Wie in een vliegtuig zit, brengt de tijd vaak lezend of slapend door, of kijkt een film.
Als we op onze omgeving letten tijdens de vlucht, focussen we vaak op zaken die te maken hebben met ons comfort – de omvang van de stoelen, het gedrag van medepassagiers, turbulentie.
Piloten en luchtvaartdeskundigen echter, beleven een vlucht vaak op een geheel andere manier. Inderdaad, beroepsdeformatie.
Piloten en experts zijn getraind om oog te hebben voor details die ons ontgaan. Zelfs wanneer ze niet in de cockpit zitten, letten ze op zaken die andere passagiers niet opmerken.
We interviewden twee piloten en verzamelden reacties op de site Quora om uit te vinden wat piloten en experts opmerken waar wij overheen kijken. Dit is het resultaat.
IJs op de ruiten
Piloot en wetenschapper aan de Metropolitan State University te Denver Tanya Gatlin haalt haar schouders op over zaken als turbulentie. "Daar crasht een vliegtuig echt niet van", zegt ze in een telefoongesprek met Business Insider.
Waar ze zich dan weer wél druk om maat: ijs op de ramen. IJs en sneeuw worden voorafgaand aan een vlucht verwijderd van het toestel voordat het vertrekt. Een vliegtuig heeft ook een coating die ijsophoping in de lucht voorkomt - voor een bepaalde tijd dan.
Het voorkomen van ijsvorming wordt moeilijker wanneer het vliegtuig de landing inzet en de motoren langzamer gaan draaien. "De daling is kort en we kunnen niet anders dan door stationair te draaien snel de vereiste hoogte verliezen", aldus Gatlin.
Dit betekent dat de motoren niet meer zo warm zijn als bij het opstijgen. En dat vergroot de kans op ijsvorming, waardoor de landing kan worden bemoeilijkt.
Verdachte geuren
Geur is een sterke indicator dat er iets niet pluis is, zoals een disfunctionerende motor of iets met het brandstofsysteem.
"Geluid is een goede indicator, maar de vliegtuigcabine is redelijk goed geïsoleerd, dus de passagier blijft gevrijwaard van verontrustende geluiden. Geur daarentegen verspreidt zich vrijelijk door elke ruimte, en sommige geuren zoals brandstof zijn pregnant", schrijft Tom Farrier, oud-directeur Veiligheid van de Air Transport Association, op Quora.
De hoek waaronder het licht door het raam naar binnen valt
Ervaren piloten weten het: een plotse verandering van de lichtval betekent dat de piloot plots van koers verandert.
"Een onverwachte draai van de hoek waaronder het zonlicht binnenvalt, betekent dat de koers verandert", aldus Farrier.
Communicatie over vertragingen
Weinig reizigers verwachten helder en tijdig geïnformeerd te worden over een vertraagde vlucht, maar dat is eigenlijk ongebruikelijk, aldus Patrick Smith, piloot en auteur van het luchtvaartblog Ask the Pilot.
"Ik raak erg gefrustreerd als ik op een vlucht stap en het toestel blijft stil staan, om vervolgens 25 minuten niets te doen. Of dat er iets gezegd wordt wat de onduidelijkheid alleen maar vergroot", zegt hij in een telefonisch interview met Business Insider.
Het is niet zo dat vertragingen te gecompliceerd zijn om aan de passagiers uit te leggen. "Mensen begrijpen het heus wel, zolang je het maar duidelijk uitlegt in de juiste bewoordingen. Ze zijn geduldig genoeg."
De landingsprocedure
Piloten en crew hebben een nauwgezette timing en strikte protocollen in de aanloop naar de landing. Stoelen rechtop zetten en tafels inklappen zijn routines die de meeste passagiers ook wel door hebben. Maar sommige piloten hebben de timing van deze routine binnen enkele seconden door.
"De meeste passagiers merken het niet op: de subtiele 'afvlakking' van het toestel wanneer het zich opmaakt om lager dan 10.000 voet te vliegen en daarna de daling te gaan inzetten" schrijft Hachi Ko op Quora. "Als ik die kleine hoogteverandering voel, stel ik me voor welke stappen de piloot in de cockpit neemt en op het juiste moment zeg ik tegen mijn metgezel: 'Ding!' Ik ben meestal 4 of 5 seconden eerder dan het cabinesignaal dat de landing aankondigt."
Waar de nooduitgangen zijn
Veel passagiers letten niet op tijdens de veiligheidsinstructies, maar piloten weten hoe belangrijk ze zijn. Want waar moet je heen in geval van een noodlanding?
"Ik kijk altijd uit waar de dichtstbijzijnde nooduitgang zit. Daarna tel ik het aantal stoelen tussen mij en die uitgang", schrijft John Chesire op Quora. "Ik doe dit zodat ik altijd weet waar die uitgang is: in het donker, als de cabine vol rook staat, onder water en zelfs op mijn kop. En dat ik blind het aantal stoelen weet waar ik overheen moet."