- De Canadees Colin Mills bevond zich tijdens een rondreis door Centraal- en Zuid-Amerika met zijn camper in Guatemala toen het coronavirus om zich heengreep.
- Na twee maanden afwachten hoe de situatie zich zou ontwikkelen, waagde Mills zich aan de terugreis naar huis door brandhaarden Mexico en de VS.
- 8 dagen, 3 grensovergangen, 5.000 kilometer, 2 lekke banden en talloze politiecontroles verder maakte hij de balans op.
Acht dagen. Meer dan 5.000 kilometer. Drie keer de grens over. Heel wat politiecontroles en twee lekke banden.
Dat is de kortst mogelijke samenvatting van mijn reis terug naar Canada vanuit Guatemala in een camper tijdens het hoogtepunt van de coronapandemie. De rit heeft me zeven belangrijke lessen geleerd over reizen en het leven.
Samen met een vriend ben ik in februari 2019 vertrokken voor een reis naar Centraal- en Zuid-Amerika. We noemden onszelf @vanmigos op Instagram en reisden in een Chevy Getaway Van uit 1988 die we liefkozend Vanessa noemen.
Vanessa was met haar koelkast, gootsteen en twee bedden de ideale partner voor twee vrijgezelle mannen tijdens het avontuur van hun leven.
Gestrand in Guatemala
Na in ruim een jaar tijd tien landen te hebben bezocht en mijn oorspronkelijke “vanmigo” te zijn verloren, waren Vanessa en ik in Guatemala toen de coronapandemie de klok stil zette in de wereld.
Ik was net begonnen aan een vrijwilligersproject bij de Fungi Academy in Guatemala, toen het virus zich snel begon te verspreiden. Ik had het geluk dat ik net was aangekomen op mijn bestemming aan het prachtige Meer van Atitlán, aangezien ik een week daarvoor in mijn eentje aan het rondrijden was in El Salvador.
Guatemala sloot op 11 maart zijn grenzen. De regering stelde een avondklok in vanaf 16 uur ’s middags en beperkte het verkeer tussen verschillende regio’s.
Een repatriëringsvlucht was voor mij geen optie, omdat ik dan mijn campe genaamd Vanessa had moeten achterlaten in Guatemala.
Ik besloot in de schitterende omgeving waar ik zat, rustig af te wachten hoe de situatie zich zou ontwikkelen.
Twee maanden in lockdown
Na twee maanden te hebben afgewacht te midden van prachtige uitzichten, geweldige mensen en voldoende voorzieningen, besloot ik dat het tijd was om de reis naar huis te gaan wagen.
De uitdaging? De twee landen op de route waren Mexico en de Verenigde Staten en die hadden de hoogste besmettingscijfers ter wereld.
Gelukkig hadden mijn Canadese landgenoten Crystal Drinkwalter en Jazmyn Canning, oftewel de @vanwives, dezelfde reis een paar weken eerder afgelegd. Ze vertelden me dat het bij hen soepeltjes was verlopen.
Met de nodige onzekerheid en een brief van de ambassade ging ik samen met mijn nieuwe Deense reisgezel Alex, die ik had ontmoet aan de Fungi Academy, op weg naar Mexico.
Ons was aangeraden de grens bij Tecún Umán over te gaan en niet bij het veel dichterbij gelegen El Carmen. Daar had de lokale bevolking bij de Mexicaanse grens wegversperringen aangelegd, om te voorkomen dat buitenlandse toeristen het land in zouden komen. Er heerste grote angst dat toeristen het coronavirus zouden verspreiden.
Les 1: zorg dat je de lokale taal spreekt
Door miscommunicatie hebben we 24 uur aan de grens tussen Guatemala en Mexico doorgebracht.
De verwarring ontstond toen een lokale politieagent ons vertelde dat de grens bij Tecún Umán gesloten was, toen we daar nog maar paar minuten van verwijderd waren. Hij raadde ons aan El Carmen te proberen, wat ons op de ambassade juist sterk was afgeraden.
