In Nederland heb je Bunq, in Duitsland N26 en in Estland Transferwise. Stuk voor stuk nieuwkomers in de financiële sector die met digitale technologie traditionele banken aanvallen.
Dat doen ze niet door het complete verdienmodel te kopiëren. Ze concurreren vaak met één onderdeel van de klassieke bank. Zo spitsen Bunq en N26 zich toe op betaalrekeningen en is het met Transferwise een stuk goedkoper om geld over te maken naar het buitenland.
De fintechrevolutie lijkt wat dat betreft op het eten van een artisjok. Blaadje voor blaadje plukken financiële startups de klassieke banken leeg en bouwen nieuwe bedrijven rondom één financiële dienst.
De Londense startup Revolut mag in dit rijtje zeker niet ontbreken. Met een smartphone-app, een prepaid creditcard en een eigen IBAN-nummer heeft het bedrijf wereldwijd al 780.000 klanten aan zich gebonden.
Het ‘blaadje’ dat Revolut los heeft getrokken? Geld opnemen in het buitenland. Volgens de Consumentenbond is de betaal-app “een goedkoop alternatief voor een gewone creditcard” als het gaat om betalingen in andere valuta.
Reken je een kop koffie in de Verenigde Staten af met een normale creditcard, dan betaal je een koersopslag van 1,5 tot 2,5 procent boven op de wisselkoers. Met een betaalpas is dit 1 procent. Bij Revolut zijn betalingen tot 6.500 euro per maand gratis. Daarboven betaal je 0,5 procent extra.
Groeien buiten het VK
Investeerders geloven in het drie jaar oude bedrijf van oprichter Nikolay Storonsky, oud-bankier bij Credit Suisse en geboren in Rusland. Afgelopen juli haalde Revolut nog eens 66 miljoen dollar op, na meerdere succesvolle crowdfundingcampagnes.
Met het geld wil de startup snel groeien buiten het Verenigd Koninkrijk. Daarvoor zoekt Revolut managers in grote Europese landen om de lokale markt te bedienen.
Voor Nederland hebben ze die gevonden in de persoon van Evert van der Hoorn (30). Hij is sinds 1 augustus Country Manager Netherlands voor Revolut en zit nog midden in de voorbereidingen voor de verhuizing van Londen naar Amsterdam.
"We zullen eerst een kantoor huren bij Spaces aan de Vijzelstraat", zegt Van der Hoorn aan de telefoon. "De huur gaat vanaf 1 september in. Dan wil ik er zo snel mogelijk heen."
Pijnpunten bij de uitrol
Van der Hoorn krijgt in de flexibele kantoorruimte in eerste instantie gezelschap van een pr-manager en een communitymanager. Zij moeten ervoor zorgen dat Revolut in het nieuws komt en dat er geluisterd wordt naar de wensen van klanten.
"Daar ben ik nu ook zelf mee begonnen", zegt Van der Hoorn. "Ik kijk waar de pijnpunten liggen als we het huidige product uit willen rollen in Nederland."
Een van die pijnpunten is iDeal, volgens Van der Hoorn "een typisch Nederlands dingetje". Nu is het nog niet mogelijk om via iDeal geld te storten op de prepaid creditcard van Revolut. Hij probeert om dat zo snel mogelijk voor elkaar te krijgen bij de IT-afdeling in Londen. "Dat is een beetje ellebogenwerk. Er zijn natuurlijk honderden goede ideeën die toegevoegd kunnen worden."
Zijn er nog meer zaken die opgelost moeten worden voordat je Revolut officieel in Nederland lanceert?
Van der Hoorn: "Ja, de app en de website moeten natuurlijk vertaald worden. En er was een probleem met de IBAN-nummers uit Litouwen die we gebruikten. Storten van een ING-rekening naar een Revolut-IBAN-nummer ging prima, maar vanuit Rabobank bijvoorbeeld niet. Of dat bij Rabo of bij Revolut lag, geen idee. Daarom hebben we alle klanten eind vorige week overgezet naar Engelse IBAN-nummers. Nu werkt het wel gewoon."
Hoe kom jij eigenlijk bij Revolut terecht?
