ANALYSE – De wijze waarop de Amerikaanse centrale bank de financiële markt voorbereid op beleidswijzigingen, doet denken aan de rijstijl van een oud omaatje. Onverwachte bewegingen worden angstvallig vermeden en als er al van baan gewisseld wordt, zal dat ruim van tevoren worden aangegeven.

Dat is een groot verschil met een verleden, waarin de Amerikaanse centrale bank bij wijze van spreken als een ongeleid projectiel door het verkeer schoot.

In de aanloop naar een vergadering van de Federal Reserve tastten financiële markten vroeger volledig in het duister. Regelmatig stonden beleggers op het verkeerde been en daalden de koersen met enkele procenten, omdat de rente veel sneller werd opgeschroefd dan verwacht.

In de periode van en na de financiële crisis in 2008 heeft de Amerikaanse centrale bank zich echter een andere rijstijl aangemeten. Dat was van groot belang voor een herstel van vertrouwen in financiële markten en om beurskoersen in rustiger vaarwater te brengen en houden.

De richtingaanwijzer van de Fed

Onverwachte renteaanpassingen zijn inmiddels een grote zeldzaamheid in de Verenigde Staten. De renteverlaging waarmee de bank tijdens het hoogtepunt van de coronapaniek in maart 2020 probeerde de Amerikaanse economie wat lucht te geven, is een voorbeeld van zo’n uitzondering.

Meestal laten de bestuurders van de Fed ruim op tijd hun voorsorteerplannen doorschemeren, waarbij de zogeheten dot-plot als richtingaanwijzer fungeert. Dit in 2012 geïntroduceerde hulpmiddel, maakt inzichtelijk hoe de rente zich volgens de Fed-bestuurders de komende kwartalen en jaren gaat bewegen.

De financiële wereld wil echter eerder en eerder anticiperen op een mogelijke verandering van koers. Dat bleek wel toen er in het voorjaar van 2013 even paniek ontstond op aandelen-, obligatie- en valutamarkten. Dat gebeurde nadat toenmalig Fed-voorzitter Ben Bernanke zinspeelde op het geleidelijk terugschroeven van het opkoopbeleid van obligaties.

De kans dat de Fed-vergadering van deze week tot een nieuwe paniekgolf leidt, is heel klein. Voorzitter Jerome Powell heeft al laten weten dat de steunmaatregelen verder worden ingeperkt, terwijl hij ook vast een voorschot nam op een renteverhoging in het voorjaar van 2022.

Geen renteverrassing, of toch wel? Let op de Britten

Hoewel de Fed-bijeenkomst waarschijnlijk geen verrassingen oplevert, is er toch een kans dat een rentebeweging de valutawereld in beweging zet. Het gaat dan om de Britse in plaats van de Amerikaanse rente.

Het bestuurscomité va de Bank of England komt op donderdag bijeen. Even leek het erop dat de renteplannen de ijskast in zouden gaan door onzekerheid die ontstond na nieuws over het oplaaien van de omikroncoronavariant van het coronavirus. De ergste vrees is alweer weggeëbd, terwijl de Bank of England rekening houdt met een inflatie van ruim 5 procent komend voorjaar.

Overigens hebben valutamarkten al voorgesorteerd op de renteverhogingen in de Verenigde Staten en Groot-Brittannië. Ten opzichte van de euro is de dollar dit jaar met 9 procent gestegen en het pond met 5 procent.

Zolang centrale bankiers geen onverwachte ruk aan het rentestuur geven, kan de valutawereld in 2022 meer van hetzelfde verwachten.

Joost Derks is valutaspecialist bij iBanFirst. Hij heeft ruim twintig jaar ervaring in de valutawereld.