Na de nodige discussie besloten we het advies van de politieman op te volgen en ons geluk te beproeven bij El Carmen, maar dat was een grote fout.
Niet alleen mensen hebben een visum nodig, ook voertuigen moeten een vergunning hebben om in het buitenland te mogen rijden. In ons geval moesten we de voertuigvergunning voor Guatemala inleveren en een Mexicaanse vergunning voor de camper te krijgen.
Alles leek prima in orde toen ik de Guatemalteekse vergunning voor de camper had ingeleverd en richting de paspoortcontrole ging.
Het Guatemalteekse douanepersoneel drong er toen op aan dat we eerst met hun Mexicaanse collega’s zouden praten, voordat ze onze paspoorten stempelden, want dan zouden we niet meer terug kunnen naar Guatemala.
De Mexicaanse grenswachten hadden er geen probleem mee om ons toe te laten, maar zeiden dat het niet veilig was voor twee witte mannen om deze grens over te gaan.
Ik realiseerde me dat ik totaal verloren zou zijn geweest zonder Alex, die vloeiend Spaans sprak.
Uiteindelijk konden we Mexico niet inrijden, maar omdat we de voertuigvergunning voor Guatemala al hadden ingeleverd, konden we ook niet terug naar Guatemala. Zodoende strandden we tijdens een enorme stortbui in niemandsland. Gelukkig is camper Vanessa ook een huis.
Les 2: wees voorzichtig met adviezen en informatie als die niet uit een betrouwbare bron komen
Het vergunningenkantoor in Guatemala zei dat we niet zomaar een nieuwe voertuigvergunning konden krijgen om terug te rijden naar de grensovergang Tecún Umán. We besloten de gok toch te wagen en met een “illegaal” voertuig door Guatemala te rijden.
We dachten meer kans te hebben om de situatie uit te leggen aan agenten, als we aangehouden zouden worden, dan wanneer we moesten wachten op het vergunningenkantoor. We bereikten zonder problemen de andere grensovergang en nadat Alex de blaren op zijn tong had gepraat, mochten we eindelijk Guatemala uit.
Terugkijkend hadden we een hoop tijd kunnen besparen door niet te luisteren naar het advies van de politieagent. Ook had het inleveren van de campervergunning voor Guatemala zonder het land te verlaten een hoop verwarring en vertraging opgeleverd.
Les 3: zorg dat je documenten op orde zijn
Mexico inkomen zou lang zo moeilijk niet zijn, toch? Fout gedacht!
De grenswachten wezen erop dat mijn nummerplaten in januari 2019 waren verlopen. Dat wist ik al op het moment dat ik Canada verliet, maar het was in de tien landen die ik sindsdien had bezocht, nooit een obstakel geweest voor het krijgen van een voertuigvergunning, ook niet in Mexico zelf een jaar eerder. Dus waarom was het nu ineens een probleem?
In opperste verwarring smeekte ik de agenten om de camper niet in beslag te nemen. Maar nu de weg terug naar Guatemala afgesloten was, konden we maar een kant op.
Na verdere onderhandelingen door mijn Spaanssprekende reisgenoot mocht camper Vanessa eindelijk het land in, op voorwaarde dat we het grensstadje niet zouden verlaten. Na twee dagen van moeizame onderhandelingen kreeg ik eindelijk een vergunning.
Dagen later hoorde ik van een andere camperreiziger dat hij dezelfde problemen had gehad bij de grens. Maar in plaats van zich te storten op het papierwerk, had hij simpelweg de datumsticker van de kentekenplaat vervalst. De Mexicaanse grensautoriteiten hadden niet eens met hun ogen geknipperd.
Les 4: zorg voor een betrouwbare reserveband
Mijn reisgenoot Alex vloog vanuit Mexico terug naar Europa en ik moest een flinke tocht door Mexico maken. Met vele prachtige uitzichten en de nodige bekende plekken leek mijn reis richting de VS soepel te verlopen. Tot de laatste dag in Mexico.
