De ecologische toets voor het megaproject Porthos rammelt, oordeelt Mobilisation for the Environment (MOB). Daarmee blijft het onzeker of het Porthos-project, dat CO2 van de industrie in de Rotterdamse haven in een leeg gasveld onder de Noordzee moet opslaan, ooit gebouwd mag worden.

Bij een ecologische toets moet een projectontwikkelaar uitleggen welke gevolgen de plannen kunnen hebben voor natuur en milieu. Juridisch adviseur Valentijn Wösten van de milieuorganisatie zegt dat Porthos zich baseert op de afname van stikstofneerslag in de toekomst. “Terwijl we weten dat je daar geen besluit op mag baseren”, zegt hij. Bovendien is volgens MOB te simpel naar de natuurkwaliteit gekeken. “Er is niet gekeken naar de toestand van de vegetatie”, aldus Wösten. “Dat een bepaalde plant nog in het natuurgebied staat, betekent niet dat die plant er ook daadwerkelijk gezond aan toe is.”

De Raad van State stelde begin november dat er gericht onderzoek nodig was naar de stikstofneerslag die de bouw van Porthos mogelijk veroorzaakt. Dat onderzoek was al gedaan door Porthos, maar was vlak voor de tussenuitspraak van de hoogste bestuursrechter ingediend. MOB kreeg op dat moment nog zes weken de tijd om op het onderzoek te reageren.

Als MOB had ingestemd met de ecologische toets, was mogelijk de beslissing van de Raad van State over de natuurvergunning van Porthos wat makkelijker geweest. Wösten benadrukt dat MOB de toets voorgelegd door Porthos zou hebben geaccepteerd “als er een serieus rapport was neergelegd waar geen deuk in valt te schoppen”. “Maar dat is niet het geval.”

De initiatiefnemers van Porthos en het ministerie van Economische Zaken en Klimaat mogen nu weer op het standpunt van de milieuorganisatie reageren. Voorlopig velt de Raad van State dus nog geen eindoordeel over of Porthos een natuurvergunning krijgt - dat duurt mogelijk nog maanden.

Kabinet staat voor 175 miljoen euro garant voor Porthos

Het kabinet wil niet dat het Porthos-project in Rotterdam veel vertraging oploopt door de recente stikstofuitspraak van de Raad van State en staat daarom garant voor nieuwe contracten met aannemers en leveranciers. Daar is maximaal 175,6 miljoen euro mee gemoeid, schreef minister Rob Jetten (Klimaat en Energie) vrijdag aan de Tweede Kamer.

Door de uitspraak dreigt Porthos een mogelijke vertraging van twee jaar op te lopen. Het Porthos-project is een systeem waarbij CO2 van de industrie in de Rotterdamse haven wordt opgeslagen in lege gasvelden in de Noordzee. Het levert een aanzienlijke bijdrage aan de klimaatdoelstelling van het kabinet en daarom acht Jetten de vertraging zeer onwenselijk.

"De combinatie van de tussenuitspraak van de Raad van State, het first-of a-kind karakter van het Porthos-project en het feit dat vervolgprojecten voortbouwen op de Porthos-infrastructuur maken het voor mij verdedigbaar om een deel van het risico van de initiatiefnemers over te nemen", aldus de minister. De eenjarige garantie is eenmalig, benadrukt hij.

De hoogste algemene bestuursrechter oordeelde vorige maand dat Porthos niet automatisch vrijstelling mag hebben om tijdelijk stikstof uit te stoten bij de bouw. Dat had gevolgen voor de hele bouw. Als een bouwproject leidt tot stikstofneerslag in een kwetsbaar natuurgebied, is door het vonnis van de Raad van State nu weer een natuurvergunning nodig.

LEES OOK: Megafabriek voor groene waterstof op komst in Rotterdam – mogelijk betaalt overheid mee aan prijskaartje van €100 miljoen