Veel details moeten nog worden ingevuld bij het pensioenakkoord dat werkgevers, vakbonden en het kabinet hebben gesloten. Maar woensdagavond lichtte minister Wouter Koolmees van Sociale Zaken op enkele punten toe in welke richting het opgaat.
Een belangrijk onderdeel van het pensioenakkoord gaat over een uitzonderingsregeling voor zware beroepen bij de verhoging van de AOW-leeftijd. Die gaat in principe in 2024 naar 67 jaar. Maar er komt een regeling om mensen met een zwaar beroep uit te zonderen. Daar moeten werkgevers en vakbonden de komende vijf jaar afspraken over maken.
Als het aan Koolmees ligt kunnen mensen met een zwaar beroep na 45 dienstjaren met pensioen, zo zei de minister woensdagavond in de Tweede Kamer. Dus wie op z’n 20ste begin met werken kan dan op 65-jarige leeftijd stoppen. Werkgevers zouden dan een bedrag van 19.000 euro per jaar kwijt zijn voor het aanvullen van de AOW-kosten van werknemers.
Verder hoopt Koolmees dat er meer regelingen komen waarbij mensen met een zwaar beroep tegen het eind van hun loopbaan kunnen switchen naar lichter werk en daarmee ‘duurzaam inzetbaar’ zijn. Hiervoor wil de overheid 200 miljoen euro per jaar inzetten.
Een ander onderdeel van het pensioenakkoord betreft een verplichte arbeidsongeschiktheidsverzekering voor zzp’ers. Hierover zei Koolmees tijdens het Kamerdebat dat het verplicht afsluiten van een arbeidsongeschiktheidsverzekering door zelfstandigen wat hem betreft gepaard moet gaan met een acceptatieplicht door verzekeraars.
Ook voor de verplichte zzp-verzekering wacht Koolmees op advies van werkgevers en vakbonden, waarbij vooral de kosten van zo'n verplichte verzekering tegen arbeidsongeschiktheid een heet hangijzer vormen.
Het nieuwe pensioenstelsel moet in 2022 ingaan en kent vijf hoofdpunten. Dit weten we over de voornemens uit het pensioenakkoord:
AOW-leeftijd naar 67 in 2024
Om met de vakbonden tot een akkoord te komen heeft het kabinet-Rutte 3 beloofd dat de AOW-leeftijd langzamer stijgt.
In de nieuwe opzet stijgt de AOW-leeftijd pas in 2024 tot 67 jaar. In de huidige planning zou de AOW-leeftijd al in 2021 naar 67 jaar gaan. Deze vertraagde oprekking van de AOW-leeftijd scheelt dus drie jaar. De kosten hiervan bedragen ongeveer 5 miljard euro.
Ook belooft het kabinet dat de AOW-leeftijd vanaf 2025 slechts 8 maanden zal stijgen per jaar dat we langer leven.
Verder gaat het kabinet kijken naar speciale maatregelen voor mensen met zware beroepen, zodat die eerder kunnen stoppen met werken. Onderling kunnen werkgevers en werknemers afspraken maken om tot drie jaar eerder af te zwaaien.
Vroegpensioen voor zware beroepen
Mensen met zwaar werk krijgen de mogelijkheid om eerder te stoppen door afspraken in de cao. Voor bepaalde groepen worden afspraken gemaakt waardoor werknemers tot drie jaar voor de AOW-leeftijd kunnen stoppen. De boete die stond op eerder stoppen wordt deels geschrapt.
Pensioenfonds werkgever: opbouw wordt individueler
De opzet van pensioen dat je bij een pensioenfonds van de werkgever opbouwt, gaat op de schop. De precieze invulling wordt nog uitgewerkt, maar op hoofdlijnen komen er een paar veranderingen.
Nu is het zo dat iedereen dezelfde pensioenpremie betaalt voor een vergelijkbare pensioenopbouw. Dit kan leiden tot ongelijkheid tussen generaties. De premie van een jongere zou lager kunnen zijn, omdat die langer kan worden belegd.
Het idee is nu om de pensioenpremie sterker te koppelen aan persoonlijke situatie. Hoe dit precies gaat werken, is nog niet duidelijk. Gevolg van een ‘maatwerkpremie’ bij de pensioeninleg is immers ook dat er meer verschil komt tussen verschillende generaties bij de pensioenuitkering.
Deel van je pensioen gebruiken om hypotheek af te betalen
Werknemers krijgen ook de mogelijkheid om een deel van hun pensioenpot anders in te zetten, op het moment dat ze met pensioen gaan.
Zo mogen deelnemers van pensioenfondsen bijvoorbeeld het opgebouwde vermogen voor maximaal 10 procent inzetten om een hypotheeklening af te lossen. Gevolg is dan wel dat de pensioenuitkering vervolgens lager uitvalt.
Business Insider maakte alvast een berekening van hoe dat eruit kan zien. Je pensioen aanspreken om de hypotheek af te lossen lijkt vooralsnog niet heel aantrekkelijk.
Zzp’ers: wettelijke plicht voor arbeidsongeschiktheidsverzekering
Veel zelfstandigen kiezen ervoor om zich niet te verzekeren tegen arbeidsongeschiktheid, vanwege de hoge premies voor deze verzekering. Het kabinet wil een wettelijke plicht invoeren voor zzp’ers om zich wel te verzekeren tegen arbeidsongeschiktheid.
Werkgevers, vakbonden en zelfstandigenorganisaties mogen de komende twaalf maanden met een voorstel komen.
Belangrijke vraag is hoe de verzekeringsplicht voor zzp’ers samen kan gaan met een betaalbare premie voor een arbeidsongeschiktheidsverzekering. Veel zzp’ers vinden zo’n verzekering nu namelijk te duur.
Volgens minister Koolmees van Sociale Zaken wordt de nieuwe verplichte verzekering in ieder geval ‘betaalbaarder’ dan de huidige opties die de zelfstandigen hebben, maar op details wilde hij in gesprek met BNR niet ingaan. De overheid heeft aan zzp-organisaties en de sociale partners gevraagd om met een concrete uitwerking van het voornemen te komen. "Dan is het wel netjes nu mijn mond te houden", aldus Koolmees.