Iran heeft zijn atoomactiviteiten op grote schaal teruggeschroefd volgens de afspraken die daarover vorig jaar juli zijn vastgelegd in een verdrag met zes wereldmachten. Dat heeft het Internationaal Energieatoomagentschap (IAEA) van de Verenigde Naties zaterdag meegedeeld. De Verenigde Staten en de EU zullen daarom de sancties die tegen Iran waren ingesteld, opheffen.

De sancties waren merendeels al tien jaar van kracht. De Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken John Kerry verklaarde in Wenen dat de Verenigde Staten hun sancties tegen Iran direct zullen opheffen. In Washington bevestigde president Obama die verklaring. Ook de Europese Unie zal de opheffing van de maatregelen zo vlot mogelijk in werking stellen.

Bang voor atoombom

Het regiem in Teheran was onder meer verplicht het aantal centrifuges dat zorgde voor de verrijking van uranium te beperken tot ongeveer 6000. Ook moesten de voorraden verrijkt uranium drastisch worden verminderd. Verrijkt uranium kan worden toegepast in kerncentrales, maar ook in kernwapens.

Iran onderhandelde vorig jaar zomer met de Verenigde Staten, Rusland, China, Frankrijk, Groot-Brittannië en Duitsland over de beperking van zijn atoomactiviteiten. Voor de zes onderhandelingspartners was het belangrijkste doel te voorkomen dat Iran een atoombom zou ontwikkelen en te bewerkstelligen dat het zijn nucleaire energie uitsluitend voor vreedzame doelen zou aanwenden.

Iran voert olie-export op

Ook Iran was zaterdagavond vlot met een eerste reactie, namelijk dat het snel zijn olie-export zal vergroten. Binnen enkele weken zal de export worden opgevoerd tot 500.000 vaten per dag.

Daarnaast heeft Iran  114 vliegtuigen voor de burgerluchtvaart van de Europese Airbusfabriek besteld. Dat heeft het Iraanse ministerie van Transport zaterdag bekendgemaakt. Volgens minister Abbas Akhoondi is met de vliegtuigfabrikant overeenstemming over de levering bereikt. Het Airbusconcern hield zich in een reactie enigszins op de vlakte, door te zeggen dat zolang Iran te maken heeft met economische sancties er formeel geen commerciële gesprekken kunnen plaatsvinden.

Met het contract voor de levering van de toestellen zou een bedrag van omgerekend ongeveer 9,2 miljard euro zijn gemoeid. Iran, een land met tachtig miljoen inwoners, heeft een luchtvloot nodig van minstens honderd grote verkeersvliegtuigen en toestellen voor de korte afstanden. Voor Airbus, dat is gevestigd in Frankrijk, maar ook voor de Amerikaanse concurrent Boeing zouden op termijn contracten van in totaal ruim 18 miljard euro in de wacht te slepen zijn.

Kansen voor Nederlandse bedrijven

Volgens minister Lilianne Ploumen van Buitenlandse Handel liggen er kansen voor Nederlandse bedrijven in de watersector, de landbouw, en de olie- en gasindustrie. Het wordt  bijvoorbeeld mogelijk om uitrusting voor Iraanse olie- en gasvelden te leveren.

De Nederlandse ambassade in Teheran is bezig met het inventariseren waar verder nog kansen liggen voor Nederlandse bedrijven. Minister Bert Koenders van Buitenlandse Zaken bracht dit najaar al een bezoek aan Iran om te bespreken wat Nederland en Iran voor elkaar zouden kunnen betekenen als de sancties worden opgeheven.

Maar minister Ploumen waarschuwt tegen de NOS ook voor obstakels, die nog altijd bestaan. "Het zal enige tijd duren voor Iran weer aangesloten is op het internationale betalingsverkeer", zo zegt Ploumen. "Ook blijft een sancties in stand die in het verleden zijn afgekondigd vanwege de mensenrechtenschendingen in Iran. Dat zal dus beperkingen geven."

Bron: ANP/Z24

Dit artikel is oorspronkelijk verschenen op z24.nl