- Terwijl het Russische leger dezer dagen worstelt met een krachtig tegenoffensief van Oekraïense legereenheden, groeit de Russische afhankelijkheid van private militaire organisaties.
- De belangrijkste partner is de Wagner Groep, een paramilitaire organisatie met banden met het Kremlin.
- De herovering van gebied door het Oekraïense leger zorgt ook voor zware verliezen onder huurlingen van de Wagner Groep.
- Lees ook: Rusland koopt munitie van Noord-Korea: dat is geen teken van kracht, volgens westerse militaire experts
De paramilitaire organisatie Wagner Group vecht in Oekraïne naast – en soms zelfs in de plaats van – het Russische leger in Oekraïne.
Moskou lijkt inmiddels zo zwaar op het beruchte huurlingenleger te leunen, dat het Russische leger in Oekraïne aan slagkracht verliest, stellen Britse inlichtingendiensten.
De Russische president Vladimir Poetin hoopte eind februari op een snelle overwinning bij de invasie van Oekraïne. Hij dacht dat de regering in Kiev binnen enkele dagen zou vallen. Ruim zes maanden later worstelt Poetin met de realiteit dat het Russische leger hem keer op keer teleurstelt.
Het Kremlin heeft daarom al meerdere keren de ambities voor de oorlog in Oekraïne bijgesteld. Ook is Rusland steeds meer afhankelijk geworden van de huurlingen van de Wagner Groep. Dit heeft mede te maken met de grote verliezen aan mankracht die in Oekraïne zijn geleden.
In een update over de oorlog gaf het Britse ministerie van Defensie afgelopen juli aan dat Rusland Wagner-huurlingen inzet om de '"frontlinies te versterken."
Schattingen over de Russische verliezen in de ruim zes maanden oude oorlog lopen sterk uiteen. De Verenigde Staten, de grootste wapenleverancier in de strijd, geven aan dat er tussen de zeventigduizend en tachtigduizend Russen zijn gesneuveld. De Oekraïense regering houdt het op zo'n vijftigduizend doden en vele tienduizenden gewonden.
De vele Russische slachtoffers en het onvermogen van het Kremlin om het tekort aan mankracht op te vangen, hebben ervoor gezorgd dat het Russische leger moeite heeft om grootschalige operaties uit te voeren. Hierdoor is de inzet van huurlingen van de Wagner Groep een aantrekkelijke optie geworden.
De aanpak van het Kremlin brengt juridische complicaties mee, want gevangen genomen huurlingen worden bijvoorbeeld niet beschermd onder de Geneefse Conventies. Daarnaast lijkt de grotere rol van de Wagner Groep in Oekraïne slecht te gaan uitpakken voor het huurlingenleger zelf.
De Wagner Groep lijdt, net zoals het reguliere Russische leger, aanzienlijke verliezen in Oekraïne. In augustus bombardeerden Oekraïense troepen het lokale hoofdkwartier van de organisatie in de regio Luhansk met Amerikaanse HIMARS-raketten. Hierbij zouden veel huurlingen zijn gedood en verwond. "Er is geen Wagner-hoofdkwartier meer in Popasna. Dankzij jullie: onze HIMARS en de Oekraïense strijdkrachten!", schreef parlementslid Oleksei Hontsjarenko na de aanval op Telegram.
Net als het Russische leger wordt de Wagner Groep door de aanhoudende tegenslagen gedwongen om de standaarden te verlagen voor het aantrekken van nieuwe rekruten. Zo maakt het huurlingenleger sinds kort gebruik van veroordeelde gevangenen, die vrijheid in het vooruitzicht wordt gesteld in ruil voor deelname aan de oorlog in Oekraïne.
"Deze nieuwe rekruten krijgen maar een zeer beperkte training', schreef het Britse ministerie van Defensie in het rapport van juli. De Britse inschatting is dat dit "de toekomstige operationele effectiviteit" van de Wagner Groep zal verminderen.
De huurlingen van de Wagner Groep hebben de afgelopen maanden Russische strijdkrachten geholpen bij de verovering van de steden Severodonetsk en Lysychansk, waardoor Rusland controle kreeg over de regio Luhansk
Tussen alle operaties door kreeg Yevgeniy Prigozhin, de oligarch die aan het roer zou staan van Wagner Groep, de onderscheiding van Held van de Russische Federatie toegekend.
Banden tussen Wagner en het Kremlin
De Wagner Groep en andere huurlingenorganisaties onderhouden warme banden met de machtigste spelers in Moskou. In het Kremlin concurreren de inlichtingendiensten, het leger en de oligarchen allemaal om geld en invloed. De perfecte omstandigheden voor een organisatie als Wagner om te gedijen.
De Wagner Groep oogstte de afgelopen jaren lof bij president Poetin vanwege de militaire operaties in Libië, Mali, Syrië, de Centraal-Afrikaanse Republiek en Oekraïne.
De Verenigde Staten volgen de operaties van de Wagner Groep nauwgezet. In Oekraïne, maar vooral in Afrika. Want dat is waar de "voornaamste tak" van de groep operaties uitvoert, vertelde de Amerikaanse generaal buiten dienst Stephen Townsend afgelopen juli tijdens een persontmoeting.
De Wagner Groep heeft pakweg duizend strijders in Mali. Maar de huurlingenorganisatie heeft waarschijnlijk de meeste invloed en macht in de Centraal-Afrikaanse Republiek. Hier "houdt de groep de regering in het zadel", vertelde Townsend.