"Ik heb finance gestudeerd aan de Vrije Universiteit in Amsterdam en ben toen gaan werken bij Lynx, de online broker. Daar ben ik negen jaar lang verantwoordelijk geweest voor de expansieplannen. Ik heb een kantoor in Tsjechië geopend en daar een paar jaar gewoond. Daarna heb ik vanuit Amsterdam de virtuele kantoren voor andere landen opgezet. Voor bijvoorbeeld Finland hadden wij twee Finse medewerkers op kantoor in Amsterdam die de klantenservice voor dat land deden. Zo ook voor Frankrijk, Polen, Slowakije, etc."
"Vorig jaar ben ik zelf klant geworden bij Revolut. Toen dacht ik: dit is precies de oplossing voor het probleem dat ik had toen ik in Tsjechië woonde. Ik had inkomsten in euro's, maar kosten in kronen. De bank rekende een veel te hoge wisselkoers, kon ik via het platform van Lynx zien. Dat kostte me honderden euro's per jaar. Toen ik zag dat Revolut een countrymanager voor Nederland zocht, heb ik gelijk gesolliciteerd."
Jullie bieden nu alleen een betalingsproduct aan. Wat zit er nog meer in het vat?
"We willen in de toekomst veel nieuwe toepassingen integreren. Denk aan een spaarrekening, ETF-beleggen of misschien zelfs beleggen in aandelen. Een reisverzekering afsluiten kan nu al met een druk op de knop. Dat zijn allemaal toevoegingen waarmee we een groter publiek willen trekken dan alleen de KLM-piloot."
Op de Revolut Card kun je geld in meerdere valuta tegelijk aanhouden. Hoe zit het met cryptocurrencies als de bitcoin?
"Het toevoegen van bitcoin is aangekondigd, maar dat is nu nog niet mogelijk. Het idee is dat je bitcoins op je Revolut-account kan zetten en daarmee kan betalen, maar gezien de enorme prijsschommelingen doet niemand dat. Wel kun je dan makkelijk bitcoin kopen met dollars, euro's of ponden, of versturen naar een vriend. Andere digitale munten kijken we ook naar, maar je hebt er zoveel dat we goed moeten kijken wat we precies aanbieden."
Met Revolut for Business mikken jullie op de zakelijke markt. Wat is het idee daarachter?
"Dat werkt niet met een mobiele app, maar op een desktop. Je logt in, stort daar als bedrijf geld op en kan kun je zoveel mogelijk kaarten aanvragen voor je medewerkers als je wil. Stel dat iemand op reis gaat, dan geef je diegene een kaart van het bedrijf mee met een bepaald budget. Het gedoe met bonnetjes en declaraties hoeft dan niet meer. Je kunt gelijk alle betalingen inzien."
"Voor Revolut for Business betaal je per maand een bedrag, ongeacht het aantal medewerkers. De hoogte van dat bedrag hangt af van hoeveel geld je omwisselt als bedrijf."
En aan de consumentenkant, wat is daar jullie verdienmodel?
"Er zijn drie inkomstenstromen. Als jij met je Revolutkaart afrekent bij een winkel, dan draagt de verkoper een percentage van het bedrag af aan Revolut. Dat gaat om kleine bedragen: op een kop koffie bij de Starbucks verdienen we minder dan een cent."
"Verder hebben we naast het gratis abonnement ook een premiumversie van 7,99 euro per maand. Dan kun je niet voor 200 euro, maar voor 400 euro gratis opnemen bij een pinautomaat. Verder is er geen plafond voor betalingen, krijg je er een reisverzekering bij en een premiumpas. Die pas kan niets extra's, hij ziet er alleen mooier uit. Dan hoor je bij de premiumclub, zo moet je dat zien.
"Als laatste bieden we diensten van derde partijen aan, zoals een reisverzekering. Daar delen we dan de inkomsten mee. In de toekomst willen met zulke samenwerkingen ook bijvoorbeeld een telefoonverzekering of ETF-beleggen aanbieden."
Jullie vallen niet onder het depositogarantiestelsel. Wat gebeurt er als Revolut failliet gaat? Kunnen klanten dan nog bij hun geld?
"Wij hebben een zogenoemde e-money license. Dat betekent inderdaad dat wij niet onder het depositogarantiestelsel vallen, want wij zijn geen bank. In het geval dat Revolut insolvent is, kan iedereen wel aanspraak maken op zijn geld. Het geld van Revolut en het geld van klanten is namelijk gescheiden. Je stort het geld op een Lloyds-rekening op naam van Revolut, maar vanuit daar wordt het direct op een klantengedeelte gezet. Daar kunnen wij niet bij. Wij lenen het geld ook niet uit om ermee te beleggen. Dat mag met de huidige vergunning niet eens."
