- Premier Mark Rutte en coronaminister Hugo de Jonge hebben tijdens hun eerste persconferentie sinds juni gewaarschuwd voor verdere verspreiding van het coronavirus.
- De coronamaatregelen voor de horeca worden aangescherpt, aan introductieweken voor studenten worden forse beperkingen opgelegd en er komt een teststraat op Schiphol.
- Het afgelopen etmaal is het hoogste aantal nieuwe coronabesmettingen vastgesteld sinds eind april. Het RIVM kreeg 601 nieuwe meldingen binnen.
- De populaire gebarentolk Irma Sluis was er tot teleurstelling van velen niet bij tijdens de persconferentie. Zij is nog op vakantie.
“Het virus is bezig aan een gevaarlijk opmars”, waarschuwde minister-president Rutte donderdagavond tijdens de eerste coronapersconferentie sinds 24 juni. “Een tweede lockdown willen we niet en die hoeft er ook niet te komen. Maar dat gaat niet vanzelf. Wat ons zorgen baart is dat steeds meer mensen zich niet aan de basisregels houden en dat zien we terug in de besmettingscijfers”.
De premier kondigde twee nieuwe landelijke maatregelen aan. Allereerst worden versoepelingen voor de horeca deels teruggedraaid, want “het moet strakker”.
Gasten moeten reserveren en hun naam en contactgegevens achterlaten zodat bron- en contactonderzoek bij eventuele besmettingen makkelijker wordt. De registratie is niet verplicht, maar vrijwillig. Ook benadrukte Rutte dat bezoekers van cafés en restaurants zowel binnen als buiten op hun plek moeten blijven zitten.
Verder moeten horecagelegenheden en musea, pretparken en andere recreatieve instellingen twee weken dicht als daar meerdere besmettingen worden geconstateerd. Dat kon al lokaal geregeld worden, maar het moet nu gebeuren en is niet alleen maar een optie voor lokale bestuurders.
Ten tweede moeten de introductieweken voor nieuwe studenten aan universiteiten en hogescholen zoveel mogelijk online plaatsvinden en informatief van aard zijn, zei Rutte, bijvoorbeeld over de invulling van het eerste collegejaar.
Fysieke activiteiten mogen alleen in kleine groepen, waarbij 1,5 meter afstand gehouden moet worden. Studentenverenigingen mogen ook geen ontgroeningen organiseren, alcohol is sowieso taboe en activiteiten mogen tot maximaal 22 uur duren.
Teststraat op Schiphol
Minister Hugo de Jonge van Volksgezondheid kondigde aan dat er een teststraat komt op Schiphol: "Bij gates waar reizigers terugkomen uit landen die op oranje staan, willen we testen, om zeker te weten dat ze corona niet hebben meegenomen in de koffer".
Het kabinet hoopt dat de teststraat op Schiphol eind volgende week is ingericht en later volgen andere luchthavens. Er geldt behalve bij een reële verdenking van een besmetting geen verplichting om je te laten testen.
De GGD gaat wel telefonisch controleren of reizigers die terugkomen uit landen met een oranje reisadvies twee weken in quarantaine gaan, zoals het dringende advies luidt.
De Jonge benadrukt dat het ieders eigen verantwoordelijkheid is om het advies op te volgen, maar ziet er geen heil in dat "met de arm der wet" af te dwingen. Wel denkt hij dat een extra telefoontje van de GGD weigeraars alsnog op andere gedachten kan brengen. "Dat helpt, daar ben ik van overtuigd."
Specifieke waarschuwing voor jongeren
De premier richtte zich kort na het begin van de persconferentie ook specifiek tot jongeren in het algemeen, die verantwoordelijk zijn voor een groot deel van de nieuwe besmettingen: "Als te veel van jullie de regels aan de laars lappen zitten we binnenkort allemaal weer binnen en ben je een gevaar voor je ouders, je grootouders en iedereen die kwetsbaar is [...] Je bent niet alleen verantwoordelijk voor jezelf, maar ook voor anderen."
Volgens Rutte is het behalve de nieuwe landelijke maatregelen vooral ook van belang dat er gerichte lokale en regionale maatregelen worden genomen om verdere verspreiding van het virus te voorkomen. Zoals het experimenteren met mondkapjes op drukke plekken, het afsluiten van parkeerplaatsen en eenrichtingsverkeer in winkelstraten.
Burgemeesters mogen fans bij voetbal verbieden
Burgemeesters en voorzitters van veiligheidsregio's mogen de aanwezigheid van supporters bij duels in het prof- en amateurvoetbal beperken of verbieden, kondigde Rutte ook aan.
