Dit is het leven van de 29-jarige cryptomiljardair Sam Bankman-Fried

Ongeveer drie jaar geleden reisde een jonge beurshandelaar op Wall Street die zich op de cryptomarkt had gestort, naar een conferentie in Azië. Sam Bankman-Fried was geïntrigeerd door de enorme koersverschillen tussen cryptomunten op beurzen in Azië en westerse landen, waarbij dezelfde munt op de ene beurs een veel hogere of juist lagere koersnotering kon hebben dan op een andere beurs.

Dit koersverschil stond in de cryptowereld jarenlang bekend als de ‘kimchi-premium‘. Het tekende het grote verschil met klassieke financiële markten waar gespecialiseerde handelaren doorgaan razendsnel gebruik maken van kleine koersverschillen bij noteringen van een aandeel of andere belegging op verschillende beurzen. Dit wordt arbitragehandel genoemd.

Na enkele dagen gewerkt te hebben vanuit een flexplek bij WeWork in Hongkong deed Bankman-Fried een urgente oproep aan het team van de cryptostartup die hij in de VS had opgezet. “Hij zei: ‘We moeten hier onmiddellijk mensen hebben'”, zo herinnert voormalig mede-directeur Adrew Croghan van Alameda zich de oproep van Bankman-Fried. “Hij gaf aan dat we waarschijnlijk 50.000 dollar per dag aan inkomsten misten, doordat we niet vanuit Hongkong werkten.”

Zo gezegd, zo gedaan. Een groep medewerkers van Alameda vloog over naar Hongkong, installeerde de benodigde computers en ging aan de slag in het flexkantoor van WeWork. “Iemand anders had zich misschien afgevraagd: hoe gaan we deze operatie inrichten? Sam niet. Er werd een extreem efficiënte organisatie opgezet. En het werkte”, vertelt Croghan aan Insider.

Door vanuit Hongkong te werken wist het bedrijf van Bankman-Fried via arbitragehandel - dus het profiteren van verschillen tussen koersen van dezelfde cryptomunten op uiteenlopende beurzen - winsten van 10 procent per dag te maken op handelstransacties die in miljoenen liepen.

Met deze slag kwam Bankman-Fried in vier jaar tijd ook in de schijnwerpers te staan als hoofd van een crypto-imperium met een persoonlijk vermogen van ruim 26 miljard dollar, volgens recente schattingen van zakenblad Forbes.

In 2019 lanceerde Bankman-Fried cryptobeurs FTX. Hij kreeg daarbij het vertrouwen van grote investeringsmaatschappijen zoals Tiger Global, Sequoia Capital en BlackRock. Ook sloot hij samenwerkingsovereenkomsten in de VS met grote sportorganisaties en is hij inmiddels een veel geziene commentator in Amerikaanse media.

Intussen hebben de ontwikkelingen in de cryptowereld niet stilgestaan. Nadat China dit jaar tal van activiteiten rond de cryptohandel verbood, heeft Bankman-Fried de hoofdzetel van FTX verplaatst naar de Bahama's, waar eind 2020 wetgeving is doorgevoerd die veel ruimte laat aan de cryptohandel.

Vooralsnog is FTX niet betrokken geraakt bij onderzoek en boetes die hier en daar zijn uitgedeeld door regelgevende instanties.

Maar niet alles liep rolletjes. Zijn persoonlijke aversie tegen inefficiëntie heeft ertoe geleid dat Bankman Fried zijn bedrijf leidt met een minimumbezetting aan softwareprogrammeurs en handelaren in vergelijking met andere cryptobedrijven. In combinatie met de verhuizing van locatie in de afgelopen jaren is dat voor sommige medewerkers te veel geweest, vernam Insider. Er zijn dan ook mensen vertrokken met burn-outklachten.

De investeerders die Bankman-Fried steunen hebben daar geen boodschap aan. Zij zien in hem een uniek talent. "Voor mij is hij de Mark Zuckerberg van crypto", zegt durfinvesteerder Edith Yeung van Race Capital, één van de vroege investeerders in FTX.

