- Waar de elektrische auto een paar jaar geleden nog een vrij waardevaste investering leek te zijn, tekent zich nu een ander beeld af.
- Restwaardes van elektrische auto’s dalen veel harder dan verwacht door onder andere snelle technologische ontwikkelingen en onduidelijkheid over de toekomstige belastingdruk.
- Als de occasionwaarde van elektrische auto’s daalt, kan dat voor leasemaatschappijen aanleiding zijn om leaseprijzen van nieuwe auto’s te verhogen.
- Lees ook: Een elektrische auto voor minder dan €20.000 vanaf 2025: het antwoord van Europese autofabrikanten op Tesla en China
ANALYSE – Niet heel lang geleden werd de investering in een elektrische auto nog als behoorlijk waardevast gezien. De restwaarde van een elektrische auto op de occasionmarkt zou naar verwachting hoog blijven. De stijgende vraag naar elektrische auto’s en de lage kosten voor onderhoud en bezit zouden ervoor moeten zorgen dat je na vijf jaar je stekkerbak voor een relatief hoog bedrag kan doorverkopen vergeleken met een brandstofauto.
Maar nu we al even in de overstap naar volledig elektrisch vervoer zitten, tekent een ander beeld zich af. De elektrische auto blijkt toch minder waardevast dan verwacht. Sterker nog, hij verliest sneller aan waarde dan een gelijkwaardige brandstofauto. Wat is er aan de hand?
“Er worden enorme bedragen afgeschreven, soms zelfs 10.000 euro of meer”, stelt Stijn Oosterhoff, woordvoerder van brancheorganisatie BOVAG. Volgens Oosterhoff komt de tegenvallende restwaarde vooral door onzekerheid over de toekomst.
Er is veel onzekerheid over de toekomstige kosten van elektrische auto’s, onder meer op fiscaal vlak. Wat gebeurt er bijvoorbeeld met de wegenbelasting en energiebelasting voor stroomgebruik?
Ook wijst de woordvoerder van Bovag naar de recente prijsverlagingen van nieuwe elektrische auto's, die de restwaarde van het huidige aanbod negatief beïnvloeden.
Verschil prijs nieuwe elektrische auto en occasion
In het onderstaande overzicht tonen we de prijsverschillen tussen de huidige nieuwprijs van een aantal elektrische modellen en de vraagprijs van hetzelfde model op de occasionmarkt. Daarbij is gekeken naar auto's uit 2019 met 100.000 tot 150.000 kilometer op de teller, op basis van data van Autoscout24.
Te zien is onder meer dat een Volkswagen e-Golf die momenteel iets meer dan 35.000 euro kost als nieuwe auto, als occasion uit 2019 een prijs heeft van zo'n 21.000 euro.
Tegenover een Tesla Model 3 met een huidige nieuwprijs van bijna 43.000 euro staat een occasionprijs voor een Model 3 uit 2019 van iets meer dan 36.000 euro.
Een van de gevolgen van deze ontwikkeling kan zijn dat de leaseprijzen voor elektrische auto's in de nabije toekomst gaan stijgen. Een belangrijke factor bij het bepalen van de leaseprijs is namelijk de restwaarde, ofwel het bedrag dat de leasemaatschappij na de leaseperiode nog aan de auto kan verdienen als die wordt verkocht op de tweedehandsmarkt.
Als de verkoopwaarde op de occasionmarkt naar verwachting relatief hoog is, kan de leaseprijs lager worden gehouden. Maar bij een lagere verwachte restwaarde, zullen leasemaatschappijen geneigd zijn de leaseprijzen te verhogen om genoeg te verdienen aan de auto.
Business Insider vroeg bij grootste leasemaatschappij van Nederland, Ayvens, of die dit ook ziet gebeuren (ALD Automotive en Leaseplan zijn samengegaan onder de naam Ayvens). Daarop kregen we geen eenduidig antwoord.
Het bedrijf stelt dat restwaardes sterk afhankelijk zijn van merk en model. Ook hoeven lagere restwaardes volgens de woordvoerder geen invloed te hebben op de leaseprijzen, want er zijn andere oplossingen als de auto terugkomt van de eerste leaseperiode in plaats van simpelweg verkopen.