"Als de cijfers er aanleiding toe geven dan kunnen die maatregelen ook worden opgeschaald naar een landelijk niveau en voor heel Nederland gaan gelden", waarschuwde Rutte, die zich duidelijk had geërgerd aan supporters van Feyenoord die dinsdag een openbare training van hun favoriete club bijwoonden.
"Zij zongen hartstochtelijk en dat is tegen de regels", zei Rutte. "Ik kan me voorstellen dat de burgemeester van Rotterdam dan op een gegeven moment besluit het aantal fans drastisch te beperken of de aanwezigheid van supporters helemaal te verbieden."
Rutte ziet mogelijk gedragseffect van mondkapjes
In drukke delen van Amsterdam en Rotterdam zijn sinds woensdag mondkapjes verplicht. Rutte kondigde aan te gaan kijken of daar lessen uit getrokken kunnen worden.
Lees meer: Geen mondkapje op drukke plekken in Amsterdam? De boete is €95
De premier gelooft nog steeds niet dat mondkapjes een belangrijke rol spelen om overdracht van het virus te voorkomen, maar ziet wel een mogelijk gedragseffect.
"De mondkapjes doen waarschijnlijk weinig om de overdacht van het virus te voorkomen. De anderhalve meter is absoluut superieur aan het nauwelijks bijdragende mondkapje, maar het kapje kan wel een gedragsverandering teweeg brengen."
Uitslag coronatest binnenkort online te zien
Mensen die een coronatest hebben laten doen, kunnen vanaf volgende week online zien of ze het virus onder de leden hebben. Vanaf volgende week woensdag, 12 augustus, komt er een portal waar mensen op kunnen inloggen, zei minister Hugo de Jonge.
Het onlineplatform moet helpen om de tijd tussen de besmetting en het bron- en contactonderzoek zo kort mogelijk te maken. Dan kan de verspreiding van het coronavirus beperkt worden, is de gedachte.
Gebarentolk Irma Sluis afwezig
Irma Sluis, die als tolk gebarentaal razend populair werd bij de eerste reeks coronapersconferenties, was er donderdag niet bij. Een woordvoerder had eerder al laten weten dat ze deze keer niet beschikbaar was om de mededelingen van het kabinet 'zichtbaar' te maken voor doven en slechthorenden.
Zij werd tot teleurstelling van veel mensen op sociale media vervangen door twee andere gebarentolken, onder wie Corline Koolhof die tijdens de laatste persconferentie ook al een deel van het tolken voor haar rekening had genomen.
Hoogste aantal nieuwe besmettingen sinds eind april
Het coronavirus verspreidt zich steeds verder, werd eerder op donderdag duidelijk. In de afgelopen 24 uur heeft het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM) 601 meldingen van nieuwe besmettingen gekregen. Dat is het hoogste aantal sinds 26 april.
Op woensdag meldde het coronadashboard van de Rijksoverheid 426 nieuwe coronagevallen. In de afgelopen zeven dagen zijn iets meer dan 3.000 nieuwe besmettingen gemeld.
Amsterdam-Amstelland vestigde een nieuw record. Tussen woensdagochtend en donderdagochtend kwamen daar 160 nieuwe besmettingen aan het licht. Tussen maandag- en dinsdagochtend waren in en rond de hoofdstad 149 nieuwe gevallen gemeld.
De regio Rotterdam-Rijnmond, een andere grote brandhaard, registreerde tussen woensdagochtend en donderdagochtend 119 nieuwe gevallen. In Den Haag en omstreken werden 81 mensen positief getest, in de provincie Utrecht 51 mensen en in de regio Midden- en West-Brabant 42.
In de gemeente Rotterdam zelf zijn in de afgelopen week 600 coronagevallen vastgesteld. Het aantal besmettingen in Amsterdam steeg in een week tijd met 515. In Den Haag kwamen er 273 coronapatiënten bij. In de gemeente Utrecht kregen 113 mensen te horen dat ze de ziekte hebben. Het aantal ziekenhuisopnames en sterfgevallen stijgt nog niet zo hard als het aantal besmettingen. In Rotterdam zijn de afgelopen week vijf mensen in een ziekenhuis opgenomen, in Amsterdam ook vijf mensen. Niemand overleed in de twee steden.
Buiten de Randstad en West-Brabant blijft de situatie rustig. In Drenthe zijn in de afgelopen twee weken twintig mensen positief getest. Friesland ontdekte in diezelfde periode maar twaalf nieuwe coronapatiënten. De laatste positieve test daar is van afgelopen maandag.
Ook in Zuid-Limburg is de afgelopen dagen niemand positief getest. In heel Nederland steeg het aantal coronapatiënten in de afgelopen veertien dagen met ruim 4700.