Bankman-Fried is volgens Forbes na Zuckerberg de enige ander twintiger die zo snel zo rijk is geworden. 

Insider sprak met Bankman-Fried en ook met vrienden, collega's en investeerders die hem goed kennen om te achterhalen welke karaktertrekken hem succesvol maken, hoe het is om te werken met iemand die er een Spartaanse werkethiek op nahoudt, behept is met een tomeloze ambitie en grote investeerders aan zich weet te binden.

Uit de gesprekken werd duidelijk dat Bankman-Fried met een gecompliceerde balanceeroefening bezig is, waarbij hij regelgevende instanties tevreden moet stellen, aan de verwachtingen van investeerders moet voldoen en tegelijk moet zorgen dat werknemers niet opbranden

Een eigenschap die hem in de kaart speelt is z'n vermogen om ongewoon veel te multitasken, zeggen degenen die hem goed kennen. "Je ziet hem vaak verschillende dingen tegelijk doen: sport kijken op het ene scherm en YouTube-video's op een ander scherm, e-mail beantwoorden op een volgend scherm, handelsposities in de gaten houden op een vierde scherm en een videocall op weer een ander scherm. En dat allemaal min of meer tegelijk", zegt co-CEO Caroline Ellison van Alameda Research.

Veel dingen tegelijk doen is ook een manier voor Bankman-Fried om niet verveeld te raken, erkent hij zelf: "Als ik het gevoel heb dat ik niet genoeg dingen heb om over na te denken, er geen tijdsdruk is en als anderen er langer over doen om op zaken te reageren, dan zoek ik afleiding op mijn telefoon of computer of iets anders."

Bankman-Fried studeerde aan de Amerikaanse topuniversiteit MIT en was lid van de studentenvereniging Epsilon Theta. Daar was hij veel bezig met feest vieren en spelletjes doen, naast z'n studie. Hij geeft zelf aan dat hij niet zo goed was bij het nakomen van deadlines voor z'n studie. "Ik was geen gedisciplineerde student."

Toch kwam hij zonder veel moeite terecht bij Jane Street, een beurshandelaar op Wall Street die gespecialiseerd is in kwantitatieve strategieën. Daar bleek hij juist erg goed in timemanagement. Hij genoot van de uitdaging en leerde snel om beslissingen te maken onder hoge druk.

Maar pas toen Bankman-Fried zich met de cryptomarkt ging bezighouden, kwamen zijn sterke kwaliteiten echt naar boven. Hij richtte het bedrijf Alameda Research in 2017 op in de Californische stad Berkeley en ontdekte al snel de mogelijkheden van de arbitragehandel.

De snelle opkomst van Alameda Research trok ook de aandacht van Ryan Salame, die in die tijd voor de handelsdesk van cryptobedrijf Circle in Hongkong werkte. Salame herinnert zich dat het bedrijf van Bankman-Fried "zomaar uit het niets tevoorschijn leek te komen", maar "extreem concurrerende" prijzen hanteerde, waardoor hij begon te handelen met Alameda.  

Het duurde daarna niet lang meer totdat Salame besloot voor Bankman-Fried te gaan werken. De twee hadden elkaar ontmoet bij een conferentie in Singapore. 

"Ik denk niet dat ik ooit met een dergelijk iemand heb samengewerkt", zegt Salame, die bij Alameda aan de slag ging in een hoge functie bij de handelsafdeling. "Zo slim zijn, maar ook die emotionele kant hebben die hem in staat stelt heel goed met mensen te communiceren en heel geïnteresseerd te zijn, maakte direct een enorme indruk op me."

Steeds meer professionele handelaren gingen handelen via FTX vanwege de lage transactiekosten, leenmogelijkheden en de mogelijkheid te handelen in een breed palet aan cryptobeleggingen.

Om in zo'n korte tijd zo'n concurrerend platform te bouwen heeft Bankman-Fried bijna maniakaal doorgewerkt. Hij staat erom bekend slechts vier uur per nacht te slapen in een zitzak naast zijn bureau en om 3 uur 's nachts telefoontjes aan te nemen van klanten en beleggers.

