Rusland stopt medewerking graandeal na 'Oekraïense aanval'

Rusland werkt voorlopig niet meer mee aan de graandeal die Oekraïne en Rusland in juli sloten op initiatief van Turkije en de Verenigde Naties. Het ministerie van Defensie in Moskou liet zaterdag weten de medewerking op te schorten vanwege aanvallen op schepen in de buurt van de Krim, meldt persbureau TASS.

Het akkoord kwam er na druk op de oorlogvoerende landen om de veilige uitvoer over zee van Oekraïens graan mogelijk te maken. Aangezien Oekraïne en Rusland grote graanexporteurs zijn, vreesden de VN voor wereldwijde voedseltekorten als gevolg van de oorlog. Tal van schepen hebben sinds de zomer tarwe, mais en andere graansoorten vervoerd via een coördinatiecentrum in Istanbul.

Moskou hamerde er intussen steeds op dat er wel maatregelen tegenover moesten staan om de export van Russisch graan te waarborgen. Rusland schort de deal nu op vanwege nachtelijke drone-aanvallen die Oekraïne met Britse hulp zou hebben uitgevoerd op graanschepen bij Sebastopol op de door Rusland ingelijfde Krim. Daardoor liep volgens Rusland een mijnenveger lichte schade op. Moskou wil de “terroristische” operatie bespreken in de VN-Veiligheidsraad.

De stafchef van de Oekraïense president Volodimir Zelenski beschuldigde Rusland na de explosies op de Krim van “chantage” en “verzonnen terreuraanslagen”. Londen zegt niet betrokken te zijn geweest bij de actie.

De VN heeft inmiddels gehoord van het Russische besluit en heeft contact met Moskou. De deal heeft positief gewerkt voor miljoenen mensen over de hele wereld, aldus een woordvoerder. Die riep alle betrokkenen op het akkoord in stand te laten. VN-noodhulpcoördinator Martin Griffiths was woensdag nog "relatief optimistisch" dat de overeenkomst tot na half november zou worden verlengd.

Eerder op de dag meldde de Russische minister van Landbouw de komende vier maanden tot 500.000 ton graan te willen leveren aan arme landen, met hulp van Turkije. Slechts 3 procent van het voedsel dat wordt geëxporteerd in het kader van de graandeal zou naar de armste landen zijn gegaan.

Meer over de oorlog in Oekraïne? Check ook deze stukken eens:

• 6 dingen die je moet weten over Yevgeny Prigozhin, de oprichter van het Russische huurlingenleger Wagner Group – hij heeft flinke kritiek op de aanpak van de oorlog in Oekraïne
• Rusland worstelt met 2 andere oplopende grensconflicten, terwijl het al zijn aandacht op Oekraïne richt: dat is een risico voor Poetin
• Poetin zou bereid zijn miljoenen militairen op te offeren om de oorlog met Oekraïne te winnen, waarschuwt een voormalige Russische diplomaat
• Schade van verrassingsaanval op de ‘wonderbrug’ van Poetin bij de Krim is meer dan een militair verlies
• Russisch leger geeft nieuwe soldaten ‘geen uitrusting’ en dwingt gezinnen beschermende kleding te kopen zodat dienstplichtigen een ‘kans hebben om terug te komen’