Zijn er plannen om een banklicentie aan te vragen, ook met het oog op de Brexit?
"Een team is daarvoor op dit moment de mogelijkheden aan het onderzoeken. Misschien dat we een banklicentie aanvragen in het Verenigd Koninkrijk, misschien zowel in het VK als op het Europese vasteland. We zitten nog in de oriënterende fase."
"Het voordeel van een bankvergunning is vooral dat we betrouwbaarder overkomen. Daarnaast zouden we krediet aan kunnen bieden. Nu kunnen klanten alleen geld uitgeven dat ze zelf op de kaart hebben gezet en niet rood staan. Met een banklicentie kan dat wel. Of we dat ook daadwerkelijk gaan doen, dat weet ik niet. Dat is toekomstmuziek."
Nederland heeft Bunq als fintech-pionier. Hoe onderscheiden jullie je?
"We zijn hetzelfde in dat we een app hebben en een betaalkaart, maar daar houdt de vergelijking wel ongeveer op. Wij focussen ons in eerste instantie op de wisselkoers. Daarin zijn we uniek. Denk verder aan alle dingen die er nog aan zitten te komen: een spaarrekening, ETF-beleggen, beleggen in aandelen, een reisverzekering afsluiten, cryptocurrencies. Dat kan allemaal niet bij Bunq."
En wat is het verschil tussen Revolut en Transferwise, dat ook schermt met lage kosten voor buitenlandse overboekingen?
"Het klopt dat beide met wisselkoersen te maken heeft, maar Tranferwise is denk ik meer voor de grote betalingen. Stel je bent een Nederlandse boer in Canada en je wilt in een keer een groot bedrag omzetten van euro's naar dollars, dan kun je prima Transferwise gebruiken voor die eenmalige betaling. Maar als je op vakantie gaat naar bijvoorbeeld Zuid-Afrika, dan is het minder handig. Dan moet je eerst lokaal een bankrekening openen om het bedrag in Zuid-Afrikaanse rand te ontvangen, terwijl je bij Revolut het geld op je pas hebt staan."
Op welke doelgroep mikken jullie in Nederland?
"Jonge mensen die veel reizen. En jong is dan tussen de 25 en 50 jaar, want dat in die leeftijdscategorie zit het merendeel van onze klanten. Om een idee te geven: veel van onze klanten werken bij KLM. Dat zijn stewards en piloten die bijvoorbeeld naar de VS vliegen en dan verplicht een paar dagen rust moeten houden. Ze gebruiken Revolut om een kop koffie te kopen."
"Maar we zien ook dat er veel transacties in Nederland gedaan worden, zo'n 15 procent van het totaal. Dat zijn klanten die Revolut gebruiken voor alledaagse bankzaken."
Hoeveel klanten hebben jullie nu in Nederland?
"Daarvoor doen we geen uitspraken. Internationaal zitten we nu op 780.000 klanten en elke dag komen daar 2.000 tot 3.000 bij. De verwachting is dat we eind dit jaar op 1 miljoen klanten zitten."
Wat zijn je verwachtingen voor Nederland?
"Eind volgend jaar 100.000 klanten, dat lijkt me een mooi doel. Dat is gebaseerd op de groei die we in Engeland hebben laten zien. Daar werd in het eerste jaar 0,5 procent van de bevolking klant. Dat zou in Nederland uitkomen op 85.000 klanten. Dan wil ik iets meer, want ik heb ook iets langer dan een jaar de tijd."
Hoe gaan jullie dat voor elkaar krijgen? Met een grote marketingcampagne?
"Dat zeker niet. In Engeland zijn we vooral gegroeid door mond-tot-mondreclame. Je kunt Revolut gratis proberen om te kijken of het iets voor jou is. Het openen van een rekening duurt twee minuten. Wij geloven in het product. Als dat goed genoeg is, dan gaat iedereen het vanzelf gebruiken."
Wanneer gaat Revolut live in Nederland?
"We hebben nog geen officiële datum. Dat ligt er ook aan hoe snel het gaat met bijvoorbeeld de integratie van iDeal. Maar zeker voor het einde van dit jaar."