Drie dagen na de zware aardbeving en de allesverwoestende tsunami dreigt een
meltdown bij de centrale Fukushima 1. Japan vreest een nucleaire ramp,
enkele honderden kilometers van de miljoenenstad Tokio.

De problemen zijn het grootst in reactor 2 van de centrale. De koeling daar is
defect sinds de aardbeving en de tsunami van vrijdag. Daardoor kunnen de
splijtstofstaven smelten. Zo’n meltdown kan leiden tot een explosie, waarbij
misschien radioactief materiaal vrijkomt.

Splijtstofstaven mogelijk gesmolten
Volgens exploitant Tepco zijn de splijtstofstaven maandag mogelijk al
gedeeltelijk gesmolten. Een Japanse regeringswoordvoerder noemde de
radioactiviteit rond de centrale verhoogd maar nog acceptabel voor mensen.

Omdat de gewone koeling van de kerncentrale defect is, pompt Japan als
noodoplossing zeewater in de reactoren. Toch hebben de splijtstofstaven in
reactor 2 maandag tot twee keer toe droog gestaan. Eerst kwam een generator
zonder brandstof te zitten. Toen dat euvel was opgelost, werd opnieuw
begonnen met het koelen. Aan het eind van de dag werd een luchtdrukregelaar
per ongeluk uitgezet, wat de zeewaterstroom blokkeerde.

,,We zijn niet optimistisch, maar ik denk dat we water in de reactor kunnen
injecteren zodra we de klep weer kunnen openen en de luchtdruk kunnen
verlagen’’, zei een woordvoerder van Tepco.

Reactorvaten
Eerder op de dag was er ook al een explosie bij de centrale, ditmaal bij
reactor 3. Elf mensen raakten gewond, van wie een ernstig. Een muur van het
gebouw is ingestort. Zaterdag werd reactor 1 getroffen door een explosie.
Volgens Tepco en VN-atoomwaakhond IAEA zijn de reactorvaten echter niet
beschadigd. Japan heeft de IAEA gevraagd een team deskundigen te sturen om
de nucleaire problemen aan te pakken.

De Japanse nucleaire crisis heeft ook gevolgen voor de discussie over
kernenergie in Europa. Duitsland had vorig jaar besloten de kerncentrales in
het land langer open te houden, maar is daar nu gedeeltelijk op
teruggekomen.

Bondskanselier Angela Merkel heeft het besluit voor drie maanden opgeschort.
Ze laat de veiligheid van de kernreactoren in het land onderzoeken.
Zwitserland heeft besloten de vergunningsprocedure voor de bouw van drie
nieuwe kerncentrales stil te leggen. Het Alpenland wil eerst uitzoeken of de
veiligheidsmaatregelen problemen zoals in Japan kunnen voorkomen.

Eurocommissaris Günther Oettinger heeft de energieministers van de 27
EU-lidstaten uitgenodigd om dinsdag in Brussel te overleggen over de
situatie in Japan. Hij wil nagaan welke gevolgen de nucleaire problemen daar
hebben voor de EU. Het is niet bekend of minister Maxime Verhagen bij het
overleg aanwezig is.

Het officiële dodental door de aardbeving en de tsunami staat volgens Japanse
media op 1886, maar dat loopt waarschijnlijk op tot boven de tienduizend.
Aan de kust van het schiereiland Ojika zijn ongeveer tweeduizend lichamen
gevonden, meldden de autoriteiten in de prefectuur Miyagi maandag. Nog
duizenden Japanners worden vermist.

Dit artikel is oorspronkelijk verschenen op z24.nl