- In Portugal heeft de centrumrechtse Democratische Alliantie de verkiezingen gewonnen.
- Het wordt echter lastig om een meerderheidsregering te vormen, omdat hiervoor samengewerkt moet worden met de rechts-populistische partij Chega.
- Intussen praten in Nederland PVV, NSC, BBB en VVD ruim drie maanden na de verkiezingen nog steeds over de vorming van een regering.
- Lees ook: 6 dingen die je moet weten over Kim Putters, die de vastgelopen formatie vlot moet trekken
De centrumrechtse Democratische Alliantie heeft nipt de verkiezingen gewonnen in Portugal. Met 99 procent van de stemmen geteld en nog vier van de 230 zetels van het parlement te verdelen, had de Democratische Alliantie 29,49 procent van de stemmen binnengehaald, ofwel 79 zetels, en de Socialistische Partij 28,66 procent, ofwel 77 zetels.
Deze laatste partij was sinds 2015 aan de macht en schreef voortijdig verkiezingen uit na het uitbreken van een corruptieschandaal rondom premier António Costa. De premier bleef als waarnemer in functie.
De rechts-populistische partij Chega (Genoeg) eindigde op 18 procent (48 zetels), een enorme winst vergeleken met de 7 procent bij de vorige verkiezingen.
Pedro Nuno Santos, de nieuwe leider van de Socialistische Partij, zei dat zijn partij klaar is om de oppositie in te gaan. Het vormen van een regeringscoalitie zal moeilijk worden, omdat de Democratische Alliantie niet de meerderheid heeft en partijleider Luis Montenegro heeft gezegd dat hij niet met Chega wil samenwerken.
De steun van de ondernemersvriendelijke nieuwe partij Liberaal Initiatief (acht zetels) zal niet voldoende zijn en naar verwachting zal Montenegro onder druk komen te staan om toch met Chega in zee te gaan.
PVV, NSC, VVD en BBB onderhandelen over extraparlementair kabinet
Intussen blijkt het ook in Nederland na de verkiezingsoverwinning van de PVV van afgelopen november nog steeds lastig om een regering te vormen.
Het landgoed De Zwaluwenberg in Hilversum is van maandagmiddag tot en met dinsdagochtend het toneel van nieuw overleg tussen de partijleiders van PVV, VVD, NSC en BBB. Informateur Kim Putters heeft Geert Wilders (PVV), Dilan Yeşilgöz (VVD), Pieter Omtzigt (NSC) en Caroline van der Plas (BBB) uitgenodigd om in de villa "in alle rust en vertrouwelijkheid" te spreken over zijn bevindingen en opties voor een nieuw kabinet. Putters sprak het viertal nog niet eerder in gezamenlijkheid, maar alleen individueel of in koppels.
In de villa is al vaker formatieoverleg gevoerd, in januari nog met informateur Ronald Plasterk, maar ook in voorgaande jaren was het een plek waar onderhandelende politici elkaar troffen. Dit keer schuiven geen secondanten aan, meldt een woordvoerder van de kabinetsformatie.
Vooralsnog is er ook geen persmoment voorzien. Het overleg begint rond 15.00 uur; de eindtijd is niet duidelijk. Dinsdagochtend is een laatste overleg gepland. Er is gelegenheid om te slapen in de villa, maar het is niet duidelijk of betrokkenen dat zullen doen.
Als het meezit en de onderhandelaars het eindverslag van Putters snel goedkeuren, dan zou hij dat dinsdag aan het eind van de middag al kunnen indienen bij de Tweede Kamer. Of woensdag en dan zou de Kamer daar mogelijk donderdag nog over kunnen debatteren. Niet uitgesloten is dat het eindverslag pas donderdag komt, de deadline voor Putters. Een debat zou dan de week erna plaatsvinden.
De informateur heeft naar eigen zeggen nog geen slotconclusie getrokken, zoals eerder in media is gemeld. Die zou inhouden dat de vier met elkaar verder willen onderhandelen en dat er een extraparlementair kabinet komt waarvoor ook NSC ministers zou leveren. De VVD is daartoe bereid en had Omtzigt opgeroepen ook deze stap te zetten. Met name VVD en BBB toonden zich optimistisch na gesprekken met Putters vorige week, zonder op de inhoud in te gaan.
Putters benadrukte vrijdag dat er echt nog gesprekken noodzakelijk zijn. En de kans op slagen is in zijn ogen groter als het overleg plaatsvindt buiten de hectiek van het Tweede Kamergebouw, waar zijn werkkamer is en hij zijn gesprekken hield.