- Dankzij de militaire inzet van de Wagner Group kon Rusland afgelopen weekend claimen de Oekraïense stad Bachmoet te hebben ingenomen.
- Ondanks de symbolische overwinning, blijft Wagner-aanvoerder Jevgeni Prigozjin de Russische strijdkrachten verbaal aanvallen.
- Prigozjins leger is echter te belangrijk voor de Russische president Poetin om de Wagner-leider te vervolgen.
- Lees ook: De strategische positie van Rusland in de oorlog met Oekraïne oogt zwakker dan ooit, volgens defensiespecialist – strijd om Bachmoet lijkt wel beslecht
Na maandenlange, genadeloos harde gevechten te hebben gestreden, stelt Rusland nu de controle te hebben over de Oekraïense stad Bachmoet. Het land dankt de overwinning in belangrijke mate aan Jevgeni Prigozjin en de soldaten van zijn Wagner Group, schrijven westerse denktanks.
Het is de vraag hoelang Moskou de controle over de kapotgeschoten stad zal weten te behouden. Bachmoet telde ooit 70.000 inwoners. Na maandenlange gevechten om de stad resteren alleen nog ruïnes. De strijd om Bachmoet was zo zwaar dat de stad bekend kwam te staan als “de gehaktmolen”.
De overwinning van Wagner maakt het voor de Russische president Vladimir Poetin extra ingewikkeld om kritiek te leveren op de buitengewoon opstandige en chaotische houding van Prigozjin, ooit een goede vriend van Poetin.
Met zijn Wagner Group wist hij wereldwijd de gemoederen hoog op te laten lopen, door veroordeelde gevangenen een ontslag uit de cel te beloven als zij in Oekraïne zouden dienen.
De troepen van Wagner speelden dit jaar een belangrijke rol in de strijd om Bachmoet. Ze leden daarbij aanzienlijke verliezen en er vielen tienduizenden slachtoffers.
Prigozjin uit felle kritiek op het Kremlin
Prigozjin liet een aanhoudende vete met het Russische militaire leger ondertussen compleet escaleren. Hij ging volgens de Amerikaanse krant The Washington Post zelfs zover dat hij Oekraïne Russische troepenlocaties aan wilde bieden als zij zich terug zouden trekken uit Bachmoet, waar zijn legereenheden vechtten. Prigozjin ontkent de aanklachten; de krant beroept zich op gelekte documenten van inlichtingendiensten.
De Wagner-aanvoerder poetste zijn profiel als criticus van het Russische leger de laatste weken nog eens extra op, door de Russische minister van defensie Sergej Sjojgoe en generaal Valeri Gerasimov publiekelijk aan te vallen.
Ook deelde hij video's van dode, opgestapelde Wagner-soldaten nabij Bachmoet. Prigozjin bleef de Russische autoriteiten ondertussen bestoken met dringende verzoeken om meer ammunitie en dreigde zelfs zijn troepen uit het gebied terug te trekken.
Het feit dat Prigozjin zijn complete minachting voor de Russische leiders kan blijven verspreiden, is een bijzonderheid in het autoritair geleide land. Critici krijgen er al snel een celstraf of worden vergiftigd. Prigozjin blijft echter een belangrijke rol spelen in de oorlog in Oekraïne.
Prigozjin te machtig om de cel in te moeten
Het "gehaktleger" van Prigozjin is simpelweg te waardevol voor het door militaire tegenslagen geplaagde Rusland om de Wagner-leider de cel in te sturen, schrijft Puck-journalist Julia Ioffe. De journalist schreef deze week in haar nieuwsbrief over de opgelopen spanningen tussen de twee Russen.
Prigozjins continue minachting van de Russische leiding ondermijnt Poetins macht. Toch heeft de Russische leider geen keuze, vertelde een militair expert eerder deze maand tegen Insider: als hij Prigozjin zou berispen, dreigt hij de steun van Wagner kwijt te raken.
Ook al zijn de soldaten van Wagner behoorlijk uitgeput, ze fungeren nog altijd als broodnodige lichamen in de oorlog tegen Oekraïne. Zonder Wagner zou Poetin niet aan een nieuwe, in zijn land zeer onpopulaire mobilisatie ontkomen, aldus Rusland-expert Kateryna Stepanenko tegen Insider.
In een schaars moment van erkenning, feliciteerde Poetin de Wagnergroep deze week zelfs met de vermeende overwinning op Bachmoet. Prigozjin zelf gaf op zaterdag aan dat hij zijn troepen donderdag weg zou sturen uit Bachmoet, zodat ze kunnen reorganiseren en nieuwe trainingen kunnen ondergaan.
Poetin kan het zich dan ook niet veroorloven om het ultranationalistische deel van zijn achterban van zich te vervreemden door achter Prigozjin aan te gaan, denkt Stepanenko.
Hij kan niet zomaar Prigozhin vermoorden en ervan uitgaan dat dit geen enkele reactie uitlokt, zegt ze tegen Insider. "Natuurlijk, hij zou dat kunnen doen, maar het zou zijn aantrekkingskracht op de nationalisten verminderen, terwijl zij de enige mensen zijn die zo inherent betrokken zijn bij zijn ideologie en zijn geloof in deze oorlog."