- Prinsjesdag is dit jaar opnieuw aangepast vanwege corona. Onder meer de rijtoer van de koning is geschrapt.
- Ingrijpende politieke plannen blijven waarschijnlijk uit vanwege de demissionaire status van het kabinet en de vastgelopen formatie.
- Wel is al uitgelekt dat volgend jaar zeker 6 tot 7 miljard euro extra wordt uitgegeven voor de klimaataanpak.
Politiek Den Haag maakt zich op voor een opnieuw vanwege corona versoberde Prinsjesdag. Na de troonrede van koning Willem-Alexander zullen de fractieleiders een eerste korte reactie geven op de plannen voor 2022 van het kabinet, dat inmiddels negen maanden demissionair is.
Rond 15.00 uur biedt minister Wopke Hoekstra van Financiën de nieuwe miljoenennota en de rijksbegroting aan de Tweede Kamer aan, in het bekende koffertje. Tweede Kamervoorzitter Vera Bergkamp neemt dat in ontvangst, waarna om 15.15 uur de stukken officieel worden vrijgegeven.
Vanwege de moeizame formatie en daardoor langdurige demissionaire status van het kabinet, dat normaliter alleen lopende zaken afhandelt, worden geen grote, politiek gevoelige plannen verwacht.
Het kabinet bood in januari zijn ontslag aan vanwege de toeslagenaffaire, maar het was anders in maart toch demissionair geworden omdat er Tweede Kamerverkiezingen waren.
Omdat de vorming van een nieuw kabinet zo lang duurt, worden nogal wat zaken op de lange baan geschoven. Dat leidt tot steeds meer frustratie in de Tweede Kamer, die erop wijst dat het parlement niet demissionair is.
Meer geld voor klimaataanpak
Een deel van de plannen is al uitgelekt, onder meer voor de klimaataanpak. Zo zal volgend jaar zeker 6 tot 7 miljard euro extra worden uitgegeven om de uitstoot van CO2 te verminderen. Het gaat onder meer om subsidies om duurzame energieproductie voor bedrijven te stimuleren, evenals de aanschaf van elektrische auto's.
Ook komt er eenmalig 1 miljard euro vrij om sneller woningen te kunnen bouwen. Hiermee zouden gemeenten hindernissen kunnen aanpakken die woningbouw in de weg staan. Alle partijen in de Kamer willen dat er snel iets wordt gedaan aan de woningnood.
Daarnaast komt er ongeveer een half miljard euro structureel bij voor de bestrijding van de zware en ondermijnende criminaliteit. Er wordt ook meer geld gestoken in de beveiliging van mensen. Dat staat hoog op de politieke agenda na de aanslagen op advocaat Derk Wiersum en misdaadverslaggever Peter R. de Vries.
Verder is al duidelijk dat er extra geld gaat naar koopkrachtreparaties, zoals elk jaar, om ervoor te zorgen dat de laagste inkomens er niet op achteruitgaan. Dit jaar gaat het om 220 miljoen euro. Ook is uitgelekt dat Defensie er structureel 100 miljoen euro extra bij krijgt, dat bestemd zou zijn voor de aankoop van munitie en voor veteranen.
Aangepaste Prinsjesdag vanwege corona
Ook dit jaar wordt Prinsjesdag vanwege de coronaregels geen uitbundige dag, zoals eerdere jaren wel het geval was.
De gebruikelijke rijtoer van de koning door Den Haag gaat weer niet door en het koninklijk gezelschap gaat met de auto naar de Grote Kerk. Daar zal de koning de troonrede uitspreken. Daarin staan de belangrijkste plannen van het nu demissionaire kabinet voor het komende jaar.
De gemeente heeft mensen opgeroepen niet naar Den Haag te komen.
Ook is dit jaar weer minder militair ceremonieel bij de kerk en gaat de afsluitende balkonscène bij Paleis Noordeinde niet door. De ceremonie is op televisie te volgen.
Niet in de Ridderzaal
Prinsjesdag is op de derde dinsdag in september. Formeel is het de Verenigde Vergadering van de Staten-Generaal. Dat betekent dat volgens de grondwet alle 225 leden van de Eerste en de Tweede Kamer erbij aanwezig moeten kunnen zijn. Dat gebeurde al meer dan honderd jaar in de Ridderzaal.
Maar omdat vanwege corona meer ruimte nodig is, wordt uitgeweken naar de Grote of Sint-Jacobskerk. Die is groter en er is voldoende ruimte om 1,5 meter van elkaar te blijven.
Of alle Kamerleden zullen komen, is nog niet duidelijk. Wel is zeker dat gasten niet mogen komen en dat namens het kabinet alleen de ministers komen. Tweede Kamerlid Caroline van der Plas van de BoerBurgerBeweging (BBB) heeft al eerder gezegd Prinsjesdag niet bij te wonen uit protest tegen het demissionaire kabinet. Ze hekelde dat de pers eerder plannen krijgt te zien dan de Tweede Kamer.
Programma van Prinsjesdag 2021
Het programma van Prinsjesdag ziet er volgens de Rijksvoorlichtingsdienst dinsdag ongeveer zo uit:
- Om 12.00 uur vertrekken de Kamerleden vanaf de tijdelijke locaties van de Eerste Kamer en de Tweede Kamer naar de Grote Kerk.
- Om 12.45 uur zullen ze daar dan plaatsnemen.
- Om 13.15 uur, zo is de bedoeling, vertrekt de koning met het koninklijk gezelschap per auto vanaf zijn werkpaleis Paleis Noordeinde naar de kerk.
- Daar zullen ze rond 13.20 uur aankomen en aansluitend zal de koning de troonrede uitspreken.
- Om 13.45 uur keren de Kamerleden terug naar hun eigen gebouwen.
- Om 15.00 uur gaat de minister van Financiën, Wopke Hoekstra, met het traditionele koffertje naar de Tweede Kamer om de miljoenennota aan te bieden.
Twee groepen hebben aan de gemeente Den Haag doorgegeven dat ze daar willen gaan demonstreren. Op het Plein, naast het Binnenhof, staat een protest gepland voor meer vrouwen en meer diversiteit in de politiek. Bij het tijdelijke onderkomen van de Tweede Kamer willen vertegenwoordigers van jongerenclubs demonstreren tegen het leenstelsel.