Amerikaanse politici hebben de economie van het land geen goed gedaan, door overheidsdiensten tijdelijk te sluiten.
De economische groei in de Verenigde Staten valt in het vierde kwartaal ten minste 0,6 procent lager uit door de 17 dagen durende gedeeltelijke sluiting van overheidsdiensten. Dat betekent een economische schade van 24 miljard dollar (17,7 miljard euro), heeft kredietbeoordelaar Standard & Poor’s (S&P) becijferd.
S&P zei in september een groei van 3 procent te voorzien in het vierde kwartaal “omdat we dachten dat politici hun lesje hadden geleerd na gesteggel over de schuldenlimiet in 2011 en stappen zouden zetten om een shutdown en een mogelijk default te vermijden.” Omdat die prognose niet uitkwam, stelt de kredietbeoordelaar zijn groeiprognose bij tot “dichter bij 2 procent.”
Akkoord VS over schuldenplafond
De crisis in de VS over de verhoging van het maximale bedrag dat de overheid mag lenen, mag dan voor nu zijn bezworen, de volgende zal zich naar verwachting binnen afzienbare tijd aandienen, stelt VS-deskundige Willem Post van Instituut Clingendael.
Het Congres ging in de nacht van woensdag op donderdag akkoord met een gezamenlijk voorstel van Democraten en Republikeinen in de Senaat om het schuldenplafond tot 7 februari te verhogen en de geldkraan voor de federale overheid tot 15 januari open te draaien. Het voorstel kreeg een ruime meerderheid in de Senaat: 81 tegen 18. Het Huis van Afgevaardigden volgde later met 285 stemmen voor en 144 tegen.
De goedkeuring is een grote overwinning voor president Barack Obama, die de wet woensdagavond (plaatselijke tijd) dan ook graag ondertekende.
De Republikeinen zetten de boel eerder op scherp door een poging om de overheidsfinanciën afhankelijk te maken van uitstel en aanpassing van de nieuwe wet op ziektekostenverzekeringen, een paradapaardje van Obama. Door dit politieke pokerspel ging 16 dagen geleden de overheid voor een deel op slot en werden ambtenaren naar huis gestuurd.
'Polarisatie VS structureel probleem'
De polarisatie binnen de Amerikaanse politiek is een belangrijke oorzaak. "Een ernstige zaak'', vindt VS-deskundige Post. "Een blamage. Dit wordt zo'n beetje structureel.''
Het gegeven dat Democraten de meerderheid hebben in de Senaat en de Republikeinen in het Huis van Afgevaardigden, maakt dat de VS in de afgelopen maanden steeds in een impasse zijn geraakt over de overheidsfinanciën. Republikeinen proberen president Barack Obama en zijn Democraten in het Huis dwars te zitten. In de jongste crisis betrokken ze een al lang en breed besproken én goedgekeurde wet (Obamacare) bij hun goedkeuring voor een hoger overheidsbudget.
Tea Party
Kwade genius: de Tea Party, de uiterst rechtse vleugel van de Republikeinen. "Amerika is nog steeds leidend in de wereld, een supermacht die zich ziet als voorbeeld als het gaat om democratie,'' zegt Post. "Maar juist de meest patriottische Amerikanen van de Tea Party hebben het woord compromis niet in hun woordenboek staan. Zij handelen juist ondemocratisch. Ze maken zich schuldig aan politiek landverraad.''
Post ziet voorlopig geen einde aan het constant oplopen van de politieke spanning. Hij verwacht half december, vrijdag de 13e, de volgende krachtmeting als een senaatscommissie met nieuwe begrotingsvoorstellen moet komen. "Er is sprake van een permanent disfunctioneren van een overheidsorgaan als het Congres. Het is tijd voor bezinning en discussie'', zegt Post.
Hoewel alle partijen het door de budgetcrises in de opiniepeilingen slecht doen, vindt Post dat de Republikeinen en dan vooral hun voorman John Boehner gezichtsverlies hebben geleden. "Boehner kreeg van zijn partij dan wel een staande ovatie, hij heeft het wel verspeeld. Hij was het die de Tea Party in zeg maar de "drivers seat'' zette. Er is interne verdeeldheid en dat stopt niet vannacht.''
Lees ook:
Crisis VS afgewend? Tot over drie maanden
Dit artikel is oorspronkelijk verschenen op z24.nl