Voorzitter Ursula von der Leyen van de Europese Commissie waarschuwt Europese importeurs van Russisch gas dat zij de EU-sancties schenden als zij hun aankopen in roebels betalen als contractueel is bepaald dat de rekening in euro’s of dollars moet worden voldaan.

Volgens Von der Leyen is in 97 procent van de Europese gasleveringscontracten geen betaling in de Russische munt voorzien. Ze benadrukt dat Europese bedrijven niet moeten buigen voor Russische druk om in roebels te betalen.

President Vladimir Poetin vaardigde eind maart een decreet uit waarin wordt geëist dat buitenlandse gaskopers uit “onvriendelijke landen”, waaronder de meeste EU-lidstaten, in de Russische munt moeten betalen.

Volgens persbureau Bloomberg hebben vier Europese bedrijven al met roebels betaald en zouden tien energiebedrijven inmiddels rekeningen hebben geopend bij Gazprombank.

Update 28 april 2022: Hongarije heeft inmiddels bevestigd dat het land Russisch gas afrekent in roebels.

Poetin eist van de kopers van gas dat ze twee rekeningen openen, één in roebels en één in vreemde valuta. Ze betalen dan in euro's of dollars op de ene rekening terwijl Gazprombank de valuta omzet en de roebelbetaling overmaakt.

Von der Leyen zei dat Polen en Bulgarije, die door Rusland zijn afgesloten van zijn gas, inmiddels al zijn voorzien van gas door EU-buurlanden, via de Europese infrastructuur van onderling verbonden leidingen. "Wij zorgen ervoor dat de consumenten hier zo min mogelijk last van zullen hebben", aldus Von der Leyen.

De EU-ministers van Energie zullen binnenkort naar Brussel worden geroepen om zich over de ontwikkelingen te buigen. Volgende maand komt de commissie bovendien met voorstellen om de groene transitie in de EU te versnellen, zei de voorzitter.

Ook VK mogelijk eerder van de gaskraan af

Het Verenigd Koninkrijk kan mogelijk eerder dan verwacht stoppen met de import van Russisch gas. De regering van premier Boris Johnson denkt nog voor het einde van het jaar van het gas af te kunnen zijn, aldus ingewijden tegen persbureau Bloomberg. Het officiële regeringsstandpunt is dat de Britten tegen het einde van 2022, of zo snel mogelijk daarna, de import ervan willen stoppen.

Net als de rest van Europa wil het Verenigd Koninkrijk een einde maken aan zijn afhankelijkheid van Russische fossiele brandstoffen na de invasie van Oekraïne door dat land. Op woensdag stopte Rusland de gasstromen naar Polen en Bulgarije omdat de twee landen weigerden gasleveringen in roebels te betalen, een eis van Moskou in reactie op onder meer Europese sancties.

De Russische gasleveringen aan het Verenigd Koninkrijk zijn gedaald tot een fractie van het niveau van vorig jaar. Dat geeft de regering meer mogelijkheden om een volledig importverbod in te voeren. Maar om de markt tijdens de wintermaanden flexibel te houden, houden de ministers vast aan het officiële standpunt.

In 2021 kwam minder dan 4 procent van de Britse gasleveringen uit Rusland. Al dat gas werd verscheept met tankers voor vloeibaar gemaakt aardgas (lng). De Russische lng-uitvoer naar het Verenigd Koninkrijk zou volgens de bronnen in het eerste kwartaal van dit jaar al tot 0,4 miljard kubieke meter zijn gezakt, tegen 1,6 miljard kubieke meter in dezelfde periode vorig jaar.

Rusland: dichtdraaien gaskraan gevolg “onvriendelijke stappen”

Dat Rusland de gaskraan dicht heeft gedraaid voor Polen en Bulgarije is het gevolg van "onvriendelijke stappen" van Europese landen. Dat heeft Kremlin-woordvoerder Dmitri Peskov gezegd. "De noodzaak voor een nieuwe betaalmethode ontstond door nooit eerder vertoonde onvriendelijke stappen tegen Rusland op economisch en financieel gebied door onvriendelijke landen."

Peskov benadrukte dat westerse landen Russische reserves bij buitenlandse centrale banken blokkeerden. "Of, om het bot te zeggen, dat ze dat van ons gestolen hebben." Volgens Peskov is er bij het stopzetten van de gaslevering dan ook geen sprake van chantage, zoals president Ursula von der Leyen van de Europese Commissie eerder woensdag zei.

Rusland had eind maart al aangekondigd dat kopers uit zogeheten onvriendelijke landen hun gas in roebels moesten gaan betalen. Tot die categorie behoren alle landen van de Europese Unie. Lang bleef echter onduidelijk of Rusland ook zou durven de gaskraan dicht te draaien. Dat is nu dus gebeurd bij twee landen, maar grotere klanten als Duitsland en Italië worden nog gewoon van gas voorzien.

Ook Slowakije, dat voor 85 procent van zijn gasbehoefte afhankelijk is van Rusland, liet weten geen problemen te voorzien bij de levering van gas en olie. Als buurland van Oekraïne is Slowakije een van de landen waar een gasleiding vanuit Rusland de EU binnenkomt.

LEES OOK: Rusland: geen gas meer voor Polen en Bulgarije, omdat deze landen niet betalen in roebels