- Autofabrikanten reageren massaal op de oorlog in Oekraïne: veel bedrijven stoppen met de productie in Rusland en leveren geen nieuwe auto’s meer.
- Toch doen niet alle fabrikanten mee. Stellantis, Renault en Tesla houden zich stil of geven aan geen actie te ondernemen.
- Topman Elon Musk van Tesla staat onder toenemende druk van zijn Twittervolgers om Tesla’s in Rusland onbruikbaar te maken.
- Lees ook: Scheepsbouwer Damen stopt met levering van schepen aan Rusland – Heineken staakt bierexport
Niet alleen regeringen leggen sancties op tegen Rusland, ook het bedrijfsleven reageert: van energiereuzen Shell en BP tot Apple en IKEA.
Ook de auto-industrie past zijn relatie met Rusland aan. Veel autofabrikanten zijn actief in het land van Poetin en spreken daarom met acties in plaats van woorden.
Neem bijvoorbeeld Volkswagen Groep. Het Duitse concern laat weten dat het alle bedrijvigheid in Rusland stillegt. Dat betekent dat de twee fabrieken in Kaluga en Nizhny Novgorod tot nader order stoppen met de productie. De verkoop wordt opgeschort en ook gaan er geen auto’s meer richting het land.
Zusterbedrijf Porsche volgt dezelfde lijn, want ook het sportwagenmerk stopt de verkoop van de luxe sportwagens op 26 locaties in Rusland. Rijke Russen kunnen evenmin terecht bij Bentley of Audi om hun fortuin uit te geven, want ook die autofabrikanten verkopen geen enkel voertuig meer in het land. Ook leggen alle bovengenoemde merken de export naar het land stil.
Het stilleggen van de productie in de twee Russische fabrieken van Volkswagen heeft overigens beperkte impact op zowel het bedrijf als de werknemers. Rusland was afgelopen jaar goed voor 2,4 procent van de wereldwijde verkoop. Daarnaast laat het concern weten dat het de werknemers van de Russische fabrieken tijdelijk zal compenseren.
Impact op leveringsketens binnen Europa
BMW zit er iets anders in dan zijn Duitse branchegenoten. Het bedrijf moest noodgedwongen meerdere Europese en Engelse fabrieken tijdelijk sluiten, omdat de oorlog in Oekraïne de aanvoer van belangrijke componenten verstoorde.
Dat wil niet zeggen dat BMW geen actie neemt ten aanzien van Rusland, want het stopt net als de andere merken de productie in het land en exporteert ook geen voertuigen meer naar Rusland.
Mercedes-Benz legt de export naar en verkoop in Rusland eveneens stil en laat weten dat dit impact zal hebben op de Europese bedrijvigheid. Zo verwacht het bedrijf enkele productielocaties tijdelijk stil te moeten leggen, omdat er verstoringen zullen komen in de aanlevering van onderdelen. Het concern werkt wel met leveranciers om oplossingen voor de situatie te vinden.
Daimler Truck, de onlangs verzelfstandigde truckdivisie van van Mercedes-Benz, zegt ook alle productie in Rusland stil te leggen en te stoppen met het leveren van vrachtwagens en onderdelen. Ook stopt Daimler Truck de samenwerking met het Russische Kamaz.
Laatstgenoemde stap kan het Russische leger raken, want Russische militairen maken gebruik van de vrachtwagens en bussen van Kamaz. Daimler Truck dekt zichzelf nog wel in door te zeggen dat het alleen onderdelen voor civiele doeleindes aan Kamaz leverde.
Toyota, Hyundai en Ford breken ook met Rusland
Ook autofabrikanten van buiten Duitsland grijpen in. Toyota legt alle activiteiten in en de export naar Rusland stil, evenals Mazda, Honda, Ford, General Motors, Nissan, Jaguar Land Rover en Volvo.
Hyundai Motor (het moederbedrijf van Hyundai, Kia en Genesis) legt de productie ook stil in Rusland, maar geeft aan dit te doen als gevolg van een tekort aan onderdelen, niet vanwege de oorlog. Wanneer en of de fabriek in Sint Petersburg weer opengaat, is nog onduidelijk.
Renault zit in een lastig parket
Opvallend is Renault. Bij de Franse autobouwer bleef tot nu toe nog angstvallig stil. En dat heeft een goede reden. Het bedrijf heeft namelijk een lopende deal met Rostec, een door de Russische staat beheerde leverancier van onder andere defensiematerieel. Samen beheren de twee het Russische AvtoVAZ, waarin Renault een meerderheidsbelang heeft.
AvtoVAZ is de grootste autofabrikant van Rusland en maakt onder andere de iconische Lada. Het concern verkoopt op jaarbasis ongeveer 400.000 auto's.
AvtoVaz bracht afgelopen jaar bijna 3 miljard euro aan omzet bij Renault binnen, wat een operationele winst van 247 miljoen euro opleverde, blijkt uit de jaarcijfers over 2021.
Een terugtrekking uit de samenwerking zou financieel pijnlijk zijn voor de Franse autobouwer. Daarnaast helpt het niet mee dat de topman van Rostec, Sergey Chemezov, nauwe banden schijnt te hebben met de Russische president Poetin. Het is dus niet heel vreemd dat Renault niet veel loslaat over de situatie. Het laat overigens wel weten zich aan de aan Rusland opgelegde sancties te houden.
Stellantis, het moederbedrijf onder meer Peugeot, maar ook van Fiat, Opel, Jeep en Chrysler, laat ook weinig los over wat voor acties het mogelijk gaat ondernemen. Veel hoeven we niet van het bedrijf te verwachten, want Carlos Tavares, CEO van Stellantis, liet tegenover CNN weten dat hij niet van plan is om fabrieken van zijn merken te sluiten in Rusland. Hij zegt dat dit de verkeerde mensen raakt. "We moeten het regime niet gelijk stellen aan de mensen", aldus de topman. Het bedrijf houdt zich wel aan de overkoepelende sancties tegen Rusland.
Ook laat Stellantis weten dat het 1 miljoen euro beschikbaar stelt om Oekraïense vluchtelingen te helpen. Porsche doet dit ook. Ford maakte 100.000 dollar over naar het Global Giving Ukraine Relief Fund.
Tesla: oorverdovend stil
Niet alleen Franse autobouwers reageren anders dan het overgrote deel van 's werelds autofabrikanten, ook Tesla is opvallend stil. Tesla heeft geen fabrieken in Rusland, maar levert er wel auto's en diverse diensten.
Elon Musk, de normaliter erg uitgesproken CEO van Tesla, houdt zich op de vlakte. Musk liet eerder wel weten dat vluchtende Oekraïeners gratis gebruik mochten maken van de Superchargers in en om het land. En ruimtevaartbedrijf SpaceX van Musk levert via de satellietdienst Starlink toegang tot het internet voor Oekraïners.
Het gebrek aan actie vanuit Tesla zorgt er wel voor dat Twittervolgers van Musk oproepen doen om Tesla's onbruikbaar te maken in Rusland. Vooralsnog heeft Musk daar niet op gereageerd.