Die begon al met de nodige tegenslag, want ik werd ’s ochtends twee keer aangehouden door politieagenten die geld wilden omdat ik de snelheidslimiet zou hebben overtreden. Later op de dag miste ik een afslag en klapte de achterband van camper Vanessa bij een hobbel op de weg.
Voor het noorden van Mexico gold en geldt voor buitenlanders het advies om alle onnodige reizen te vermijden. En daar stond ik dan als toerist alleen in ’the middle of nowhere’, terwijl mijn mobieltje geen bereik had en ik weinig eten en drinken had. Dit was precies de situatie waar ouders zich zorgen over maken bij een dergelijke trip en ook precies de reden dat ik ze niet had verteld dat ik was vertrokken van mijn veilige plek in Guatemala.
Hoewel een aantal auto’s passeerden terwijl ik mijn band aan het verwisselen was, stopte er niemand. Met een matige reserveband en twee kilo’s lichter van het zweten, vervolgde ik mijn reis in de hoop het volgende stadje te bereiken. Niet geheel onverwacht bleek dat ijdele hoop.
Les 5: vertrouw op je medemens
Gelukkig was ik op een hoofdweg vlakbij de bewoonde wereld toen mijn reserveband het ook begaf. Binnen enkele minuten stopten twee mannen in een pick up-truck en kon ik ze met behulp van Google Translate in gebroken Spaans uitleggen wat er aan de hand was.
De chauffeur heette Gilberto, een oudere man met een cowboyhoed. Hij besteedde twee uur van zijn dag om me door de stad te rijden en een nieuwe band te regelen.
Tijdens mijn reis vroegen mensen vaak: “Ben je niet bang beroofd te worden (of erger) als je door Centraal-Amerika aan het rijden bent?” En daar was ik dan gestrand in wat als een van de gevaarlijkste streken van Mexico wordt beschouwd. Maar ik stuitte alleen maar op nieuwsgierige mensen die graag wilden helpen en heel gastvrij waren.
Als je grote steden vermijdt en je buiten de platgetreden toeristische paden beweegt, zul je snel een universele waarheid vinden: we zijn gemaakt om elkaar te helpen, niet om elkaar kwaad te doen.
Na een lange dag vol opwinding kon ik eindelijk de grens met de Verenigde Staten oversteken. ‘Motel 6’ voelde als het paradijs.
Les 6: stel doelen, maar maak geen plannen
Een van de belangrijkste lessen die ik heb geleerd tijdens de coronacrisis, is dat je meegesleept wordt door gebeurtenissen terwijl je plannen maakt.
De laatste twee maanden van mijn rondreis waren de enige periode waar ik een schema voor had gemaakt. Afspraken met vrienden, een muziekfestival: ik zou mijn grote reis knallend afronden.
Maar Covid-19 maakte alles anders.
Toen ik de teleurstelling over alles wat ik misliep van me af kon zetten, ontdekte ik de waarde van de dingen die ik meemaakte en de mensen die ik heb leren kennen.
Les 7: tel je zegeningen
In de Verenigde Staten hoorde ik overal weer Engels om me heen en zag ik voortdurend advertenties voor antidepressiva. Dat leidde tot een nieuw soort cultuurshock. Gelukkig verliepen de daaropvolgende dagen op weg naar huis zonder problemen.
Na drie dagen reizen door de VS kwam ik terug in Canada en verraste ik mijn ouders (op veilige afstand) bij hun voordeur.
Hoewel het een lange en soms ook zware reis was, realiseerde ik me hoeveel geluk ik heb gehad dat het niet veel slechter is afgelopen. De laatste en belangrijkste les die ik heb geleerd: tel je zegeningen.
Auteur: Colin Mills schrijft regelmatig voor Insider