Krap twee jaar nadat Pegatron zich in Breda vestigde, sluit de iPhone-reparateur al zijn deuren. Het Taiwanese bedrijf was al vanaf de start in opspraak. Wat ging er mis?

In het voorjaar van 2014 werd met veel bombarie de komst van Pegatron naar Breda aangekondigd. Dit Taiwanese bedrijf, dat iPhones repareert voor Europa, Afrika en het Midden-Oosten, bood werk aan 500 Brabanders.

Twee jaar later staan deze medewerkers weer op straat, omdat Pegatron alle werkzaamheden verplaatst naar het Europese hoofdkantoor in het Tsjechische Ostrava. Voor tweehonderd van hen worden de contracten eind deze maand stopgezet. De rest blijft werkzaam tot mei, als alle lopende opdrachten zijn afgerond.

Fiscale voordelen

Waarom Pegatron uit Breda vertrekt is onduidelijk. FNV-bestuurder Szablewski zei deze week in de Volkskrant dat hij vermoedt dat het bedrijf in eerste instantie vooral afkwam op de fiscale voordelen die grote ondernemingen krijgen als ze zich in Nederland vestigen, zoals gunstige afspraken over de winstbelasting en (gedeeltelijke) fiscale vrijstellingen.

De Taiwanese multinational zelf houdt het erop dat ze naar Tsjechië verhuist “om zijn productievoorzieningen te integreren, verbeteren en de capaciteit te verhogen”.

Flauwvallende werknemers

Al vanaf het begin was het een moeizaam huwelijk tussen Nederland en de Taiwanezen. Dat Pegatron vrijwel niemand in vaste dienst nam, was vakbonden een doorn in het oog. Daarnaast druppelden al snel klachten binnen over beroerde arbeidsomstandigheden. De temperaturen in de bedrijfshal liepen soms zo fors op dat diverse werknemers flauw vielen.

Nog geen drie maanden nadat de fabriek was opgestart had Pegatron al een officiële waarschuwing te pakken van de Inspectie SZW, de voormalige Arbeidsinspectie. De inspectie droeg Pegatron op om maatregelen te nemen om de hitte en hoge luchtvochtigheid op de werkvloer te bestrijden en "ergonomische aanpassingen door te voeren".

Hoewel het bedrijf beterschap beloofde, hield de onrust aan. Zo werd nog steeds geklaagd over gebrek aan ventilatie en zuurstof. Ook zouden werknemers strafpunten krijgen als ze zich ziek meldden of te laat kwamen. Wie te veel strafpunten had, zou loonsverhoging mislopen.

Vorige maand kregen 85 werknemers plotseling te horen dat ze de week erna niet hoefden terug te keren. Dit leidde tot geruchten dat het bedrijf uit Breda zou willen vertrekken.

Kamervragen

Hierop stelde Tweede Kamerlid Paul Ulenbelt van de SP vorige week Kamervragen aan minister van Sociale Zaken Lodewijk Asscher over het gebrek aan baanzekerheid en beroerde arbeidsomstandigheden. Hij wilde weten wat de Inspectie de afgelopen twee jaar heeft gedaan om een vinger aan de pols te houden.

Hoewel de vragen achteraf bezien mosterd na de maaltijd zijn, is de vraag of de problemen niet waren te voorzien. Al een jaar voor de komst naar Breda kwam Pegatron in het nieuws vanwege slechte arbeidsomstandigheden en structureel overwerk in Chinese fabrieken, die vijf werknemers het leven zou hebben gekost. Vorige week nog luidde een vakbond de noodklok over structureel overwerk in een fabriek in Shanghai.

Dit alles staat op gespannen voet met de bedrijfsfilosofie van Pegatron, waarbij arbeidsvreugde voorop staat. "Our philosophy is to inspire, motivate and nurture our employees to explore their highest potential", meldt het bedrijf op zijn corporate website.

Dit artikel is oorspronkelijk verschenen op z24.nl