Wel beaamt Ayvens de onzekerheid in de markt door onder andere onduidelijkheid rondom de ontwikkeling van de wegenbelasting.
Elektrische auto ontwikkelt zich technologisch nog sterk
Het helpt ook niet mee dat de technologie voor elektrische auto’s nog sterk in ontwikkeling is. Dit zorgt ervoor dat een elektrische auto van een paar jaar oud hopeloos verouderd lijkt. Kijk maar eens naar de gemiddelde laadsnelheid en actieradius van bijvoorbeeld een Nissan Leaf van enkele jaren geleden tegen een model van dit jaar.
De technologische ontwikkeling zet de komende jaren naar verwachting door, met fabrikanten die vanaf 2025 op 800-volt structuur overstappen voor snelladen en de siliciumcarbide-transistor die zijn opwachting maakt.
Om het nog maar niet te hebben over de verbeteringen op het gebied van accutechnologie. De energiedichtheid van lithium-ion-batterijen neemt nog steeds toe en de goedkopere LFP-batterij wordt ook steeds beter voor gebruik in elektrische auto’s.
En dan is er nog een mogelijkheid dat we in de nabije toekomst overstappen op solid state-batterijen, of dat de sodiumbatterij gebruikt kan worden in elektrische auto’s.
Al deze ontwikkelingen zorgen niet alleen voor een hogere efficiëntie van de elektrische auto, maar ook voor een grotere actieradius en veel kortere laadtijden. Dat zijn de twee grootste problemen waar elektrische auto's nu mee te kampen hebben, naast de hoge prijs natuurlijk.
Ook het gemiddelde prijsniveau lijkt echter te gaan zakken. Citroën zit al onder de 25.000 euro met de ë-C3, al moet hier nog wel ingeleverd worden op actieradius en uitrustingsniveau. Maar fabrikanten als Tesla en Volkswagen beloven ook met een model van rond dat bedrag te komen over een jaar of twee. En iets daarna zou de prijs zelfs kunnen dalen naar 20.000 euro.
Vraag naar elektrische occasions valt tegen
De technologische ontwikkeling werkt dus niet in het voordeel van oudere elektrische auto's. Daarnaast zorgt een een combinatie van factoren ervoor dat de vraag naar tweedehands elektrische auto’s minder hoog is dan eerder werd ingeschat.
Nu de 'early adopters' allemaal elektrisch rondzoemen, is het de tijd voor de doorsnee burger om ook over te stappen. Maar reguliere autorijders willen niet te veel inleveren op gemak en zijn ook niet bereid om meer te betalen om in het nieuwste speeltje te rijden.
Ook vinden ze het prettig om te weten dat hun investering binnen een paar jaar niet ineens evenveel waard is als de prijs van oud ijzer. De bredere groep potentiële kopers van elektrische auto's wacht daarom af tot prijzen verder dalen, of totdat de elektrische auto technisch gezien nog aantrekkelijker wordt dan hij nu is.
Ook is financiële zekerheid een belangrijk punt. Niemand wil een jaar of twee na aankoop ineens getrakteerd worden op een hoge rekening voor de wegenbelasting. Kortom, het is een woelige markt waar te veel gebeurt om zeker te zijn of je nu een verstandige investering doet met de aankoop van een nieuwe elektrische auto.
De adoptie van de elektrische auto zal de aankomende paar jaar een flinke hobbel moeten nemen. Zelfs als de overheid knopen doorhakt op het gebied van belastingen, is de rap ontwikkelende technologie van elektrische auto's iets wat zorgt voor relatief grote onzekerheid in de markt. Dat heeft hoe dan ook tot gevolg dat de restwaarde van oudere modellen lager zal blijven uitvallen dan men aanvankelijk had verwacht.
De gevolgen daarvan zullen niet alleen de leasemarkt treffen, waar prijzen mogelijk toch kunnen gaan stijgen, maar ze zullen ook op de tweedehandsmarkt gevoeld worden. Het is aannemelijk dat mensen huiverig blijven om een elektrische occasion te kopen, met de angst om binnen enkele jaren met verouderde technologie rond te rijden, waardoor de waarde en bruikbaarheid snel eroderen.
