Het kabinet heeft dinsdag strengere coronamaatregelen aangekondigd om het coronavirus te bestrijden.

Restaurants en cafés gaan vanaf woensdag weer dicht, net als terrassen en coffeeshops. Afhalen mag wel.

Amateursport wordt aan banden gelegd, en bijeenkomsten worden beperkt tot maximaal vier personen van verschillende huishoudens, zowel binnen als buiten.

Het kabinet wil het dragen van een niet-medisch mondkapje in openbare binnenruimtes verplicht stellen voor iedereen vanaf 13 jaar. Dat moet “zo snel mogelijk” juridisch geregeld zijn.

De maatregelen “gaan pijn doen”, zegt premier Rutte. “Maar is het de enige manier” om het virus aan te pakken.

Nederland gaat vanaf woensdag voor minstens vier weken in een “gedeeltelijke lockdown” om de verspreiding van het coronavirus tegen te gaan.

Restaurants en cafés gaan voorlopig weer dicht, en bijeenkomsten en amateursport worden aan strengere banden gelegd. Ook wil het kabinet het dragen van een niet-medisch mondkapje in openbare binnenruimtes verplicht stellen voor iedereen vanaf 13 jaar, zodra dat wettelijk geregeld kan worden.

Dat heeft premier Mark Rutte dinsdagavond aangekondigd tijdens een persconferentie met minister Hugo de Jonge (Volksgezondheid, Welzijn en Sport).

De nieuwe lockdownmaatregelen gaan woensdagavond om 22.00 uur in en blijven voorlopig van kracht. “We gaan pas stoppen als het echt kan”, aldus Rutte. Over twee weken wordt een balans opgemaakt.

Verbod op alcoholverkoop na 20.00 uur

Volgens het kabinet zijn de strengere beperkingen erop gericht de verspreiding van het virus tegen te gaan zonder dat de gevolgen voor de samenleving te groot zijn.

De maatregelen "gaan pijn doen", zei Rutte. Maar volgens de premier is het "de enige manier" om de verspreiding van het virus in Nederland aan te pakken, omdat vrijwillige maatregelen en dringende adviezen niet effectief genoeg zijn gebleken om een tweede golf te voorkomen. "De hamer moet groot genoeg zijn" om het virus te raken, aldus de premier.

Er komt een reeks aan nieuwe beperkingen. Alcoholverkoop wordt 's avonds na 20.00 uur verboden.

Koopavonden worden voorlopig geschrapt, al mogen winkels voor levensmiddelen wel laat openblijven. Bijeenkomsten worden strikt beperkt tot maximaal vier personen uit verschillende huishoudens, zowel binnen als buiten. Huisbezoeken uitsmeren over een dag wordt tegen de regels, aldus Rutte: "Geen blokjesverjaardagen meer."

Amateur-teamsporten verboden

Alle amateur-teamsporten voor volwassenen, waarbij het onmogelijk is 1,5 meter afstand te houden, zijn vanaf woensdag verboden. Individuele sporten, zoals in de sportschool, of teamsporten met maximaal vier personen, zijn nog wel toegestaan.

Kinderen tot en met 18 jaar mogen trainen en onderlinge wedstrijden met teams van de eigen club spelen.

Betaald voetbal gaat op de huidige voet door, zonder publiek. Topsporters kunnen op Papendal blijven trainen.

Strengere mondkapjesplicht

Met een strengere mondkapjesplicht wil het kabinet binnenkort "een slepende discussie voor eens en altijd beslechten", aldus Rutte. Tot dusver geldt alleen een "dringend advies" om zo'n mondmasker te dragen. Dat blijft zo totdat het juridisch geregeld is.

Volgens de premier is het "juridisch lastig" om het mondkapje verplicht te stellen in openbare ruimtes zoals scholen, bibliotheken, winkels en musea. Maar dat moet "zo snel mogelijk" wettelijk geregeld zijn.

Het besluit betekent dat het mondkapje ook in alle onderwijsinstellingen verplicht wordt. Enige uitzondering is de basisschool. In het openbaar vervoer is het mondkapje al langer verplicht.

Het kabinet gaf twee weken geleden het dringende advies om mondkapjes te dragen in openbare ruimte. "Dat gaf onvoldoende duidelijkheid", zei Rutte. Daardoor ontstond veel discussie en daar wil het kabinet nu een eind aan maken.

Routekaart

Het kabinet heeft dinsdag ook de zogenoemde routekaart online gezet waarmee het kabinet de verspreiding van het virus onder controle wil krijgen. De kaart bestaat uit vier risiconiveaus: 'waakzaam', 'zorgelijk', 'ernstig' en 'zeer ernstig', die diverse maatregelen behelzen.

Nederland zit nu op het niveau 'zeer ernstig'. Als de besmettingen verder oplopen kan het kabinet als laatste stap nog een volledige lockdown instellen, blijkt uit de routekaart. Dan mag niemand meer bij iemand thuis op bezoek, zijn alle bijeenkomsten en evenementen verboden, mag er binnen niet meer gesport worden en mag bijvoorbeeld op het mbo, hbo en wo alleen nog maar online lesgegeven worden.

Dat betekent niet dat er bij een volledige lockdown niets meer mag. Zo zijn bij uitvaarten nog 100 mensen toegestaan in een gebouw en buiten 250. Ook mag er bijvoorbeeld buiten nog met twee mensen gesport worden, maar wel op 1,5 meter afstand.

Uit de routekaart blijkt verder dat er pas weer evenementen voor meer dan tachtig man publiek mogen worden georganiseerd als het risiconiveau zakt naar 'waakzaam', het laagste niveau.