"Het beeld dat wij in Nederland en Duitsland spaargeld ophalen en per
enkele reis verschepen naar Rusland en Oost-Europa, klopt niet."

Aan het woord is bestuursvoorzitter Turhan Cemal Beriker van Credit Europe,
een bank die in Nederland vooral bekend is als uitdager van grootbanken op
de spaarmarkt.

Beriker spreekt vloeiend Engels met een Amerikaans accent. De topman, door
naaste medewerkers aangeduid als ‘TC’, heeft een groep Nederlandse en
Belgische journalisten naar Moskou gehaald voor een toelichting op de
activiteiten van de bank in opkomende markten.

Stempel DNB
Credit Europe Bank heeft Turkse wortels, maar opereert als Nederlandse nv met
het hoofdkantoor in Amsterdam Zuid-Oost. Bedrijfsvoering en risicobeheer
zijn op westerse leest geschoeid, benadrukt Beriker. De Nederlandsche Bank
(DNB) is de hoofdtoezichthouder. "In die hoedanigheid komen medewerkers
van DNB ook bij onze buitenlandse dochterondernemingen langs. Hier in Moskou
gebeurt dat doorgaans één keer per jaar."

In Nederland is Credit Europe Bank, naast de spaaractiviteiten, zeer actief
met korte-termijnfinanciering van grondstoftransporten. Onder meer van olie,
chemische- en agrarische producten. In Rusland daarentegen profileert de
bank zich als alleskunner met een breed dienstenpakket voor bedrijven en
particulieren.

Buitenlandse winstmotor
Afgelopen jaar maakte de Russische tak van Credit Europe 29 miljoen euro
winst, op een groepstotaal van 75 miljoen euro. Daarmee was Rusland een
krachtige winstmotor voor de bank.

De klap van de economische crisis bereikte Rusland pas ten volle in het
laatste kwartaal van 2008 en de eerste maanden van 2009, schetst Enver Murat
Basbay, algemeen directeur van Credit Europe in Rusland.

"Eind 2008 merkten we dat ook klanten die wij als zeer degelijk
beschouwen, terughoudend werden met het aanvragen van nieuwe financiering.
Sinds april dit jaar zien we de interesse voor bancaire financiering weer
toenemen. Een positef teken", aldus Basbay.

Russische rente
Credit Europe bedient in Rusland, naast de 7.500 zakelijke klanten, zo'n 2,2
miljoen particulieren met hypotheken, consumptieve leningen en credit cards.
Dat gebeurt tegen Russische tarieven: 13 tot 18 procent rente voor
hypotheken, 35 procent rente op het gebruik van credit cards.

Directeur Basbay nuanceert deze percentages. "Hoge krediettarieven
leveren niet noodzakelijk hoge winstmarges op. Je moet ook rekening houden
met de operationele- en financieringskosten van producten."

Toch lijkt het simpel. Spaargeld ophalen in Nederland en Duitsland tegen
betaling van drie tot vijf procent rente, en hoge rentes incasseren in
Rusland en Oost-Europa.

Maar zo eenvoudig ligt het niet, stelt Basbay. "Het Russische bedrijf
moet grotendeels zelf voor zijn financiering zorgen en dat gebeurt ook.
Minder dan eenderde van de Russische activiteiten wordt gefinancierd met
interne bedrijfsleningen die via het moederbedrijf in Nederland lopen."

Ken je klant
Vraag blijft wel hoe je de risico's in de grillige Russische markt effectief
beheerst. Directeur Basbay somt de cruciale elementen op: het inschatten van
de financiële draagkracht van klanten, het productaanbod en de timing van de
kredietverstrekking.

"In 2007 stelde Credit Europe Bank intern vast dat de problemen met
Amerikaanse subprime hypotheken een mondiale dimensie konden krijgen.
Vervolgens hebben we, voordat de crisis in z'n volle omvang zichtbaar werd,
bepaalde vormen van kredietverlening afgebouwd en conservatievere limieten
ingevoerd bij de financiering van onder meer hypotheken en autoleningen in
Rusland", aldus Basbay.

Een gouden greep, bleek achteraf. "Zo'n drie procent van onze Russische
kredietportfolio valt onder de leningen met betalingsproblemen. We
verwachten dat dit in de tweede helft van dit jaar ongeveer gelijk blijft."
Dit in tegenstelling tot minder voorzichtige Russische collega's, die
volgens de directeur van Credit Europe de komende maanden wel degelijk een
toename van het percentage van hun slechte leningen zullen laten zien.

Doorpakken
De diepste val mag achter de rug zijn, echt florissant is het perspectief
voor Rusland niet. Het Internationaal Monetair Fonds voorziet een
economische krimp van 6,5 procent dit jaar. Al hangt veel af van de verdere
ontwikkeling van de olieprijs. Die heeft de stijgende lijn sinds enkele
maanden weer te pakken en noteert inmiddels om en nabij de 70 dollar per
vat. Als olie- en gasmacht heeft Rusland veel baat bij hogere
energieprijzen.

Voor bestuursvoorziter Beriker van Credit Europe speelt dit alles niettemin
een ondergeschikte rol. "Natuurlijk is het Rusland nog lang niet terug
op het niveau van voor de crisis Maar wij zijn hier aanwezig vanwege het
groeipotentieel van de economie op lange termijn. Daar is weinig aan
veranderd." Mee met de Russische Beer, is het adagium.

Dit artikel is oorspronkelijk verschenen op z24.nl