- De Russische roebel is in april sterk hersteld tegenover de euro, na een aanvankelijke koersimplosie.
- Rusland heeft maatregelen genomen om de eigen munt te ondersteunen en ontvangt nog altijd volop euro’s en dollars van eurolanden die gas en olie inkopen uit Rusland.
- Valuta-expert Joost Derks wijst erop dat de onzekerheid rond de roebel niet weg is, omdat er nog altijd een kans is dat Rusland in gebreke blijft bij het terugbetalen van staatsleningen die in dollars zijn afgesloten.
- Lee ook: In Zwitserland is de inflatie slechts iets meer dan 2%: hoe kan dat?
ANALYSE – De grootste verrassing op valutamarkten van de afgelopen tijd? Dat is zonder enige twijfel de Russische roebel. De munt is na de invasie van Oekraïne met maar liefst 40 procent onderuit gegaan. Die koersbeweging is volkomen begrijpelijk. Maar dat geldt niet tot het koersherstel dat zich sinds begin april steeds duidelijker aftekent.
In vergelijking met de euro is de roebel zelfs alweer terug op het niveau van voor de oorlog.
Dankzij het opvallende herstel was de munt in maart zelfs de grootste stijger op valutamarkten. Wat gaat er schuil achter de flinke stijging?
In de eerste plaats is het huidige sanctiepakket tegen Rusland niet waterdicht. Er stroomt nog altijd veel Russisch aardgas richting de eurozone.
Daar komt bij dat grote economieën zoals China en India zich niet hebben aangesloten bij de westerse maatregelen. Rusland krijgt ook meer geld voor de uitgevoerde energie, want de olie- en aardgasprijzen zijn flink opgelopen sinds het begin van de oorlog.
Russische rente is hoog en ondersteunt de roebel
Die instroom van euro's en dollars is hard nodig, aangezien de valutareserves bij banken in Europa en de Verenigde Staten zijn bevroren. Rusland heeft momenteel geen toegang tot de helft van de bijna 600 miljard euro aan vreemde valuta’s die bij buitenlandse banken wordt aangehouden.
Behalve energie-inkomsten spelen ook Russische maatregelen in eigen land een grote rol bij het herstel van de roebel. De Russische centrale bank heeft de beleidsrente fors opgeschroefd, aanvankelijk tot 20 procent. Op 8 april is de rente iets verlaagd tot 17 procent.
source: tradingeconomics.com
De hoge rente is een lokmiddel voor Russen die twijfelen of ze hun geld in euro’s, dollars of andere harde valuta’s moeten omwisselen.
Voor bedrijven zijn allerlei nieuwe regels ingevoerd. Van het geld dat Russische ondernemingen in het buitenland verdienen, moet 80 procent meteen worden omgezet in roebels. En het is brokers verboden om effecten te verkopen die in handen zijn van buitenlandse partijen.
Stort het kaartenhuis in?
De Russische president Vladimir Poetin zinspeelt er bovendien op dat buitenlandse afnemers straks roebels moeten betalen voor hun energie. De Nederlandse regering riep bedrijven al op om dat vooral niet te doen.
Voorlopig zijn de valutamaatregelen van Rusland voldoende om de vraag naar roebels kunstmatig aan te wakkeren. Maar laat je niet voor de gek houden: de huidige koers weerspiegelt niet de werkelijke waarde van de munt.
Als westerse landen nieuwe sancties invoeren – bijvoorbeeld door geen aardgas meer te kopen of door Rusland ook voor rentebetalingen en aflossingen van de staatsschuld uit te sluiten van het internationale betalingsverkeer – kan het kaartenhuis mogelijk instorten.
Joost Derks is valutaspecialist bij iBanFirst. Hij heeft ruim twintig jaar ervaring in de valutawereld.