Pensioenbeleggers en verzekeraars in Nederland staan te popelen om te investeren in Duitse tolwegen.

De Duitse snelwegen kunnen wel een opknapbeurt gebruiken. In plaats van geld te steken in broodnodig onderhoud van wegen en bruggen, investeerden Duitse overheden jarenlang vooral in megalomane projecten. Of het nu gaat om nieuwe stations, vliegvelden in Berlijn, ICE-trajecten, magneetzweefbanen, het concertgebouw in Hamburg of Olympische Winterspelen in München.

De afbrokkelende Autobahn is het kind van de rekening. Volgens voorzichtige schattingen komt Duitsland jaarlijks 7,2 miljard euro te kort voor de onderhoud van de infrastructuur. Niet voor niets concludeerde een speciale verkeerscommissie anderhalf jaar geleden dat “de verslechterende Duitse infrastructuur de economische situatie ernstig in gevaar brengt”.

Tolheffing op Duitse wegen

Hoog tijd voor actie. Het plan om tol te eisen van personenauto’s op de belangrijkste Duitse wegen is één van de manieren waarop de Duitse regering aan de benodigde miljarden wil komen. Al is er nog geen politieke overeenstemming in de Bondsraad over het huidige voorstel van verkeersminister Dobrindt daartoe.

De raad heeft veel bedenkingen over de juridische en praktische kant van de plan, zo bleek vorige week. Om buitenlanders te laten betalen en Duitsers niet, wil Dobrindt de tol die Duitsers betalen, teruggeven via kortingen op de wegenbelasting. Maar de meerderheid van de Bondsraad denkt dat de Duitse automobilist straks toch geld kwijt is aan de tol, omdat het vergoedingssysteem faalt of te ingewikkeld blijkt. Ook is het tolplan volgens een grote meerderheid van de raad in strijd met Europese regels om niet te discrimineren.

Als er tussen de twee Kamers van de Duitse volksvertegenwoordiging of tussen Berlijn en Brussel een juridische strijd uitbreekt, lijkt Dobrindts plan de tol in 2016 te gaan heffen, onhaalbaar. Het jaar daarna wordt het ook moeilijk, want dat is in Duitsland een verkiezingsjaar en de tol is erg impopulair. Volgens peilingen van de Duitse ANWB, de ADAC, is maximaal 39 procent van de Duitsers voor een vorm van tolheffing.

Private investeerders aantrekken

Maar er is nog een alternatief. Minister van Financiën Wolfgang Schäuble zou overwegen om alle nieuwbouw en onderhoud van rijkswegen onder een nieuwe staatsonderneming te laten vallen. Nu voeren deelstaten het onderhoud nog uit in opdracht van de federale overheid.

De staatsonderneming zou gefinancierd worden uit de toekomstige opbrengsten van de tolheffing, die geschat worden op 3,7 miljard euro per jaar. Ook zou Schäuble erover denken om private investeerders aan te trekken om snelwegen te exploiteren. De plannen vinden volgens hem wel pas doorgang na de verkiezingen van 2018.

Pensioenfondsen hebben interesse

Toch staan Nederlandse pensioenfondsen al te trappelen om mee te doen, concludeert het Financieele Dagblad donderdag na een rondgang bij diverse partijen. Dat komt onder meer doordat tolwegen een goede belegging voor de lange termijn zijn. Uitbaters gaan veelal contracten aan voor tientallen jaren, waarbij de tarieven zijn gekoppeld aan de inflatie.

"Dat past goed bij de ambitie om pensioenen op te hogen met inflatie", aldus een woordvoerder van pensioenreus APG, die reeds belegt in onder andere Franse, Australische en Amerikaanse tolwegen. APG heeft 400 miljard euro aan Nederlands pensioengeld in beheer.

Pensioenuitvoerder PGGM is al actief geweest in de Duitse wegenbouw en heeft trek in meer. "Wij hebben samen met bouwbedrijf Bam al twee wegenprojecten gedaan in Duitsland. We zijn zeker geïnteresseerd in meer van dat soort projecten", aldus een woordvoerder.

Ook Aegon heeft interesse "in dit soort illiquide beleggingscategorieën". Volgens de verzekeraar zijn dergelijke beleggingen "voor ons interessant omdat ze een lange looptijd hebben die correspondeert met onze langjarige verplichtingen".

Dit artikel is oorspronkelijk verschenen op z24.nl