Rusland probeert westerse oliesancties te omzeilen met zijn ‘schaduwvloot’. Dit zijn olietankers die onopgemerkt proberen te blijven, bijvoorbeeld door onverzekerd te varen en hun transponders uit te zetten, zodat ze onzichtbaar zijn voor internationale navigatienetwerken.

Doordat er steeds meer van dit soort niet-traceerbare schepen bijkomen, neemt ook het risico op aanvaringen toe, stellen scheepvaart- en verzekeringsmaatschappijen.

“Het is een probleem dat we aan regeringen hebben proberen uit te leggen”, vertelde directeur Mike Salthouse van NorthStandard P&I Club donderdag aan Reuters. “Het is in niemands belang dat er onverzekerde schepen met gevaarlijke lading aan boord ronddobberen.”

Schaduwtankers worden meestal anoniem gekocht, stellen experts. Van de meeste wordt aangenomen dat ze Russische olie vervoeren. Eind 2022 had het Kremlin ongeveer 270 schepen in zijn schaduwvloot, volgens een schatting van SEB Group.

Rusland begon zijn schaduwvloot vorig jaar op te bouwen. In het bijzonder moeten de stiekeme tankers het westerse prijsplafond van 60 dollar per vat omzeilen. Die sanctie verbiedt scheepvaartbedrijven Russische olie te transporteren als die olie wordt verkocht voor een prijs die hoger ligt dan het plafond. Dat geldt ook voor bedrijven die verzekeringsdiensten voor dat vervoer verzorgen.

Ongeveer de helft van de Russische olieverkoop wordt verscheept met zijn schaduwvloot, zo schatte een internationale onderzoeksgroep in februari. In december 2022, de maand dat het prijsplafond van kracht werd, gingen de Russische vaten voor gemiddeld 74 tot 82 dollar over de toonbank.

Russische olieleveranciers worden ook verdacht van onder meer het stiekem overhevelen van Russische vaten naar een ander schip en het vervalsen van documenten om de oorsprong van de Russische olie te verhullen.

LEES OOK: Nederland compenseert wegvallen Russische olie, door meer olie uit Saudi-Arabië, Irak en Kazachstan te halen