Salame herinnert zich een situatie waarin Bankman-Fried 30 uur achter elkaar wakker was en net naar bed was gegaan toen een klant belde. Omdat Salame had gezien hoe Bankman-Fried was gaan liggen, kon hij het niet over zijn hart krijgen hem wakker te maken en plande hij een nieuw moment in met de klant.

Maar dat leidde tot groot chagrijn bij Bankman-Fried. "Hij zei 'Nee, je moet me de volgende keer echt wakker maken. Daar is geen discussie over mogelijk.'"

Salame zegt dat werken voor Bankman-Fried hem zoveel energie gaf, dat hij zijn baas volgde naar de Bahama's om daar CEO te worden van FTX Digital Markets. "Het bedrijf is alles voor hem", zegt Salame.

FTX heeft ten opzichte van de concurrentie een opmerkelijk kleine personeelsbezetting. In de eerste zes maanden werd FTX volgens Bankman-Fried door slechts twee software-ontwikkelaars gebouwd.

Twee-en-een-half jaar later heeft hij nog steeds maar 10 tot 25 mensen werken voor het platform en alle bijbehorende dochterondernemingen. Ter vergelijking: cryptobeurs Binance heeft momenteel 180 vacatures openstaan en Coinbase zo'n 120.

"Mijn grootste zorg is dat FTX traag en disfunctioneel wordt", zegt Bankman-Fried. "Ik hoop van niet, maar dat hebben we bij veel bedrijven zien gebeuren."

Bankman-Fried staat voor een groot dilemma: te veel mensen aannemen en zijn angst voor inefficiëntie bewaarheid zien worden of er te weinig inhuren en daardoor met veel vertrekkers te maken te krijgen door de hoge werkdruk.

Het kleine aantal programmeurs bij FTX verbaast doorgewinterde bestuurders in de beurswereld, zoals Jerald David die onder meer voor de New York Mercantile Exchange, de Dubai Mercantile Exchange en de Chicago Mercantile Exchange werkte. 

"Ik maakte deel uit van een team dat van nul af aan een cryptoplatform heeft opgebouwd en het model is simpel: hoe meer programmeurs hoe sneller je kan opschalen", zegt David, die momenteel directeur is van cryptobeheerder Arca Capital Management. 

David zegt dat het feit dat FTX in de eerste zes maanden door slechts twee ontwikkelaars is gebouwd "indrukwekkend" is, maar dat het beheren van zo'n veelgebruikt platform met minder dan 30 ontwikkelaars "niet de norm is."

Maar met een kleiner team kan Bankman-Fried naar eigen zeggen snel beslissingen nemen en nieuwe toepassingen uitbrengen. "Dat heeft een prijs, maar ik denk dat 't het waard is die prijs te betalen", zegt Bankman-Fried. "Als het er echt op aankomt is het van groot belang dat we efficiënt en coherent blijven als bedrijf."

Volgens Bankman-Fried is het vertrekpercentage met zo'n 5 procent per jaar betrekkelijk laag, maar hij erkent wel dat burn-outs een probleem kunnen vormen en dat zijn personeel niet altijd genoeg vakantie neemt. 

"Ik denk dat het belangrijk is dat mensen hun best doen om te bereiken wat binnen hun mogelijkheden ligt, maar dat ze niet verder moeten gaan om een burn-out te voorkomen", zegt hij. "Het bewaken van die grens is iets waar we constant mee worstelen."

Voor Bankman-Fried persoonlijk ligt de grens voor een burn-out vrij hoog. "Als ik ernstig vermoeid ben, ga ik gewoon 10 uur slapen om te herstellen", zegt hij. "Als ik vier dagen vrij neem, begin ik me te vervelen. Ik word dan ongeduldig, wil weten wat er op het werk gebeurt en wil graag terug."

