- Demissionair premier Mark Rutte wil een dag na de aankondiging dat hij uit de Nederlandse politiek vertrekt, vooral niet de indruk wekken dat hij actief op zoek is naar een internationale topfunctie.
- Tijdens een bijeenkomst van de regeringsleiders van de NAVO op dinsdag gaf Rutte aan dat hij niet meedingt naar de vrijkomende positie van secretaris-generaal van het militaire bondgenootschap.
- In 2024 komen er ook twee Europese topfuncties vrij.
- Lees ook: Wat gaat Mark Rutte doen? In 2024 komen er toevallig 3 internationale topfuncties vrij: 2 bij de EU en 1 bij de NAVO
Demissionair premier Mark Rutte verwacht niet dat hij NAVO-topman Jens Stoltenberg volgend jaar gaat opvolgen. “Ik ding niet mee”, zei hij bij aankomst op de NAVO-top in Litouwen.
De geruchten over een overstap van Rutte naar de NAVO gaan al jaren. De westerse militaire alliantie heeft Stoltenberg gevraagd nog een jaar te blijven, omdat ze het niet eens raakten over een opvolger. Maar volgend jaar zwaait de Noor echt af. Per oktober 2024 komt de functie van Stoltenberg vrij.
Rutte blijft demissionair premier tot er een nieuw kabinet is aangetreden. Naar verwachting worden er in november verkiezingen gehouden in Nederland en dan duurt het waarschijnlijk nog een paar maanden voordat er een nieuw kabinet is. Dat zou dus ergens in de eerste helft van 2024 kunnen zijn.
Toen Rutte maandag zijn vertrek uit de Nederlandse politiek aankondigde, zorgde dat voor hernieuwde speculaties over een vervolg op het NAVO-hoofdkwartier.
Rutte naar eigen zeggen "buiten de race" voor functie van secretaris-generaal van de NAVO
Maar Rutte is "buiten de race", onderstreept hij. De leiders van de andere NAVO-landen zullen na zijn publiekelijk altijd consequente nee ook niet proberen hem nog over te halen, denkt hij. "Volgens mij hebben ze me nou wel gehoord."
De demissionair premier heeft hooguit interesse voor het voorzitterschap van de Europese Commissie, was de afgelopen tijd de indruk van ingewijden. Andere internationale banen zouden zijn belangstelling niet hebben.
Komend jaar komen er naast de positie van secretaris-generaal van de NAVO ook twee belangrijke functies vrij in Brussel. Naast het voorzitterschap van de Europese Commissie komt in december 2024 ook de positie van president van de Europese Raad van regeringsleiders vrij. Die wordt nu bekleed door de Belg Charles Michel.
Het is overigens een bekend fenomeen dat het bij internationale topfuncties meestal niet goed werkt om jezelf nadrukkelijk kandidaat te stellen. Gevraagd worden werkt doorgaans veel beter. In de jaren 1990 greep oud-premier Ruud Lubbers naast de functies van NAVO-baas en voorzitter van de Europese Commissie, nadat hij zich openlijk als kandidaat had opgeworpen.
Rutte is door de andere leiders niet gevraagd naar de val van zijn kabinet en de aankondiging van zijn vertrek, zegt hij. Mochten ze dat wel doen, dan zal hij ze uitleggen dat Nederland "een heel bijzonder" coalitiestelsel heeft waarin regeringen nu eenmaal kunnen vallen.
De Nederlandse statuur in het buitenland zal onder zijn vertrek niet lijden, meent Rutte. Die is volgens hem vooral te danken aan diplomaten en ambtenaren. Af en toe mag een minister-president of andere bewindsman "een balletje inkoppen", maar "dat is eerlijk gezegd nog het makkelijkste".
Hij wil verder niet terugblikken op de roerige dagen in Den Haag, maar "nu weer lekker aan de slag".