- De superjachten van Russische oligarchen staan sinds enkele weken in het middelpunt van de belangstelling.
- Als onderdeel van verstrekkende sancties om de Russische president Vladimir Poetin onder druk te zetten, wordt beslag gelegd op het bezit van de Russische elite.
- Volgens experts zijn de jachten goed voor meer dan alleen een luxueuze levensstijl: oligarchen gebruiken ze als statussymbool.
- Lees ook: Neem een kijkje op het luxe superjacht van Roman Abramovitsj van bijna €700 miljoen
De afgelopen weken hebben diverse landen beslag gelegd op luxejachten van Russische oligarchen, als onderdeel van verstrekkende sancties om de Russische president Vladimir Poetin onder druk te zetten vanwege de invasie in Oekraïne.
Privéjets en luxe eigendommen zijn ook in beslag genomen. Maar het zijn de superjachten, ter waarde van soms honderden miljoenen euro’s, die de meeste aandacht hebben getrokken.
“Je moet een jacht hebben, anders ben je geen oligarch”, vertelt Anders Åslund, econoom en de auteur van het boek ‘Russia’s Crony Capitalism’, aan Insider. “Het is een zeer statusbewuste groep.”
Igor Setsjin, Alexei Kuzmitsjev, en Andrey Melnitsjenko behoren tot de Russische oligarchen van wie superjachten aan de ketting zijn gelegd.
Van alle jachten ter wereld met een lengte van rond de 40 meter is ongeveer 23 procent eigendom van Amerikaanse kopers en 9 procent van Russische kopers, volgens een rapport uit 2021 van SuperYacht Times.
Maar volgens het rapport staan Amerikaanse en Russische kopers op gelijke hoogte in aantallen superjachten van meer dan 40 meter lengte die in de afgelopen tien jaar zijn gebouwd.
Groter jacht, hogere status
Jachten van Russische eigenaren zijn gemiddeld ongeveer 60 meter lang, wat langer is dan schepen van kopers uit het Verenigd Koninkrijk, Frankrijk, Italië en Duitsland, aldus het rapport van SuperYacht Times.
De grootte en waarde van de boten fungeren als een soort 'wie is wie' voor de politieke elite van Rusland, aldus deskundigen. Volgens Åslund hebben de rijkste klanten, zoals Poetin, jachten ter waarde van 600 of 700 miljoen dollar, terwijl "doorsnee miljardairs" schepen bezitten met een waarde tussen de 100 en 150 miljoen dollar.
"Het is duidelijk dat er een element van concurrentie is", vertelt hoogleraar politieke wetenschappen Daniel Treisman van de Amerikaanse universiteit UCLA tegen Insider. "Een groter jacht is een symbool van een hogere status."
De Russische miljardair Roman Abramovitsj bezit ten minste twee superjachten. De grootste is de 'Eclipse' en meet 162 meter. Dit jacht is volgens SuperYachtFan ongeveer 700 miljoen dollar waard.
Alisher Oesmanov is eigenaar van de 155 meter lange Dilbar, 's werelds grootste jacht gemeten in bruto tonnage. De waarde van de Dilbar wordt geschat op 800 miljoen dollar.
Wat is een superjacht?
Om als superjacht te worden geclassificeerd, moet een vaartuig doorgaans ten minste 24 meter lang zijn. Megajachten zijn langer dan 61 meter.
Het langste superjacht ter wereld is waarschijnlijk de Azzam, eigendom van de leider van de Verenigde Arabische Emiraten. De boot is gebouwd door het Duitse Lürssen en is 179 meter lang.
Sommige superjachten worden uitsluitend door hun eigenaren gebruikt, terwijl andere worden gecharterd. Dit kan eigenaren helpen een deel van hun uitgaven te dekken, aldus Benjamin Maltby, een partner bij Keystone Law die gespecialiseerd is in superjachten, tegen Insider.
De jaarlijkse onderhoudskosten kunnen volgens SuperYachtFan oplopen tot 10 procent van de nieuwprijs van een schip.
Superjachten bieden een luxueuze levensstijl
Jachten brengen ook kosten voor bemanning en entertainment met zich mee.
"Zodra de eigenaren en de gasten aan boord gaan, moeten ze een comfortabel leven kunnen leiden", zegt Betty De Varona van de in Florida gevestigde Yachting Experts. "Ze gaan niet hun eigen diners koken, hun bedden opmaken en op de boot letten. Er wordt voor hen gezorgd."
Een eigenaar van een jacht, die geen Russische oligarch is en om privacyredenen anoniem wenst te blijven, zegt dat de grote boten gewoon leuk zijn. (Insider verifieerde zijn jachtbezit aan de hand van documentatie).
De eigenaar van het jacht geeft aan dat hij in 2021 de 43 meter lange 'Christensen' heeft gekocht, die een vergunning heeft om 12 passagiers te vervoeren.
"Het is iets dat je met al je vrienden en familie kunt delen en waarmee je een topvakantie kunt hebben", zegt hij. De jachteigenaar legt uit dat hij en zijn vrienden kunnen vissen, jetskiën en duiken. Ook kunnen ze afgelegen eilanden verkennen en genieten van de culinaire hoogstandjes van een privé-chef.
Brett Snyder, havenmeester van de Eau Gallie Yacht Club in Indian Harbour Beach, geeft aan dat hij kan begrijpen waarom iemand die wil kunnen vluchten graag een superjacht heeft: "Als je ergens wat geld wilt parkeren, als het ooit misgaat, kun je er gewoon vandoor gaan. Je kunt overal ter wereld naartoe", zegt hij.
Hoewel het misschien gemakkelijk lijkt om als jachteigenaar met de noorderzon te vertrekken, worden jachten niet gekocht om geld weg te sluizen, aldus econoom Åslund. "Als je iets geheimzinnigs wilt, koop dan een appartement in New York."