Co-CEO Ellison van Alameda Research zegt dat Bankman-Fried harder kan werken dan anderen, omdat hij heel erg gemotiveerd is om zijn cryptorijkdom weg te geven en een positieve impact te hebben op de wereld. "Ik denk dat je het goed vol kan houden als dat je belangrijkste doel is", zegt ze. "Ik denk dat je tot veel meer in staat bent dan veel mensen zich realiseren en dat is naar mijn mening precies wat Sam probeert te doen."

Shark Tank-belegger Kevin O'Leary stelt dat het niet uitzonderlijk is om energieke jonge ondernemers met grootse ideeën tegen te komen, maar wel om mensen te treffen die ze waar kunnen maken. "Visie wordt overschat, de uitvoering is veel belangrijker", zegt O'Leary. Volgens hem is Bankman-Fried op beide punten heel sterk.

Durfinvesteerders als O'Leary zien regulering als het grootste potentiële risico bij het beleggen in crypto. In het afgelopen jaar heeft de Amerikaanse toezichthouder SEC een stokje gestoken voor leenproducten van Coinbase en hebben Amerikaanse, Europese en Aziatische toezichthouders cryptobeurs Binance aan banden gelegd. 

Durfkapitalist Amy Wu van Lightspeed deed mee aan de laatste investeringsronde van FTX en stelt dat FTX, voor zover zij weet, het enige platform is dat negatieve pers over eventuele regulering heeft weten te vermijden. 

Wu zegt dat ze samen met haar team de vergunningen van FTX voor verschillende markten goed onder de loep heeft genomen. Ze heeft ook gekeken naar de communicatie met toezichthouders en het algemene standpunt ten aanzien van regulering. "FTX voldoet van alle cryptoplatforms het meest aan de voorwaarden van toezichthouders en staat daar ook het dichtst bij", zegt ze. 

Verschillende kenners maken de vergelijking tussen Bankman-Fried en Facebook-oprichter Mark Zuckerberg als het gaat om de toekomst van FTX, omdat ook Zuckerberg moeilijke vragen krijgt van toezichthouders.  

Zuckerberg heeft een sociale media-imperium met een marktwaarde van meer dan 900 miljard dollar opgebouwd uit het bedrijf dat hij op zijn 19e heeft opgericht. Hij deed dat in een techtijdperk dat vaak Web 2.0 wordt genoemd, waarin door gebruikers gegenereerde content en sociale netwerken floreerden. 

Facebook veranderde destijds de wereld, maar ligt in de afgelopen jaren in toenemende mate onder vuur van toezichthouders. Onder meer vanwege privacyproblemen en gebrekkige controle op de verspreiding van nepnieuws. 

Nu staat er een nieuw tijdperk van crypto, decentralisatie en de virtuele wereld voor de deur, dat vaak Web 3.0 wordt genoemd en waarvan bedrijven als FTX de voorhoede vormen.

Bankman-Fried is niet echt blij dat hij met Zuckerberg wordt vergeleken. Degenen die hem kennen zeggen dat zijn motieven veel onbaatzuchtiger zijn. "Zoveel mogelijk verschil maken is voor ons echt een morele verplichting", zegt zijn broer Gabe. "Ik denk dat dat voor ons al van jongs af aan heel belangrijk was." De broers zijn voorbeelden van effectief altruïsme, een filosofie waarin wordt benadrukt dat mensen zich moeten richten op het welzijn van anderen.

Maar wat de toekomst ook voor hem in petto heeft, door de drive, visie en effectiviteit die Bankman-Fried laat zien bij het uitbouwen van zijn crypto-imperium zullen de vergelijkingen met Zuckerberg zeker niet minder worden.

Zuckerberg gaat er nog altijd vol voor en blijft proberen nieuwe gebruikers te binden. "Ik denk dat Sam hetzelfde zal zijn en hij is nog maar 29 jaar oud", zegt Yeung. "Zolang hij genoeg slaapt en niet dood neervalt, denk ik dat hij er als ondernemer ook op lange termijn vol voor zal blijven gaan." 

LEES OOK: Volgens Richard Branson beschikken alle succesvolle ondernemers over deze 5 eigenschappen