De plannen voor een nieuwe meerjarige begroting van de Europese Commissie zijn voor Nederland onacceptabel. De rekening voor Nederland loopt te hoog op, vindt premier Mark Rutte.

De Europese Unie moet juist minder uitgeven, stelt de premier, omdat door het vertrek van de Britten de inkomsten dalen. “Dat vraagt om scherpere keuzes en bezuinigingen.”

De lasten zijn volgens Rutte bovendien niet eerlijk over de lidstaten verdeeld. Nederland verliest op termijn de korting op de afdracht die het ooit heeft bedongen, als de Commissie haar zin krijgt. Terwijl “Nederland economisch al hard wordt geraakt door brexit”.

Rutte onderstreept de scherpe reactie die even tevoren al klonk van minister van Buitenlandse Zaken Stef Blok. De enige opsteker die de minister-president ziet is dat de Commissie minder wil uitgeven aan de landbouw en achtergebleven regio’s en meer aan “innovatie”.

Minder landbouwsubsidies

Ook de Tweede Kamer is weinig positief over de plannen voor een nieuwe EU-begroting. SP-Kamerlid Renske Leijten noemt het “bizar’’ dat het budget groeit, terwijl Groot-Brittannië de Europese Unie verlaat.

Ook regeringspartij ChristenUnie wil dat "de nieuwe meerjarenbegroting van de Europese Commissie niet groter, maar juist kleiner wordt’'. Kamerlid Stieneke van der Graaf pleit ook voor een "eerlijker’’ verdeling van de lasten over de lidstaten.

Coalitiepartner VVD is tevreden met de hogere uitgaven voor migratie en klimaat, maar vindt net als de CU dat de totale kosten moeten dalen, niet stijgen. "Nederland moet de komende twee jaar taai en slim onderhandelen’’, vindt Kamerlid Anne Mulder.

Zelfs D66, de meest pro-Europese partij in het parlement, is kritisch, maar dan om andere redenen. Kees Verhoeven stelt dat de Unie te veel in oude patronen blijft hangen. "Het is tijd dat de oude Europese economie van landbouwsubsidies plaatsmaakt voor de nieuwe economie van kennisdeling en innovatie.’’ Ook deze regeringspartij wil liever niet meer afdragen aan Brussel, maar Verhoeven noemt het bij voorbaat uitsluiten daarvan ,,onverstandig’’.

"Onevenwichtig en onacceptabel'', noemt coalitiegenoot Pieter Omtzigt (CDA) de voorstellen. Wat zijn partij betreft moet er "een beter voorstel komen waarbij de lasten voor Nederland rechtvaardiger uitvallen''.

Brexit schept probleem met EU-begroting

Er zijn in de Europese Unie elf rijke landen die meer betalen dan ze ontvangen. Omgekeerd zijn er zeventien landen die meer geld ontvangen dan ze betalen. Door de Brexit en de toegenomen welvaart in een aantal landen, zal er een verschuiving optreden in wat landen moeten betalen en wat ze terugkrijgen.

De EU wil bijvoorbeeld van de korting af die sommige landen krijgen. Groot-Brittannië kreeg namelijk altijd wat korting op de bijdrage dankzij wijlen Margaret Thatcher. Maar nu die korting door het vertrek van de Britten vervalt, wil de EU ook een streep halen door de korting van landen als Zweden, Denemarken en Nederland.

Positie van Nederland

Het verdwijnen van kortingen kan negatief uitpakken voor Nederland. We worden straks misschien wel het land dat het meest betaalt aan de Europese Unie. Op dit moment betalen we bruto ongeveer 7 miljard euro per jaar aan de begroting, volgens de NOS kan dat oplopen tot 10 miljard. Let wel dit zijn brutobedragen, want Nederland ontvangt jaarlijks ook ruim een miljard euro aan EU-subsidies.

Nederland wil in ieder geval meer invloed op de uitgaven van de Europese Unie.  Zo wil Nederland dat er minder geld naar de landbouw- en regiofondsen gaat, en juist meer naar innovatie. Op dit moment gaat ongeveer 40 procent van het budget naar landbouw en een kwart naar innovatie.