- Rusland boekt winst in bij de opmars in Oost-Oekraïne.
- Dat is een omslag vergeleken met de eerste fase van de invasie, waarbij Rusland op veel weerstand stuitte in het noorden van Oekraïne.
- Militaire analisten zeggen dat Rusland veel druk zet, maar dat de opmars waarschijnlijk spoedig momentum verliest.
- Lees ook: Op deze 3 manieren kan het conflict tussen Rusland en Oekraïne de wereldorde van na de Koude Oorlog ingrijpend veranderen
Rusland lijkt succes te boeken met z’n nieuwe strategie in Oekraïne waarbij het niet op de verovering van het hele land mikt, maar alleen op het oosten van Oekraïne focust. Dat zeggen deskundigen tegen Insider.
Als graadmeter voor het Russische succes noemen deskundigen de door Rusland geclaimde overwinningen in de Donbas-regio, die bevestigd lijken te worden door de dringende hulpvraag van Oekraïense overheidsfunctionarissen aan het Westen.
De situatie in Oekraïne strookt nog altijd niet met de verwachtingen die Rusland leek te hebben in de eerste weken van de oorlog. Toen leek Rusland erop te rekenen Oekraïne binnen enkele weken op de knieën te hebben, maar de Russen stuitten al snel op verzet en leden een reeks zware nederlagen.
Op 25 maart besloot Rusland daarom z’n plan om Kiev in te nemen en de Oekraïense regering af te zetten overboord te gooien. In plaats daarvan concentreerde de Russische aanval zich op het innemen van de oostelijke Donbas-regio, die al sinds 2014 gedeeltelijk in handen is van pro-Russische separatisten.
Het Russische leger is vanaf dat moment begonnen met zware aanvallen op de regio, die langzaam resultaat op lijken te leveren voor Rusland, hoewel het Russische leger nog steeds zware verliezen boekt.
In een sombere boodschap aan zijn volk zei de Oekraïense president Volodimir Zelenski maandag: "De situatie in Donbas blijft moeilijk. Het Russische leger zet in bepaalde gebieden een overweldigende hoeveelheid troepen in om zo steeds meer druk op onze verdediging uit te oefenen."
Woensdag hebben Oekraïense overheidsfunctionarissen gezegd dat Russische troepen zeker 70 procent van Severodonetsk, de grootste stad in de Donbas die nog door Oekraïne gecontroleerd wordt, in handen hebben, wat een flink territoriaal verlies voor Oekraïne betekent.
Het Russische succes zou wel eens van korte duur kunnen zijn
Volgens deskundigen is het geen verrassing dat Rusland nu toch succes begint te boeken, omdat het een groot aantal troepen op een kleiner gebied inzet.
De Amerikaanse generaal Robert Spalding, voormalig voorzitter van de Amerikaanse National Security Council, deelt zijn inzichten met Insider.
"Het is heel logisch dat de Russen nu plots succes boeken", zegt hij. "Toen ze de invasie in Oekraïne starten, waren ze niet voorbereid op een langdurige oorlog. En omdat ze zo verspreid waren over het land, was het lastig extra mankracht of voorraden te sturen. Nu bevinden ze zich dichter bij de grens, wat het bevoorraden van de eigen troepen een stuk makkelijker maakt."
Mathieu Boulègue is een expert op het gebied van Russisch buitenlands beleid en militaire zaken werkzaam bij de Britse denktank Chatham House. Hij denkt dat Rusland tijdelijk profiteert van de overmacht die het heeft in en de regio en dus zoveel mogelijk terrein zal proberen te winnen, voordat de troepen er doorheen zitten.
"Wat we de komende weken zullen zien is een omslag van een bewegingsoorlog, waarbij de troepen verder en verder oprukken, naar een meer positionele oorlogsvoering. Rusland is zich duidelijk aan het voorbereiden op een lange aanwezigheid op het Oekraïense grondgebied", zegt Boulègue.
"Maar het is een zware onderneming en het Russische leger begint echt uitgeput te raken. We zien dit in Cherson, waar Rusland niet langer oprukt, maar juist een kamp opbouwt rond z’n huidige positie. Dit is ook wat we zien in Donbas", zegt hij.
Spalding is het daarmee eens en voorspelt dat de Russische opmars spoedig tot stilstand zal komen. "Ik denk niet dat de Russen veel verder zullen komen dan waar ze nu zijn, want ze zijn niet meer in staat verder op te rukken. Tegelijkertijd zijn de Oekraïners niet meer in staat ze verder terug te dringen. Het is geen loopgravenoorlog, maar het lijkt wel op loopgravenoorlog.”
Als Rusland de Donbas in handen krijgt, kan Oekraïne worden afgesneden van de Zee van Azov, waardoor het veel moeilijker wordt producten zoals graan uit het land uit te voeren. Dit zorgt op zijn beurt voor wereldwijde tekorten, die Moskou hoopt te kunnen gebruiken als een onderhandelingsmiddel om sancties die tegen Rusland zijn ingesteld, te kunnen terugdraaien.
De afgelopen weken hebben Oekraïense leiders het Westen gesmeekt om lange-afstandsraketsystemen te sturen, om zo weerstand te kunnen bieden tegen de opmars van Rusland, zowel op afstand als aan de frontlinies.
President Joe Biden heeft dinsdag gezegd dat het Oekraïne enkele geavanceerde Amerikaanse raketwerpers zou sturen, maar niets dat het land in staat zou stellen buiten de Oekraïense grenzen Rusland aan te vallen.
De Russen waarschuwden op hun beurt voor een escalatie van het conflict. Volgens de Russische minister van Buitenlandse Zaken Sergej Lavrov vergroot de levering van geavanceerde Amerikaanse raketwerpers aan Oekraïne het risico dat een "derde land" in het conflict betrokken raakt.
Generaal Spalding denkt dat de oorlog in Oekraïne er een van de lange adem wordt: “Poetin kan niet zich niet terugtrekken omwille van zijn eigen trots en reputatie. Oekraïne, het is hun grondgebied, heeft ook geen andere mogelijkheid dan doorvechten.”