• Voor het eerst sinds de Tweede Kamerverkiezingen in 2023 komt de PVV niet meer als grootste partij van Nederland uit de bus in een opiniepeiling.
  • In de laatste zetelpeiling van Maurice de Hond krijgt de partij van Geert Wilders één zetel minder dan het linkse blok GroenLinks-PvdA.
  • Al zijn de verschillen statistisch verwaarloosbaar, de trend is duidelijk: de PVV verliest al gestaag terrein de in de peilingen.
  • Lees ook: Kleine meerderheid Tweede Kamer stemt tegen Europees plan voor investeringen in defensie

De PVV wordt voor het eerst sinds de verkiezingen in 2023 niet meer gepeild als de grootste partij van Nederland. De lijstcombinatie GroenLinks-PvdA behaalt één zetel meer.

Dat blijkt uit de meest recente zetelpeiling van Maurice de Hond, die zondagavond werd gepubliceerd. Medio april stond de PVV bij De Hond nog op een gedeelde eerste plaats met GroenLinks-PvdA. In de nieuwste zetelpeiling daalt de PVV één zetel, naar 28 zetels. GroenLinks-PvdA krijgt er 29.

Voor de PVV zou dit een verlies betekenen van negen Kamerzetels. De partij telt momenteel 37 zetels in de Tweede Kamer. GroenLinks-PvdA zou er ten opzichte van de 25 zetels in de Tweede Kamer vier zetels bij krijgen.

In de laatste peiling van I&O werd de partij van Wilders nog wel één zetel groter gepeild dan GL-PvdA. Die peiling is daarentegen alweer twee weken oud. Ook is de PVV nog de grootste in de meest recente zetelpeiling van EenVandaag, maar die peiling dateert alweer van eind maart.

PVV zakt in peilingen

Wel zijn de verschillen tussen de grootste twee partijen - PVV en GroenLinks-PvdA - zo klein dat ze statistisch niet significant zijn. Desalniettemin geeft het een trend aan. De PVV daalt al langer in alle zetelpeilingen. Begin 2024 peilde de rechts-populistische partij van Geert Wilders nog rond de 50 zetels, maar ongeveer een jaar geleden werd geleidelijk aan de daling ingezet.

Kiezers blijken ontevreden te zijn over de prestaties van het kabinet-Schoof, bijvoorbeeld op het gebied van migratie en defensie. Het feit dat Wilders zijn liefde voor Donald Trump en zijn milde houding tegenover Rusland door de jaren heen nooit onder stoelen of tafels schoof, lijkt hem daarbij ook parten te spelen. Trump wist bijvoorbeeld veel Europeanen te laten schrikken door met importheffingen te dreigen.

Wind mee voor middenpartijen

De traditionele middenpartijen hebben juist de wind mee in de peilingen. Niet alleen GroenLinks-PvdA stijgt in de peilingen, ook de VVD doet het goed. Behaalde de partij in 2023 nog 24 zetels, de meeste peilingbureaus geven de liberalen inmiddels een paar zetels winst. Bij De Hond komt de VVD als derde uit de bus met 26 zetels.

Het CDA lijkt onder leiding van Henri Bontebal zelfs bezig aan een spraakmakende comeback. Haalde de partij in 2023 met vijf zetels zijn slechtste resultaat ooit, inmiddels peilt de partij weer richting de 20 zetels. Bij De Hond krijgt Bontebal 19 zetels, een plus van veertien.

Dat heeft het CDA ook te danken aan de implosie van coalitiepartij NSC. Deze partij van oud-CDA'er Pieter Omtzigt houdt nog maar één van de twintig zetels over die de partij in 2023 wist te behalen. Eerder deze maand maakte Omtzigt bekend uit de politiek te stappen, omdat het hem niet zou lukken om van zijn burn-out te herstellen. In de nieuwste peiling van De Hond daalt de partij van twee zetels naar één.

Naast de PVV en NSC daalt ook BBB in de peilingen. De boerenpartij houdt bij De Hond nog drie van de zeven zetels over.

Voor Wilders zal de laatste peiling van De Hond pijnlijk zijn, omdat hij de afgelopen periode veelvuldig riep de grootste partij van Nederland te zijn. Feitelijk klopt dat nog steeds, gezien de verhoudingen in de huidige Tweede Kamer - maar dus níet meer in alle peilingen.

LEES OOK: Ook Nederlanders boeken minder reizen naar VS