41. Dat zou wel eens een onacceptabel hoge ratio kunnen zijn voor
de banken.

Vers geld
Het is voor Tomtom dus zaak om snel zijn schuldpositie te verbeteren. Een
mogelijkheid is dat het management, onder leiding van Harold Goddijn,
persoonlijk geld bijstort, via een aandelenemissie. Goddijn en de zijnen leiden
niet alleen het bedrijf, maar zijn gezamenlijk ook grootaandeelhouder. Ook
kan het bedrijf andere beleggers vragen om nieuwe aandelen te kopen.

De uitgifte van nieuwe aandelen levert snel geld op, maar ontstemt de
minderheidsaandeelhouders. Een emissie verwatert de aandeelwaarde: met meer
aandelen van hetzelfde bedrijf beschikbaar, zal de prijs per aandeel dalen.
Sinds begin 2008 is de koers van het aandeel Tomtom al met ruim 90 procent
gedaald (zie bovenstaande grafiek). De huidige aandeelhouders zullen dus
niet echt om een emissie staan te springen.

Meevaller of tegenvaller?
Bij de cijfers woensdagochtend zal vooral de vraag zijn of ze nog enigszins
meevallen. Presenteert Tomtom alsnog een winstje, dan zal het bedrijf nog
wat meer tijd krijgen om orde op zaken te stellen. Blijkt het afgelopen
kwartaal met een tegenvallend dik verlies afgesloten te zijn, dan kunnen
banken wel eens snel de noodklok luiden. Maar dat Tomtom iets moet
ondernemen, daarover bestaat geen twijfel .

Dit artikel is oorspronkelijk verschenen op z24.nl